લોકસભા હોય, વિધાનસભાની હોય કે ગ્રામ પંચાયતની ચૂંટણી હોય, તમામ પક્ષો તેને જીતવા માટે ખૂબ પૈસા વાપરે છે. આને રોકવા માટે ચૂંટણીપંચ ગેરકાયદેસર રીતે વહન કરવામાં આવતા નાણાંને જપ્ત કરવાની ઝુંબેશ પણ ચલાવે છે. ઓક્ટોબરની શરૂઆતમાં હરિયાણા અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે. દરમિયાન ગુરુવારે હરિયાણા પોલીસે ગુરુગ્રામમાં 2.80 કરોડ રૂપિયાની રોકડ જપ્ત કરી હતી. હવે સવાલ એ થાય છે કે પોલીસ આ રકમનું શું કરે છે અને આ પૈસા કોના ખિસ્સામાં જાય છે?
ચૂંટણી પંચ પૈસાના આધારે લોકોને ચૂંટણીમાં પ્રભાવિત કરતા અટકાવવા માટે આવા પગલાં લે છે. આ વર્ષે પુરી થયેલી લોકસભાની ચૂંટણી દરમિયાન પણ દેશભરમાં 4,650 કરોડ રૂપિયાની રોકડ જપ્ત કરવામાં આવી હતી. 5 વર્ષ પહેલા 2019માં પુરી થયેલી લોકસભા ચૂંટણીમાં પણ 3,475 કરોડ રૂપિયાની રોકડ જપ્ત કરવામાં આવી હતી. હવે અમે તમને જણાવીએ કે આ જપ્ત કરાયેલી રોકડનું શું થાય છે અને તેના માલિક કોણ બને છે.
દાવો કરી શકે છે
સૌ પ્રથમ, તમારા માટે એ જાણવું જરૂરી છે કે ચૂંટણી દરમિયાન જપ્ત કરાયેલા નાણાં મતદારોમાં વહેંચવામાં આવે તે જરૂરી નથી. આ સમયગાળા દરમિયાન, કેટલાક વ્યવસાય માટે અથવા કેટલાક અન્ય હેતુ માટે રોકડ લઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો કોઈ વ્યક્તિ સાબિત કરે છે કે તે કયા હેતુથી પૈસા લઈ રહ્યો છે અને તેના કાયદાકીય સ્ત્રોત પણ જણાવે છે, તો તે રકમ તેને પરત કરવામાં આવે છે.
પૈસા ક્યાં જમા થાય છે
તમને જણાવી દઈએ કે આ પ્રકારની રકમને બ્લેક મનીની શ્રેણીમાં રાખવામાં આવે છે. સ્વાભાવિક રીતે, આ નાણા આવકવેરા કાયદા હેઠળ ગેરકાયદેસર છે અને તેને આવકવેરા વિભાગને સોંપવામાં આવે છે. કાયદો કહે છે કે 10 લાખ રૂપિયાથી વધુની કોઈપણ રકમ પકડાય તો તેને સંબંધિત જિલ્લાની તિજોરીમાં જમા કરાવવામાં આવે છે અને તેની માહિતી જિલ્લાના આવકવેરા વિભાગના નોડલ ઓફિસરને આપવાની હોય છે.
અંતે પૈસાનું શું થાય છે
જો તિજોરીમાં જમા રકમ પર કોઈ દાવો કરતું નથી, તો થોડા સમય પછી આ રકમ સરકારી તિજોરીમાં જમા થઈ જાય છે. પહેલા આવકવેરા વિભાગ તેને તેના દસ્તાવેજોમાં નોંધે છે અને પછી તેને સરકારી તિજોરીમાં જમા કરવામાં આવે છે. એટલે કે આ નાણાં આખરે જિલ્લાના તિજોરી વિભાગમાં જમા થાય છે, જ્યાં સરકાર તેની અનુકૂળતા મુજબ તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે.