‘ઈન્ડિયા આઉટનું સૂત્ર અમારું નથી..’, મુઈઝુના મંત્રીએ માર્યો યુ-ટર્ન, કોને ભારતના વિલન કહેવામાં આવ્યા?

ચીન તરફી રાજનીતિના આધારે માલદીવમાં સત્તા પર આવેલા રાષ્ટ્રપતિ મોહમ્મદ મુઈઝુ હવે ભારત સાથે મજબૂત સંબંધો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. 2023ના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન રાષ્ટ્રપતિ મુઈઝુએ ભારત વિરોધી સૂત્રોચ્ચાર ‘ઈન્ડિયા આઉટ’ કર્યો હતો, હવે તેણે તે વલણને સંપૂર્ણપણે પલટાવ્યું છે. માલદીવના વિદેશ મંત્રી અબ્દુલ્લા ખલીલે તેમની ભારત મુલાકાત દરમિયાન નિવેદન આપ્યું હતું કે ‘ઈન્ડિયા આઉટ’ અભિયાનનો તેમની સરકાર સાથે કોઈ સંબંધ નથી. તેમણે આ વિવાદાસ્પદ અભિયાન માટે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અબ્દુલ્લા યામીનને જવાબદાર ગણાવ્યા હતા.

‘ઇન્ડિયા આઉટ’ માટે યામીન જવાબદાર

WION સાથેની એક મુલાકાતમાં, ખલીલે સ્પષ્ટતા કરી કે ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ યામીન અને તેમની પાર્ટીએ ‘ઇન્ડિયા આઉટ’ ચળવળનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. તેણે કહ્યું, “યામીન અમારાથી સાવ અલગ છે. તેમની પોતાની પાર્ટી છે અને તેઓ હજુ પણ એ જ એજન્ડા પર કામ કરી રહ્યા છે. અમારી સરકાર ભારત અને ભારતીય લોકો સાથે મજબૂત સંબંધો બનાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.”

ભારત સાથેના સંબંધોમાં નવો અધ્યાય

અબ્દુલ્લા ખલીલ અનેક કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવા અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને મજબૂત કરવા ભારત આવ્યા હતા. તેઓ ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર સાથે મુલાકાત કરી અને માલદીવમાં ભારત દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ વિકાસ પ્રોજેક્ટ્સ માટે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા. આમાં ઉચ્ચ સામુદાયિક પ્રભાવ ધરાવતા પ્રોજેક્ટ્સ અને માલદીવના આર્થિક માળખાને સ્થિર કરનાર કરારોનો સમાવેશ થાય છે. ખલીલે મુલાકાત દરમિયાન કહ્યું હતું કે, “અમે ભારતની સુરક્ષાને અમારી સુરક્ષા ગણીએ છીએ. હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રની સ્થિરતા અમારી પ્રાથમિકતા છે. ઈતિહાસમાં ભારત-માલદીવના સંબંધો ક્યારેય એટલા મજબૂત નથી રહ્યા.”

મુઈઝુ સરકારનો યુ-ટર્ન

ચીનની નજીક દેખાતા મુઈઝુએ હવે ભારત સાથેના સંબંધોને પ્રાથમિકતા આપવાનું શરૂ કર્યું છે. આ યુ-ટર્ન મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે માલદીવની અર્થવ્યવસ્થા અને સુરક્ષા મોટાભાગે ભારતના સહયોગ પર નિર્ભર છે. ખલીલે કહ્યું કે ભારતે માલદીવને 400 મિલિયન ડોલરની મુદ્રા વિનિમય સુવિધા પૂરી પાડી છે, જે દેશની આર્થિક સ્થિતિ સુધારવામાં મદદરૂપ થઈ રહી છે.

‘ઈન્ડિયા આઉટ’ આંદોલન અંગે ખલીલે કહ્યું કે આ વિવાદ હવે ભૂતકાળ બની ગયો છે. તેમણે કહ્યું કે પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ યામીનના વિચારો અને નીતિઓ હવે માલદીવ સરકારની પ્રાથમિકતાઓનો ભાગ નથી.

ભારતનું મહત્વ સ્વીકાર્યું

વિદેશ મંત્રીએ એમ પણ કહ્યું કે ભારત અને માલદીવ વચ્ચે પ્રવાસન અને કનેક્ટિવિટી વધારવા પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. તેમણે ભારતીય પ્રવાસીઓ અને રોકાણકારોને આકર્ષવા માટે નવી યોજનાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. એક સમયે ભારત વિરોધી વલણ દર્શાવનારી માલદીવની વર્તમાન સરકાર હવે ભારત સાથે “મૈત્રીપૂર્ણ” સંબંધોને નવી ઊંચાઈએ લઈ જવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ ફેરફાર એ વાતનો સંકેત છે કે પ્રમુખ મુઈઝુએ તેમની મર્યાદાઓ અને વાસ્તવિકતા સમજી લીધી છે. ભારત સાથેના સંબંધોમાં સુધારો માલદીવની સુરક્ષા માટે જ નહીં પરંતુ તેની આર્થિક સ્થિરતા માટે પણ જરૂરી છે.