વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આજે સ્વદેશી ટેક્નોલોજીથી બનેલા ત્રણ પરમ રુદ્ર સુપર કોમ્પ્યુટર લોન્ચ કર્યા. આ પગલું નેશનલ સુપરકોમ્પ્યુટિંગ મિશન (NSM) હેઠળ વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી પ્રગતિમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે. સુપર કોમ્પ્યુટરની કિંમત 130 કરોડ રૂપિયા છે. પ્રધાનમંત્રીએ આજે સાંજે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા આ ત્રણ સુપર કોમ્પ્યુટર રાષ્ટ્રને સમર્પિત કર્યા. આ સ્વદેશી રીતે વિકસિત સુપર કોમ્પ્યુટર પુણે, દિલ્હી અને કોલકાતામાં વિવિધ વૈજ્ઞાનિક શાખાઓમાં અદ્યતન સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.
આ અવસરે વડાપ્રધાને કહ્યું હતું કે કોઈ દેશ ત્યારે જ મોટી સિદ્ધિઓનું લક્ષ્ય રાખી શકે છે જ્યારે તેની પાસે મોટી વિઝન હોય. તેમણે ભાર મૂક્યો હતો કે ટેક્નોલોજી અપગ્રેડેશન ગરીબોને સશક્ત બનાવવા માટે હોવું જોઈએ. તેમણે હવામાન અને આબોહવા સંશોધન માટે રચાયેલ ઉચ્ચ પ્રદર્શન કમ્પ્યુટિંગ (HPC) સિસ્ટમનું પણ ઉદ્ઘાટન કર્યું. મોદીએ કહ્યું કે આજનો ભારત શક્યતાઓના અનંત આકાશમાં નવી તકોનું સર્જન કરી રહ્યું છે.
વડા પ્રધાને જણાવ્યું હતું કે તેમની સરકારે ટેક્નોલોજીમાં સંશોધનનો સામાન્ય માણસને ફાયદો થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા પગલાં લીધાં છે. તેમણે કહ્યું, “વિજ્ઞાનનું મહત્વ માત્ર શોધ અને વિકાસમાં જ નથી, પરંતુ છેલ્લા વ્યક્તિની આશાઓ અને આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવામાં પણ છે. આજે જો આપણે હાઈટેક જઈ રહ્યા છીએ, તો આપણે એ પણ સુનિશ્ચિત કરી રહ્યા છીએ કે આપણી હાઈટેક ટેકનોલોજી ગરીબોની તાકાત બને.
નેશનલ સુપર કોમ્પ્યુટીંગ મિશન 2015 માં શરૂ થયું
તેમણે કહ્યું, “એક સમયે, સુપર કોમ્પ્યુટરને માત્ર કેટલાક દેશોનું ડોમેન માનવામાં આવતું હતું. અમે 2015માં નેશનલ સુપરકમ્પ્યુટિંગ મિશનની શરૂઆત કરી હતી અને આજે ભારત સુપર કોમ્પ્યુટરની દિશામાં મોટા દેશોની સાથે મળી રહ્યું છે. અમે અહીં અટકવાના નથી.” તેમણે કહ્યું, ”ભારત પહેલેથી જ ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ જેવી ટેક્નોલોજીમાં અગ્રેસર છે. અમારું રાષ્ટ્રીય ક્વોન્ટમ મિશન ભારતને આ ક્ષેત્રમાં આગળ લઈ જવા માટે મોટી ભૂમિકા ભજવશે. આ નવી ટેક્નોલોજી આવનારા સમયમાં આપણી દુનિયાને સંપૂર્ણપણે બદલી નાખશે. આ અભૂતપૂર્વ ફેરફારો લાવશે અને IT ક્ષેત્ર, ઉત્પાદન, ઉદ્યોગ, MSME અને સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્રોમાં નવી તકોનું સર્જન કરશે.
