દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એકસાથે યોજવાની જોગવાઈ સાથેનું બંધારણીય સુધારા બિલ મંગળવારે લોકસભામાં રજૂ કરવા માટે સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવ્યું છે. ત્યારબાદ તેને બંને ગૃહોની સંયુક્ત સમિતિને મોકલી શકાય છે. લોકસભાના એજન્ડા અનુસાર, કાયદા પ્રધાન અર્જુન રામ મેઘવાલ મંગળવારે લોકસભામાં બંધારણ (129મો સુધારો) બિલ, 2024 રજૂ કરશે.
બિલની રજૂઆત પછી, મેઘવાલ લોકસભાના સ્પીકર ઓમ બિરલાને વિગતવાર ચર્ચા માટે બિલને સંસદની સંયુક્ત સમિતિને મોકલવા વિનંતી કરશે. મંત્રી કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો કાયદા (સુધારા) બિલ, 2024 પણ રજૂ કરશે, જેનો ઉદ્દેશ્ય કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો – જમ્મુ અને કાશ્મીર, પુડુચેરી અને દિલ્હીના રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશમાં ચૂંટણીઓ ગોઠવવાનો છે.
સંયુક્ત સમિતિની રચના વિવિધ પક્ષોના સાંસદોની સંખ્યાના આધારે પ્રમાણસર કરવામાં આવશે. આ સંબંધમાં સોમવારે એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે ભાજપ સૌથી મોટી પાર્ટી હોવાને કારણે સમિતિની અધ્યક્ષતા મેળવશે અને તેના ઘણા સભ્યો તેમાં ભાગ લેશે.
તેમણે કહ્યું કે ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ, જે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામનાથ કોવિંદની આગેવાની હેઠળની ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિના સભ્ય હતા, જ્યારે બિલ રજૂ થશે ત્યારે નીચલા ગૃહમાં હાજર રહી શકે છે. આ બિલ આ ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિની ભલામણના આધારે લાવવામાં આવી રહ્યું છે.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય કેબિનેટે 12 ડિસેમ્બરે લોકસભા અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓની એક સાથે ચૂંટણીના ખ્યાલને અમલમાં મૂકવા માટે બંધારણીય સુધારા બિલને મંજૂરી આપી હતી. સંસદનું વર્તમાન શિયાળુ સત્ર 20 ડિસેમ્બરે સમાપ્ત થશે.
રાજકીય ઉથલપાથલ
ઈન્ડિયા એલાયન્સ સહિત અનેક વિપક્ષી દળો તેનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. દરમિયાન ભાજપે તેના તમામ સાંસદોને વ્હીપ જારી કરીને ગૃહમાં હાજર રહેવા જણાવ્યું છે. સરકારી સૂત્રોનું કહેવું છે કે બિલ રજૂ કર્યા બાદ સરકાર લોકસભાના સ્પીકરને તેને સંસદની સંયુક્ત સંસદીય સમિતિને મોકલવાની વિનંતી કરી શકે છે, જેથી તેના પર વિગતવાર ચર્ચા થઈ શકે.
સંયુક્ત સંસદીય સમિતિની રચના ગૃહમાં સંખ્યાત્મક સંખ્યાના આધારે કરવામાં આવે છે, તેથી તેનું અધ્યક્ષપદ ભાજપ પાસે રહેશે. જો આ બિલ સંસદના બંને ગૃહોમાં પસાર થઈ જશે તો સમગ્ર લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણી એકસાથે કરાવવાનો રસ્તો સાફ થઈ જશે.