વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર પરિસ્થિતિ સુધારવા માટે ભારત અને ચીન વચ્ચે તાજેતરના કરાર એ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે, ખાસ કરીને ગાલવાન ખીણ સંઘર્ષ પછી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ખટાશને ધ્યાનમાં રાખીને. આ સર્વસંમતિને આવકારતા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે રશિયાના કઝાનમાં બ્રિક્સ બેઠક દરમિયાન દ્વિપક્ષીય મંત્રણા કરી હતી.જો કે ચીન પર વિશ્વાસ કરવામાં સાવધાન રહેવાની જરૂર છે. પીએમ મોદીએ એપ્રિલ 2024માં કહ્યું હતું કે સરહદો પર ચાલી રહેલી સ્થિતિને ઉકેલવી જરૂરી છે, જ્યારે ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે આ અંગે સકારાત્મક પ્રતિક્રિયા આપી હતી.
વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે સરહદ વિવાદ વચ્ચે અન્ય મુદ્દાઓના ઉકેલની આશા વ્યક્ત કરી હતી. ભારત અને ચીન વચ્ચેના પેટ્રોલિંગ અધિકારો અંગેના કરારથી પરિસ્થિતિમાં સુધારો થવાની આશા જાગી છે, ખાસ કરીને ડેપસાંગ મેદાનો અને ડેમચોક વિસ્તારમાં.જો કે, બંને દેશો વચ્ચે બ્રીફિંગમાં તફાવત સ્પષ્ટ છે. ભારતે સતત કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી સરહદ વિવાદનો ઉકેલ ન આવે ત્યાં સુધી ચીન સાથે સામાન્ય વેપાર થઈ શકે નહીં. આ સ્થિતિ દર્શાવે છે કે દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સરહદ વિવાદ હજુ પણ સંવેદનશીલ મુદ્દો છે.
તકેદારી જરૂરી
પીએમ મોદી અને શી જિનપિંગ વચ્ચેની મુલાકાત બાદ કેટલાક મતભેદો સામે આવ્યા હતા. ભારતીય પક્ષ દ્વારા આયોજિત બ્રીફિંગમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે પીએમએ 2020માં ભારત-ચીન સરહદી વિસ્તારોમાં ઊભી થતી સમસ્યાઓના સંપૂર્ણ નિરાકરણ માટે તાજેતરના કરારનું સ્વાગત કર્યું હતું. તે જ સમયે, ચીનના નિવેદનમાં માત્ર એટલું જ કહેવામાં આવ્યું હતું કે બંને નેતાઓએ વિસ્તારોમાં સંબંધિત મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી હતી.
કરારનું માળખું
બંને દેશો ડેપસાંગ મેદાનો અને ડેમચોક વિસ્તારમાં એકબીજાને પેટ્રોલિંગ અધિકારો પુનઃસ્થાપિત કરવા સંમત થયા છે. આ એવા વિસ્તારો છે જ્યાં 2020 ના ચીની આક્રમણ પહેલા સમસ્યાઓ છે. આનો અર્થ એ છે કે ભારતીય સૈનિકો પેટ્રોલ પોઇન્ટ (PP) 10 થી 13 સુધી ડેપસાંગ મેદાન અને ડેમચોકમાં ચાર્ડિંગ નાળામાં પેટ્રોલિંગ કરી શકે છે.
પેટ્રોલિંગ વ્યવસ્થા પરના કરારથી દરેક બાજુ 50,000 થી 60,000 સૈનિકો તૈનાત સાથે છૂટાછેડા, ડિ-એસ્કેલેશન અને ડિમિલિટાઇઝેશન તરફ દોરી જવાની અપેક્ષા છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું છે કે આગામી સપ્તાહથી 10 દિવસમાં પ્રક્રિયા શરૂ થવાની અપેક્ષા છે.
આ પણ વાંચો – CM યોગીએ મહારાજગંજને આપી કરોડોની ગિફ્ટ, મેડિકલ કોલેજનું કર્યું ઉદ્ઘાટન