લંડનના હીથ્રો એરપોર્ટ પર ખાલિદા ઝિયા તેમના પુત્ર તારિક રહેમાનને ગળે લગાવે છે. તારિક રહેમાન 2731 દિવસ પછી એટલે કે લગભગ 7 વર્ષ પછી 79 વર્ષીય ખાલિદા ઝિયાને મળી રહ્યા હતા, જેઓ વ્હીલચેર પર બેઠેલા હતા. તે એક ભાવનાત્મક મુલાકાત હતી. બાંગ્લાદેશના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન ખાલિદા ઝિયાની આ મુલાકાતની મીડિયામાં ચર્ચા થઈ ન હતી.
ખાલિદા ઝિયા મંગળવારે રાત્રે ૧૧:૪૭ વાગ્યે કતારના અમીર દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવેલી ખાસ એર એમ્બ્યુલન્સમાં ઢાકાના હઝરત શાહજલાલ આંતરરાષ્ટ્રીય વિમાનમથકથી રવાના થયા હતા. ૧૬ જુલાઈ, ૨૦૧૭ પછી ખાલિદાની આ પહેલી વિદેશ મુલાકાત હતી. ખાલિદા ઝિયાના રાજકીય પક્ષ બાંગ્લાદેશ નેશનાલિસ્ટ પાર્ટી (BNP) એ કહ્યું કે ખાલિદા સારવાર માટે લંડન ગઈ છે. 2017 માં પણ ખાલિદા સારવાર માટે લંડન આવી હતી.
ઉલ્લેખનીય છે કે તારિક રહેમાન બીએનપીના કાર્યકારી અધ્યક્ષ છે. રહેમાન 2008 થી લંડનમાં રહે છે અને ત્યાંથી પાર્ટી ચલાવે છે. આ રીતે, ખાલિદા ઝિયા લંડન ગયા પછી, બીએનપીનું ટોચનું નેતૃત્વ બાંગ્લાદેશની બહાર છે.
સંબંધિત સમાચાર
હવે બાંગ્લાદેશના રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચા ચાલી રહી છે કે ત્રણ વખતના વડા પ્રધાન ખાલિદા ઝિયા ક્યારે પાર્ટીનું નેતૃત્વ કરવા પાછા ફરશે? પ્રશ્ન એ છે કે શું બાંગ્લાદેશની રાજકીય પરિસ્થિતિ તેમને પાછા ફરવાની મંજૂરી આપશે?
બીએનપીના મહાસચિવ મિર્ઝા ફખરુલ ઇસ્લામ આલમગીરે સ્વીકાર્યું છે કે શેખ હસીનાની સરકાર દરમિયાન જેલમાં બંધ ખાલિદા ઝિયા ગંભીર રીતે બીમાર હતા. તેને સારવારની જરૂર હતી પણ તેને બહાર જવાની મંજૂરી નહોતી.
અહીં બાંગ્લાદેશના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શેખ હસીનાની ચર્ચા કરવી પણ મહત્વપૂર્ણ છે. ઓગસ્ટ 2024માં બાંગ્લાદેશમાં વિદ્યાર્થી આંદોલન થયા ત્યારથી શેખ હસીના ભારતમાં રહે છે. બાંગ્લાદેશની યુનુસ સરકાર ભારત પાસેથી તેમના પ્રત્યાર્પણની માંગ કરી રહી છે પરંતુ તાજેતરમાં શેખ હસીનાના વિઝાની માન્યતા લંબાવીને, ભારતે બાંગ્લાદેશને સંદેશ આપ્યો છે કે ભારતનો હાલમાં આવો કોઈ ઇરાદો નથી.
દરમિયાન, મોહમ્મદ યુનુસે શેખ હસીનાનો પાસપોર્ટ પણ રદ કરી દીધો છે.
શેખ હસીનાની પાર્ટી આવામી લીગના બીજા ક્રમના નેતાઓ પણ સરકારી કાર્યવાહીના ડરથી બાંગ્લાદેશમાં નથી. યુનુસ વહીવટીતંત્રે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન અને તેમના વહીવટના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ સામે ધરપકડ વોરંટ જારી કર્યા છે.
આ રીતે, બે નેતાઓ, ખાલિદા ઝિયા અને શેખ હસીના, જેમણે ઘણા દાયકાઓ સુધી બાંગ્લાદેશના રાજકારણ પર પ્રભુત્વ જમાવ્યું હતું, તેઓ સક્રિય રાજકારણથી બહાર છે. અહીં, મોહમ્મદ યુનુસ બાંગ્લાદેશમાં નવી ચૂંટણીઓની ચર્ચા પણ નથી કરી રહ્યા.
