ગઈકાલે સ્વિત્ઝર્લેન્ડથી એક ખરાબ સમાચાર આવ્યા. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે ભારતનો મોસ્ટ ફેવર્ડ નેશન (MFN)નો દરજ્જો પાછો ખેંચવાની જાહેરાત કરી છે. આની ભારત પર ભારે અસર થવાની છે. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડનો આ આદેશ 1 જાન્યુઆરી, 2025થી અમલમાં આવશે. તો ચાલો જાણીએ MFN શું છે? આ કારણે ભારતમાં ઘણી વસ્તુઓની કિંમતો ઝડપથી વધી શકે છે. અમને જણાવો કે કેવી રીતે?
મોસ્ટ ફેવર્ડ નેશન શું છે?
મોસ્ટ ફેવર્ડ નેશન એ બે દેશો વચ્ચેનો પરસ્પર કરાર છે. વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WTO) અનુસાર, MFN હેઠળ બંને દેશો વચ્ચેના વેપારમાં કોઈ ભેદભાવ રાખવામાં આવશે નહીં. ભારત અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ વચ્ચે ડબલ ટેક્સેશન એગ્રીમેન્ટ (DTA) પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આ અંતર્ગત બંને દેશોની કંપનીઓને ટેક્સમાં છૂટ મળી છે. આ કારણે ભારતીય કંપનીઓ સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ અને સ્વિસ કંપનીઓ ભારતમાં જંગી નફો કમાતી હતી.
ભારત પર શું થશે અસર?
હવે સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે MFN રદ કરવાની જાહેરાત કરી છે. જેના કારણે ભારતીય કંપનીઓએ સ્વિત્ઝર્લેન્ડમાં ભારે ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. તેની અસર સ્વિત્ઝર્લેન્ડથી આવતા માલસામાન પર પણ જોવા મળશે. ઉદાહરણ તરીકે, નેસ્લે એક સ્વિસ કંપની છે, જેની મેગી, મંચ અને કિટકેટ ચોકલેટ્સ, ડેરી ઉત્પાદનો, કોફી જેવા ઉત્પાદનો ભારતમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાય છે. પરંતુ 1 જાન્યુઆરીથી આ વસ્તુઓ મોંઘી થઈ શકે છે.
ભારતીય કંપનીઓએ કેટલો ટેક્સ ચૂકવવો પડશે?
સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના આ આદેશ બાદ ભારતીય કંપનીઓને ભારે આંચકો લાગ્યો છે. સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં ભારતીય કંપનીઓ માટે 1 જાન્યુઆરી, 2025થી નવા નિયમો અમલમાં આવશે. આ હેઠળ, ભારતીય કંપનીઓએ સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં જે પણ નફો કરે છે તેના 10 ટકા સ્વિસ સરકારને ટેક્સ તરીકે ચૂકવવાનું ફરજિયાત રહેશે.
સ્વિટ્ઝર્લેન્ડે શા માટે આ પગલું ભર્યું?
તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ સ્વિત્ઝરલેન્ડે આ નિર્ણય લીધો છે. નેસ્લે કંપની વિરુદ્ધ ચુકાદો આપતાં સુપ્રીમ કોર્ટે ટેક્સ વધારવાની વાત કરી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી આવકવેરા કાયદા હેઠળ ડીટીએને સૂચિત કરવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી નેસ્લે સહિત તમામ સ્વિસ કંપનીઓને ડબલ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. સુપ્રીમ કોર્ટના આ આદેશ બાદ સ્વિસ સરકારે પણ MFN રદ્દ કરવાની જાહેરાત કરી હતી.