એનડીએના ઘટક નેશનલ પીપલ્સ પાર્ટી ઈન્ડિયા (એનપીપી) ના નેતા અને મણિપુરના ખેત્રાગાંવ મતવિસ્તારના ધારાસભ્ય શેખ નુરુલ હસને ગુરુવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં વક્ફ સુધારા અધિનિયમ, 2025 ની બંધારણીય માન્યતાને પડકાર્યો હતો. આ ઉપરાંત, ટીએમસી સાંસદ મહુઆ મોઇત્રાએ પણ આ કાયદાની બંધારણીય માન્યતાને પડકારતી અને તેને રદ કરવાની માંગ કરતી અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરી હતી.
મણિપુરમાં NDA ઘટક NPP ના ધારાસભ્ય હસને સર્વોચ્ચ અદાલતમાં દાખલ કરેલી અરજીમાં વકફ કાયદામાં કરવામાં આવેલા સુધારા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે જે ઇસ્લામનું પાલન કરતા અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) ને તેમની મિલકત વકફને આપવાથી વંચિત રાખે છે. અરજીમાં જણાવાયું છે કે આ તેમના પોતાના ધર્મનું પાલન કરવાના મૂળભૂત અધિકારનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વકફ સુધારા અધિનિયમ, 2025 ની કલમ 3E અનુસૂચિત જનજાતિના સભ્યોની માલિકીની જમીન (પાંચમી કે છઠ્ઠી અનુસૂચિ હેઠળ) ને વકફ મિલકત તરીકે જાહેર કરવાથી પ્રતિબંધિત કરે છે. પોતાની અરજીમાં, NPP ધારાસભ્યએ જણાવ્યું હતું કે કાયદામાં કરવામાં આવેલા સુધારા માત્ર મનસ્વી નથી પરંતુ મુસ્લિમ ધાર્મિક સંપત્તિઓને નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ પણ છે.
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કાયદામાં કરવામાં આવેલા સુધારા મનસ્વી નિયંત્રણો લાદે છે અને ઇસ્લામિક ધાર્મિક દાન પર રાજ્યનું નિયંત્રણ વધારે છે. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વકફ કાયદામાં કરવામાં આવેલા ફેરફારો વકફના ધાર્મિક પાત્રને વિકૃત કરશે તેમજ વકફ અને વકફ બોર્ડના વહીવટમાં લોકશાહી પ્રક્રિયાને ઉલટાવી ન શકાય તેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડશે.
ટીએમસી નેતા મહુઆ મોઇત્રાએ સુધારાની પ્રક્રિયા પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા
તે જ સમયે, ટીએમસી સાંસદ મહુઆ મોઇત્રાએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરેલી તેમની અરજીમાં કાયદામાં સુધારાની પ્રક્રિયા પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા છે. તેમણે પોતાની અરજીમાં કહ્યું છે કે વકફ કાયદામાં કરવામાં આવેલા સુધારામાં માત્ર ગંભીર પ્રક્રિયાગત ખામીઓ જ નથી પરંતુ તે બંધારણમાં સમાવિષ્ટ ઘણા મૂળભૂત અધિકારોનું પણ ઉલ્લંઘન કરે છે. તેમણે અરજીમાં કહ્યું છે કે, ‘કાયદો બનાવવાની પ્રક્રિયા દરમિયાન સંસદીય પ્રથાઓના ઉલ્લંઘનથી વકફ (સુધારા) અધિનિયમ, 2025 ની ગેરબંધારણીયતામાં ફાળો મળ્યો છે.’
સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરેલી પોતાની અરજીમાં, ટીએમસી નેતાએ કહ્યું છે કે ‘વક્ફ સુધારા બિલ પર સંયુક્ત સંસદીય સમિતિના ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટ પર વિચારણા અને અપનાવવાના તબક્કે અને સંસદ સમક્ષ ઉપરોક્ત રિપોર્ટ રજૂ કરવાના તબક્કે સંયુક્ત સંસદીય સમિતિના અધ્યક્ષે સંસદીય નિયમો અને પ્રથાઓનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે.’
ટીએમસી નેતા મોઇત્રાએ કહ્યું છે કે 13 ફેબ્રુઆરી, 2025 ના રોજ સંસદમાં રજૂ કરાયેલા અંતિમ અહેવાલમાંથી વિપક્ષી સાંસદોના અસંમતિપૂર્ણ મંતવ્યો કોઈપણ વાજબી કારણ વિના દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે આવી કાર્યવાહીએ સંસદની વિચાર-વિમર્શ પ્રક્રિયાને નબળી પાડી છે અને સંસદીય પ્રક્રિયાના સત્તાવાર માર્ગદર્શિકામાં ઉલ્લેખિત સ્થાપિત ધોરણોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે.
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વકફ સુધારો કાયદો બંધારણના અનુચ્છેદ ૧૪ (કાયદા સમક્ષ સમાનતા), ૧૫(૧) (ભેદભાવ ન રાખવો), ૧૯(૧)(એ) અને (સી) (વાણી અને સંગઠનની સ્વતંત્રતા), ૨૧ (જીવન અને વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતાનો અધિકાર), ૨૫ અને ૨૬ (ધર્મની સ્વતંત્રતા), ૨૯ અને ૩૦ (લઘુમતી અધિકારો) અને અનુચ્છેદ ૩૦૦એ (સંપત્તિનો અધિકાર)નું ઉલ્લંઘન કરે છે.
