ટામેટાંએ આજકાલ શાકભાજીનો સ્વાદ બગાડ્યો છે. ટામેટાંના ભાવ આસમાને આંબી જતા ઘણા લોકોએ ટામેટાંનો ઉપયોગ કરવાનું બંધ કરી દીધું છે. બજારમાં ટામેટા 120 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે. કેન્દ્રીય મંત્રાલયના અહેવાલમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે 7 ઓક્ટોબરે ટામેટાંના સરેરાશ ભાવ એક મહિના અગાઉની સરખામણીમાં નોંધપાત્ર રીતે વધ્યા હતા.
કેન્દ્રીય ગ્રાહક બાબતો, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલયની સૂચના પર, ભારતના રાષ્ટ્રીય સહકારી ગ્રાહક સંઘે દિલ્હીમાં 65 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે ટામેટાંનું વેચાણ શરૂ કર્યું છે, કારણ કે સોમવારે કેટલીક જગ્યાએ ટામેટાંના છૂટક ભાવ 120-130 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગયા હતા. . કેટલીક જગ્યાએ તે 160 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહી છે. દેશભરમાં ટામેટા ઓછામાં ઓછા 80-90 રૂપિયા પ્રતિ કિલો વેચાઈ રહ્યા છે.
ટામેટાના ભાવ કેમ વધ્યા?
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, ખેડૂતોએ જણાવ્યું હતું કે ભાવમાં અચાનક ઉછાળો આવવાનું મુખ્ય કારણ અપેક્ષા કરતાં ઓછું વાવણી અને સપ્ટેમ્બરના છેલ્લા સપ્તાહમાં ભારે વરસાદ છે. ભારે વરસાદ અને ભારે પવનને કારણે ટામેટાંનો પાક નાશ પામ્યો હતો. 20 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં 1.98 લાખ હેક્ટર જમીનમાં ખરીફ પાક ટામેટાંનું વાવેતર થયું હતું, જે ગયા વર્ષ કરતાં ઓછું છે. ડુંગળી વર્ષમાં 3 વખત ઉગાડવામાં આવે છે અને ટામેટા એક વખત ખરીફ તરીકે અને એક વખત રવિ પાક તરીકે વાવવામાં આવે છે.
મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણામાં ખરીફ પાક તરીકે ટામેટા ઉગાડવામાં આવે છે. તે મહારાષ્ટ્રના કેટલાક ભાગો અને કર્ણાટકના કેટલાક વિસ્તારોમાં રવિ પાક તરીકે ઉગાડવામાં આવે છે. રવી ટામેટાંનું વાવેતર ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં થાય છે અને લગભગ 160 દિવસ પછી લણણી કરવામાં આવે છે. ખરીફ પાક ટામેટાંનું વાવેતર જૂન-જુલાઈ પછી થાય છે અને મહારાષ્ટ્રના કેટલાક ભાગોમાં સપ્ટેમ્બર સુધી વાવેતર ચાલુ રહે છે.
આ કારણોસર ટામેટાની ખેતી થઈ રહી નથી
પુણે જિલ્લાના જુન્નર તાલુકાના ટમેટા ઉત્પાદક અભિજીત ઘોલપે જણાવ્યું હતું કે ગયા વર્ષની આકરી ગરમીને કારણે ખેડૂતોએ આ વર્ષે ટામેટાંને બદલે મકાઈ જેવા પાકની વાવણી કરવી પડી હતી. રવિ પાક ટામેટા 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ તાપમાનનો સામનો કરી શકતો નથી. દેશમાં મકાઈનો વાવેતર વિસ્તાર ગયા વર્ષે 84.56 લાખ હેક્ટરથી વધીને આ વર્ષે 88.50 લાખ હેક્ટર થયો છે. મકાઈ હવામાનની અસ્પષ્ટતાનો સામનો કરી શકે છે. ઇથેનોલ ઉત્પાદકોમાં મકાઈની માંગ વધી રહી છે.
આથી લોકોએ મકાઈ ઉગાડવાની શરૂઆત કરી છે. ગયા વર્ષે ખરીફ પાક ટામેટાં પર બેક્ટેરિયાનો હુમલો થયો હતો, જેના કારણે પાક નિષ્ફળ ગયો હતો અને નુકસાન થયું હતું. ટામેટાંની ખેતી કરવા માટે ઘણા પૈસા લાગે છે. વાવણી માટે પ્રતિ એકર ઓછામાં ઓછા 1-2 લાખ રૂપિયાની જરૂર પડે છે. બેક્ટેરિયા અને ચેપી રોગોના કારણે ખર્ચ વધે છે, તેથી ટામેટાં રોપવામાં નુકસાન સહન કરવું પડે છે. આ પણ એક કારણ છે કે ખેડૂતો ટામેટાની ખેતીથી મોં ફેરવી રહ્યા છે.
ટામેટાના ભાવ ક્યારે ઘટશે?
મહારાષ્ટ્રના નાસિકના પિંપલગાંવ બસવંતના હોલસેલ માર્કેટમાં ટામેટાની કિંમત 52-55 રૂપિયા પ્રતિ કિલો છે. આગામી દિવસોમાં ટામેટાના ભાવ આ જ સ્તરે રહેવાની અથવા વધુ વધવાની ધારણા છે. દશેરા પછી નાસિક અને તેલંગાણામાં તાજા પાકનું ઉત્પાદન થશે, જે બજારમાં આવશે અને તે પછી જ ટામેટાંના ભાવ નીચે આવી શકશે. આગામી પાક માર્ચની આસપાસ જ બજારમાં આવશે, તેથી નજીકના ભવિષ્યમાં ટામેટાંના છૂટક ભાવમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા નથી. આવતા વર્ષે માર્ચ પછી જ તેની કિંમતો ઘટી શકે છે.