સ્પેસ ડોકિંગ એ અવકાશમાં બે અવકાશયાનને જોડવાની તકનીક છે. આ એક એવી ટેક્નોલોજી છે જેની મદદથી મનુષ્યને એક અવકાશયાનથી બીજા અવકાશયાનમાં મોકલી શકાય છે.
ઈસરોના અધ્યક્ષ એસ. સોમનાથે ગુરુવારે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં જણાવ્યું હતું કે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા તેના વિશ્વસનીય ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન પર સ્પાડેક્સ નામનો સ્પેસ ડોકિંગ પ્રયોગ કરવા માટે એક મિશન તૈયાર કરી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે રોકેટ તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યું છે અને બેંગલુરુ સ્થિત સ્પેસ એજન્સીના વૈજ્ઞાનિકો આ મહિનાના અંતમાં તેના પ્રક્ષેપણની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે.
NSIL અને ESAનો આભાર માન્યો
એસ. સોમનાથે પીએસએલવી-સી59/પ્રોબાસ-3 મિશનના સફળ પ્રક્ષેપણ બદલ ન્યૂસ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (NSIL), યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી (ESA)ના અધિકારીઓનો આભાર માન્યો હતો. આ સાથે તેમણે કહ્યું કે આ મિશન (PSLV-C59-Probas-3 મિશન)ની જેમ જ PSLV-C60 ડિસેમ્બરમાં લોન્ચ થવા જઈ રહ્યું છે.
ISROના અધ્યક્ષે કહ્યું, “તે (PSLV-C60 મિશન) ‘સ્પેસ ડોકિંગ’ પ્રયોગ કરશે, જેનું નામ ‘SPADEX’ છે. રોકેટ હાલમાં તૈયાર છે અને અમે પ્રક્ષેપણ સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓના અંતિમ તબક્કા માટે તૈયારી કરી રહ્યા છીએ.” , જે કદાચ ડિસેમ્બરમાં જ પૂર્ણ થઈ શકે છે.”
સ્પેસ સ્ટેશનની કામગીરી માટે સ્પેસ ડોકીંગ મહત્વપૂર્ણ છે
તમને જણાવી દઈએ કે સ્પેસ ડોકિંગ એ બે અવકાશયાનને અંતરિક્ષમાં જોડવાની તકનીક છે. આ એક એવી ટેક્નોલોજી છે જેની મદદથી મનુષ્યને એક અવકાશયાનથી બીજા અવકાશયાનમાં મોકલી શકાય છે. સ્પેસ સ્ટેશનની કામગીરી માટે સ્પેસ ડોકીંગ મહત્વપૂર્ણ છે. ડોકીંગમાં, અવકાશયાન પોતાની મેળે સ્ટેશન સાથે જોડાઈ શકે છે. અવકાશમાં બે અલગ-અલગ વસ્તુઓને જોડવાની આ ટેક્નોલોજી ભારતને પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવામાં અને ચંદ્રયાન-4 પ્રોજેક્ટમાં મદદ કરશે.
પ્રોબા-3 મિશન પર, સોમનાથે કહ્યું કે ગુરુવારનું મિશન હેલિયોફિઝિક્સ (સૂર્ય અને તેના ગ્રહોનો અભ્યાસ) વિશે છે અને ભારતમાં ‘વૈજ્ઞાનિકોનું મજબૂત જૂથ’ છે જે યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીના વૈજ્ઞાનિકો સાથે મળીને કામ કરી રહ્યું છે.