બાંગ્લાદેશી પત્રકારો આ નવી રાજકીય પરિસ્થિતિની ચર્ચા કરી રહ્યા છે. બાંગ્લાદેશી પત્રકાર સલાહુદ્દીન શોએબ ચૌધરીએ X પર લખ્યું છે કે મોહમ્મદ યુનુસ અને તેમના વિદ્યાર્થી સમર્થકોએ પહેલા શેખ હસીનાને સત્તા પરથી દૂર કર્યા અને હવે ચૂંટણી ન કરાવીને તેઓ BNPને પણ સત્તા પરથી દૂર કરવા માંગે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે જ્યારે યુનુસને બાંગ્લાદેશની કમાન સોંપવામાં આવી હતી, ત્યારે તેમણે વચન આપ્યું હતું કે તેઓ ત્રણ મહિનામાં ચૂંટણી કરાવશે. તેમનો કાર્યકાળ નવેમ્બરમાં જ સમાપ્ત થઈ ગયો. ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં રાષ્ટ્રને સંબોધન કરતી વખતે તેમણે કહ્યું હતું કે દેશમાં ચૂંટણી 2025ના અંતમાં અથવા 2026ના પહેલા ભાગમાં યોજાઈ શકે છે.
આ દ્રષ્ટિકોણથી પણ, ખાલિદા ઝિયાના લંડન જવાને શંકાની નજરે જોવામાં આવી રહ્યું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે યુનુસ સરકારે શેખ હસીના સરકારે ખાલિદા ઝિયા પર લગાવેલા તમામ આરોપો પાછા ખેંચી લીધા હતા. આ પછી તે દેશ છોડીને લંડન ગઈ.
ખાસ વાત એ છે કે ખાલિદા એવા સમયે લંડન ગઈ છે જ્યારે તેમના પક્ષ સિવાય દેશના અન્ય રાજકીય પક્ષો પણ ચૂંટણીની માંગ કરી રહ્યા છે. પરંતુ બાંગ્લાદેશનું ચૂંટણી પંચ હજુ પણ મતદાર યાદી તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયામાં વ્યસ્ત છે.
બાંગ્લાદેશનો ઇતિહાસ કહે છે કે અહીંથી ગયા પછી નેતાઓ માટે પાછા ફરવું મુશ્કેલ છે.
ઇતિહાસ દર્શાવે છે કે 2007 માં, સેના સમર્થિત બંગાળી સરકારે અવામી લીગના પ્રમુખ શેખ હસીનાને બાંગ્લાદેશ પાછા ફરતા અટકાવ્યા હતા. પછી તેમની સમક્ષ એક શરત મૂકવામાં આવી કે તેઓ સત્તામાં આવ્યા પછી સક્રિય રાજકારણથી દૂર રહેશે.
આ ઉદાહરણો જોઈને, BNP સલાહકાર પરિષદના સભ્ય સૈયદ હુસૈન અલાલે બીબીસી બાંગ્લાને કહ્યું, “બાંગ્લાદેશના લોકો કદાચ નિરાશ થશે કારણ કે ભૂતકાળના અનુભવો ખૂબ જ ખરાબ રહ્યા છે. છતાં, અમે સાવધ છીએ.”
હાલમાં, મોહમ્મદ યુનુસ દેશની સેનાને પણ પોતાની સાથે લઈ ગયા છે. તેથી તેમનો વિરોધ કરવો સરળ નથી. થોડા દિવસ પહેલા જ બાંગ્લાદેશના આર્મી ચીફ વકાર-ઉઝ-ઝમાન અને ખાલિદા ઝિયા મળ્યા હતા. આ અંગે ઘણી ચર્ચાઓ થઈ અને લોકોએ કહ્યું કે કોઈ સોદો અંતિમ સ્વરૂપ પામ્યો નથી.
જોકે, બાંગ્લાદેશનું રાજકારણ ઘણા આશ્ચર્યજનક વળાંકોમાંથી પસાર થયું છે. ૧૯૮૨માં, આર્મી જનરલ હુસૈન મોહમ્મદ ઇર્શાદે બળવા દ્વારા બાંગ્લાદેશની સત્તા સંભાળી અને તેઓ પોતે રાષ્ટ્રપતિ બન્યા. પછી શેખ હસીના અને ખાલિદા ઝિયા આ લશ્કરી શાસક સામે એક થયા અને આખરે સંયુક્ત વિરોધ, હડતાળ અને આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણને કારણે, ઇર્શાદને ખુરશી છોડવી પડી.