આજે લોકસભામાં વકફ સુધારા બિલ 2025 રજૂ કરવામાં આવ્યું. ભાજપે તેને મુસ્લિમ સમુદાયના વિકાસ અને દેશની પ્રગતિ માટે ઐતિહાસિક ક્ષણ ગણાવી હતી, જ્યારે વિપક્ષે કેન્દ્ર સરકાર પર બિલ પર લોકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો. લોકસભામાં આ બિલ રજૂ કરતી વખતે, કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ કહ્યું છે કે સરકાર મસ્જિદોના સંચાલન કે ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓમાં દખલ કરશે નહીં.
તેમણે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે સેન્ટ્રલ વક્ફ બોર્ડમાં ઓછામાં ઓછી બે મહિલા સભ્યો અને સ્ટેટ વક્ફ બોર્ડમાં એક મહિલા સભ્ય હશે. તેમણે કહ્યું કે અમે કોઈ જાતિ કે ધર્મના કારણે સાંસદ નથી બન્યા, તમારી પાસે એક ટ્રસ્ટ છે, ટ્રસ્ટનું સંચાલન ચેરિટી કમિશનર દ્વારા કરવામાં આવે છે. તમે કેવી રીતે કહી શકો કે જો તે મુસ્લિમ નથી તો તે તેને કેવી રીતે સંભાળી શકે?
વિશ્વભરમાં 90% થી વધુ વકફ મિલકત ઇમામબારા, કબ્રસ્તાન, મસ્જિદ અને દરગાહના રૂપમાં છે.
માહિતી અનુસાર, વકફ બોર્ડ મોટાભાગના દેશોમાં કામ કરે છે જ્યાં મુસ્લિમ સમુદાયના લોકો રહે છે, જેમાં ઈરાન, ઇન્ડોનેશિયા, પાકિસ્તાન, નાઇજીરીયા, મલેશિયા, ભારત, બાંગ્લાદેશ, ઇજિપ્ત, તુર્કી અને અલ્જેરિયાનો સમાવેશ થાય છે. ઘણા રાજ્યોમાં તે ધાર્મિક સંગઠનો અથવા રાજ્યોની વિવિધ સમિતિઓ હેઠળ છે. એક અહેવાલ મુજબ, વિશ્વભરમાં 90% થી વધુ વકફ મિલકત ઇમામબારા, કબ્રસ્તાન, મસ્જિદ અને દરગાહના રૂપમાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે.
પાકિસ્તાન પાસે ૮૮૧૯૧૩ ચોરસ કિલોમીટર જમીન છે
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ભારતમાં વક્ફ બોર્ડ પાસે કુલ 3804 ચોરસ કિલોમીટર જમીન છે. જ્યારે પાકિસ્તાનમાં, વક્ફ બોર્ડ પાસે અંદાજે ૮૮૧૯૧૩ ચોરસ કિલોમીટર જમીન છે. આવી સ્થિતિમાં, પાકિસ્તાન પાસે ભારત કરતા 200 ગણી વધુ જમીન છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં પહેલીવાર વકફની પ્રથા મુઘલ કાળ દરમિયાન શરૂ થઈ હતી. આ પાછળ શાસકોનો હેતુ તેમની ધાર્મિક પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવવાનો અને જનતાને સુવિધાઓ પૂરી પાડવાનો હતો.
પાકિસ્તાનમાં વક્ફ બોર્ડ કોના શાસન હેઠળ કામ કરે છે?
પાકિસ્તાની મીડિયા અનુસાર, તેમના દેશમાં વકફ મિલકતોની જાળવણી અને કામગીરી ઇસ્લામાબાદ અને રાજ્ય સરકારો હેઠળ આવે છે. જ્યારે જો આપણે ભારતની વાત કરીએ, તો અહીં વક્ફ એ ઇસ્લામિક કાયદા (શરિયા) માંથી લેવામાં આવેલ સિદ્ધાંત છે. જેમાં વ્યક્તિ પોતાની મિલકત કાયમ માટે દાન, સમુદાય અથવા ધાર્મિક હેતુ માટે દાન કરે છે. ઇસ્લામિક કાયદામાં આવી મિલકત કોઈપણ વ્યક્તિગત માલિકીની બહાર જાય છે અને પછી તેને અલ્લાહની મિલકત ગણવામાં આવે છે.