કેન્દ્ર સરકારે વકફ (સુધારા) અધિનિયમ, 2025 ને સત્તાવાર રીતે લાગુ કર્યો છે. સંસદના બંને ગૃહો દ્વારા પસાર થયાના અને રાષ્ટ્રપતિની સંમતિ મળ્યાના થોડા દિવસોમાં આ કાયદો અમલમાં આવ્યો. આ સાથે, દેશમાં વક્ફ સંબંધિત કાયદાઓમાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો ઔપચારિક રીતે લાગુ કરવામાં આવ્યા છે.
કેન્દ્રએ વકફ (સુધારા) અધિનિયમ, 2025 ને 8 એપ્રિલ, 2025 થી અમલમાં મૂકતી એક સત્તાવાર સૂચના બહાર પાડી છે. આ સૂચના ધ ગેઝેટ ઓફ ઈન્ડિયામાં પ્રકાશિત કરવામાં આવી છે. લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલા એક જાહેરનામા અનુસાર, કેન્દ્ર સરકારે, કાયદાની કલમ 1 ની પેટા-કલમ (2) હેઠળ બંધારણ દ્વારા આપવામાં આવેલી સત્તાઓનો ઉપયોગ કરીને, 8 એપ્રિલ, 2025 ના રોજ વકફ (સુધારા) અધિનિયમ, 2025 ની બધી જોગવાઈઓ અમલમાં આવશે તેવી તારીખ જાહેર કરી છે.
વકફ (સુધારા) અધિનિયમ, 2025 માં શું ખાસ છે?
આ સુધારા હેઠળ, વક્ફ બોર્ડની કામગીરીમાં સુધારો, મિલકતના રેકોર્ડનું ડિજિટાઇઝેશન અને અનધિકૃત કબજા સામે કડક કાર્યવાહી જેવી અનેક જોગવાઈઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. આ ઉપરાંત, સામાન્ય જનતાને વકફ મિલકતો વિશે માહિતી મેળવવા માટે વધુ અધિકારો પણ આપવામાં આવ્યા છે. સરકારનું કહેવું છે કે આ પગલું સુધારા, પારદર્શિતા અને જવાબદારી સુનિશ્ચિત કરવા તરફનો એક મહત્વપૂર્ણ પ્રયાસ છે.
તે જ સમયે, કેટલાક વિપક્ષી પક્ષો અને મુસ્લિમ સંગઠનોએ સુધારામાં “માલિકી અધિકારોમાં દખલ” થવાની આશંકા વ્યક્ત કરી છે. તેમનું કહેવું છે કે સુધારાની કેટલીક જોગવાઈઓ વકફ તરીકે જાહેર કરાયેલી ખાનગી મિલકતોને પડકારવાની પ્રક્રિયાને જટિલ બનાવી શકે છે. આની વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં છ અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી છે.
વકફ મિલકત શું છે?
વકફ મિલકત એવી મિલકત છે જે મુસ્લિમ દ્વારા ધાર્મિક, સખાવતી અથવા સામાજિક હેતુઓ માટે કાયમી ધોરણે દાન કરવામાં આવે છે. આ મિલકતોનું સંચાલન રાજ્ય વક્ફ બોર્ડ દ્વારા કરવામાં આવે છે. હાલમાં, દેશભરમાં લાખો એકર જમીન વકફ મિલકત હેઠળ આવે છે. આમ છતાં, આમાંથી થતી આવક ન્યૂનતમ છે અને તેનો મોટો ભાગ વહીવટી ખર્ચમાં જાય છે. આ જ કારણ છે કે લાંબા સમયથી તેના સંચાલનમાં સુધારો કરવાની માંગ કરવામાં આવી રહી છે.