મોદીએ કહ્યું કે તેમની સરકાર વિજ્ઞાન, ટેક્નોલોજી અને સંશોધનને પ્રાથમિકતા આપી રહી છે, તેમણે કહ્યું કે, “મિશન ગગનયાનની તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ છે અને 2035 સુધીમાં અમારું પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન હશે.” મોદીએ કહ્યું હતું કે, “સંશોધન દ્વારા આત્મનિર્ભરતા એ અમારું મિશન છે.” આ પ્રોજેક્ટ્સનું ઉદ્ઘાટન વડાપ્રધાન પૂણેથી કરવાના હતા પરંતુ મહારાષ્ટ્રમાં ભારે વરસાદને કારણે તેમની મુલાકાત રદ કરવામાં આવી હતી.
શું છે ફીચર્સ, શું કામ કરશે?
પ્રધાનમંત્રી કાર્યાલય (PMO) અનુસાર, સુપર કોમ્પ્યુટિંગ ટેક્નોલોજીના ક્ષેત્રમાં ભારતને આત્મનિર્ભર બનાવવાની પ્રતિબદ્ધતા સાથે ત્રણ પરમ રુદ્ર સુપર કોમ્પ્યુટર તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. આ સુપર કોમ્પ્યુટર્સ અત્યાધુનિક વૈજ્ઞાનિક સંશોધન માટે પૂણે, દિલ્હી અને કોલકાતામાં તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. પુણેમાં જાયન્ટ મીટર રેડિયો ટેલિસ્કોપ (GMRT) ઝડપી રેડિયો બર્સ્ટ્સ (FRBs) અને અન્ય ખગોળીય ઘટનાઓ શોધવા માટે સુપર કોમ્પ્યુટરનો ઉપયોગ કરશે.
દિલ્હીમાં ઇન્ટર યુનિવર્સિટી એક્સિલરેટર સેન્ટર (IUAC) મટીરીયલ સાયન્સ અને ન્યુક્લિયર ફિઝિક્સ જેવા ક્ષેત્રોમાં સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપશે જ્યારે કોલકાતામાં એસએન બોસ સેન્ટર ભૌતિકશાસ્ત્ર, કોસ્મોલોજી અને પૃથ્વી વિજ્ઞાન જેવા ક્ષેત્રોમાં અદ્યતન સંશોધનને પ્રોત્સાહન આપશે.
હવામાન અને આબોહવા સંશોધન માટે રચાયેલ હાઇ પર્ફોર્મન્સ કમ્પ્યુટિંગ (HPC) સિસ્ટમ જેનું વડાપ્રધાને ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું તે રૂ. 850 કરોડના રોકાણ સાથે બનાવવામાં આવ્યું છે. PMO અનુસાર, આ પ્રોજેક્ટ હવામાનશાસ્ત્રીય એપ્લિકેશન્સ માટે ભારતની કોમ્પ્યુટેશનલ ક્ષમતાઓમાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. પીએમઓએ જણાવ્યું હતું કે, HPC સિસ્ટમ, બે મુખ્ય સાઇટ્સ પર સ્થિત છે – પુણેમાં ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટ્રોપિકલ મેટિરોલોજી (IITM) અને નોઇડામાં નેશનલ સેન્ટર ફોર મિડિયમ રેન્જ વેધર ફોરકાસ્ટિંગ (NCMRWF), અસાધારણ કમ્પ્યુટિંગ પાવર ધરાવે છે.
નવી HPC સિસ્ટમોને ‘Arka’ અને ‘Arunika’ નામ આપવામાં આવ્યું છે, જે તેમના સૂર્ય સાથેના જોડાણને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આ ઉચ્ચ-રિઝોલ્યુશન મોડલ્સ ઉષ્ણકટિબંધીય ચક્રવાત, ભારે વરસાદ, વાવાઝોડા, અતિવૃષ્ટિ, હીટવેવ્સ, દુષ્કાળ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ હવામાન ઘટનાઓની ચોક્કસ આગાહીઓ અને ‘લીડ ટાઇમ’માં નોંધપાત્ર વધારો કરશે.