ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ બુધવારે બે ઉપગ્રહોને જોડવા માટે બીજી વખત સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરિમેન્ટ (SPADEX) મુલતવી રાખ્યું છે. પ્રથમ 7 જાન્યુઆરીના રોજ મુલતવી રાખ્યા પછી, મિશનને ગુરુવાર, 9 જાન્યુઆરીના રોજ ડોકીંગ માટે ફરીથી શેડ્યૂલ કરવામાં આવ્યું હતું. જો ISRO આ મિશનમાં સફળ થશે તો ભારત સ્પેસ ડોકિંગ ટેક્નોલોજી ધરાવતો વિશ્વનો ચોથો દેશ બની જશે.
ઈસરોએ ટ્વિટર પર પોસ્ટ કરીને ડોકિંગ પ્રયોગને મોકૂફ રાખવાની માહિતી આપી હતી. ઈસરોએ માહિતી આપી હતી કે ઉપગ્રહો વચ્ચે 225 મીટરના અંતર સુધી પહોંચવાની કવાયતમાં કેટલીક ખામીઓ જોવા મળી હતી. આવતીકાલ માટે આયોજિત ડોકીંગ પ્રક્રિયા મુલતવી રાખવામાં આવી છે. ઉપગ્રહો સલામત છે.
ઈસરોએ 30 ડિસેમ્બરે લોન્ચ કર્યું હતું
ઈસરોએ 30 ડિસેમ્બરે શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરમાંથી PSLV C60 રોકેટની મદદથી આ મિશન હેઠળ SDX01 (ચેઝર) અને SDX02 (ટાર્ગેટ) નામના બે ઉપગ્રહો લોન્ચ કર્યા હતા. લગભગ 220-220 કિગ્રા વજનના આ બંને નાના ઉપગ્રહોને 475 કિલોમીટરની ગોળાકાર ભ્રમણકક્ષામાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા.
Spadex એક મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ છે
ISROના જણાવ્યા અનુસાર, સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરીમેન્ટ (SPADEX) મિશન એ બંને ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ કરીને અવકાશમાં ડોકીંગની ખર્ચ-અસરકારક ટેકનોલોજી દર્શાવવાનું એક મિશન છે. આ ટેકનોલોજી ભારતની અવકાશ યોજનાઓ માટે જરૂરી છે. જેમ કે ચંદ્ર પર ભારતીયોને મોકલવા, ચંદ્ર પરથી નમૂનાઓ લાવવા, ભારતીય અવકાશ સ્ટેશન (BAS)નું બાંધકામ અને સંચાલન વગેરે.
ISROએ કહ્યું કે SPADEX એ એક મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ છે, તેને બે નાના ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ કરીને અવકાશયાનના રેન્ડેઝવસ, ડોકીંગ અને અનડોકિંગ માટે જરૂરી ટેક્નોલોજી વિકસાવવા અને દર્શાવવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
ઈસરોએ 30 ડિસેમ્બરે આ મિશન લોન્ચ કર્યું હતું
ISRO એ 30 ડિસેમ્બરે સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરિમેન્ટ (SPADEX) મિશન સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું. બે નાના ઉપગ્રહો SDX01 અને SDX02 અને 24 પેલોડ વહન કરતું PSLV C60 રોકેટ શ્રીહરિકોટામાં સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરના પ્રથમ પ્રક્ષેપણ પેડ પરથી ઉપડ્યું. લિફ્ટઓફની લગભગ 15 મિનિટ પછી, લગભગ 220 કિલોગ્રામ વજનના બે નાના અવકાશયાનને 475 કિલોમીટરની પરિપત્ર ભ્રમણકક્ષામાં છોડવામાં આવ્યા હતા.
સ્પાડેક્સ મિશન શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
મિશન હેઠળ, ISRO અવકાશમાં બે નાના અવકાશયાન સાથે ડોકીંગ અને અનડોકિંગ ટેકનોલોજીનું નિદર્શન કરશે. જો આ મિશન સફળ થશે તો તે ભારતને અન્ય ઘણા મિશનમાં મદદ કરશે. ચંદ્રયાન-4 મિશન હેઠળ ભારત ચંદ્ર પરથી માટીના નમૂના લાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. જો ડોકીંગ મિશન સફળ રહેશે તો ચંદ્ર પરથી સેમ્પલ લાવવામાં સરળતા રહેશે. ભારત અંતરિક્ષમાં પોતાનું સ્ટેશન બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. પરંતુ સ્ટેશન માટે ડોકિંગ ટેક્નોલોજી હોવી જરૂરી છે.
