ટ્રમ્પની નીતિઓ ભારત માટે ઘણા મોરચે પડકારો ઉભા કરી શકે છે, જેની અસર આર્થિક, રાજદ્વારી અને સામાજિક સ્તરો પર પડી શકે છે.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ: ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના રાષ્ટ્રપતિ તરીકેના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારત-અમેરિકા સંબંધો અંગે ઘણી ચિંતાઓ અને પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે. ટ્રમ્પની “અમેરિકા ફર્સ્ટ” નીતિ અને તેમના દ્વારા લેવામાં આવેલા કેટલાક પ્રારંભિક પગલાં ભારત માટે સંભવિત પડકારો દર્શાવે છે. બ્રિક્સ દેશોને ટ્રમ્પની ચેતવણી, નાગરિકતા કાયદામાં ફેરફાર અને કડક ઇમિગ્રેશન નીતિઓ એવા મુદ્દાઓમાં સામેલ છે જે ભારત માટે તણાવપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે.
અમેરિકા ફર્સ્ટ નીતિ
ટ્રમ્પની “અમેરિકા ફર્સ્ટ” નીતિનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અમેરિકાની આર્થિક પ્રવૃત્તિઓને દેશની અંદર કેન્દ્રિત કરવાનો છે. ૨૦૨૨માં ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેનો વેપાર ૧૯૧.૮ બિલિયન ડોલરનો હતો, જેમાં અમેરિકાએ ભારતમાં ૭૩ બિલિયન ડોલરની નિકાસ અને ૧૧૮.૮ બિલિયન ડોલરની આયાત કરી હતી. ટ્રમ્પ આ વેપાર અસંતુલનને એક મુદ્દો બનાવી શકે છે, જેની અસર ભારતના વિદેશ વેપાર પર પડી શકે છે.
ટેરિફ અને વેપાર અવરોધો
ટ્રમ્પે કેનેડા અને મેક્સિકોની જેમ ભારત પર પણ વધુ ટેરિફ લાદવાની શક્યતા વ્યક્ત કરી છે. જો ભારત પર પણ ટેરિફ વધારવામાં આવે તો તે ભારતીય નિકાસ માટે હાનિકારક બની શકે છે. તેમના પહેલા કાર્યકાળ દરમિયાન જનરલાઇઝ્ડ સિસ્ટમ ઓફ પ્રેફરન્સ (GSP) પાછી ખેંચી લેવાથી ભારતને આર્થિક નુકસાન પણ થયું હતું.
ડોલર સામે રૂપિયો
ટ્રમ્પની નીતિઓને કારણે, ડોલર મજબૂત થવાથી ભારતીય રૂપિયો નબળો પડવાની શક્યતા છે, જેના કારણે ભારતમાં આયાત મોંઘી થશે અને ફુગાવો વધશે. ડોલર આધારિત બજારોમાં રોકાણ પણ મોંઘુ થશે, જેના કારણે ભારતીય રોકાણકારોને નુકસાન થશે.
બ્રિક્સ પર તણાવ
ટ્રમ્પે બ્રિક્સ દેશો પર કડક વલણ અપનાવ્યું છે, ખાસ કરીને ડોલરથી દૂર થઈને વૈકલ્પિક ચલણો તરફના તેમના પગલા પર. ભારત બ્રિક્સનો સ્થાપક સભ્ય છે અને ટ્રમ્પની આ જૂથને ધમકીઓ ભારત માટે આર્થિક અને રાજદ્વારી સમસ્યાઓ ઊભી કરી શકે છે.
રશિયા અને ઈરાન પાસેથી તેલ ખરીદવું
અમેરિકાનો રશિયા અને ઈરાન સાથે લાંબા સમયથી રાજદ્વારી તણાવ છે, પરંતુ ભારત આ દેશો પાસેથી સસ્તા દરે ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદે છે. જો ટ્રમ્પ ભારત પર તેમની પાસેથી તેલ ન ખરીદવા માટે દબાણ લાવે છે, તો તે ભારતના અર્થતંત્ર માટે નુકસાનકારક બની શકે છે.
H-1B વિઝા અને ઇમિગ્રેશન
ટ્રમ્પે H-1B વિઝા કડક બનાવવાનો સંકેત આપ્યો છે, જેના કારણે ભારતીય IT વ્યાવસાયિકો માટે અમેરિકામાં કામ કરવું મુશ્કેલ બની શકે છે. H-1B વિઝા માટે લઘુત્તમ પગાર મર્યાદા વધારવાનો પ્રસ્તાવ પણ ઘણા ભારતીયો માટે પડકારજનક રહેશે. આ ઉપરાંત, યુએસ નાગરિકતાના નિયમોમાં ફેરફાર ભારતીય સમુદાયને પણ અસર કરી શકે છે.
શિક્ષણ અને રોજગાર
અમેરિકામાં અભ્યાસ કરતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે પણ સંભવિત સમસ્યાઓ છે. વૈકલ્પિક પ્રેક્ટિકલ ટ્રેનિંગ (OPT) પ્રોગ્રામ પરના નિયંત્રણો વિદ્યાર્થીઓ માટે નોકરીની તકોને મર્યાદિત કરી શકે છે. ટ્રમ્પની નીતિઓ ભારત માટે ઘણા મોરચે પડકારો ઉભા કરી શકે છે, જેની અસર આર્થિક, રાજદ્વારી અને સામાજિક સ્તરો પર પડી શકે છે. ભારતે આ નીતિઓના સંભવિત પ્રભાવોનો સામનો કરવા માટે તૈયાર રહેવું જોઈએ.
