હરિયાણા અને જમ્મુ કાશ્મીરની વિધાનસભાની ચૂંટણી પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. આ બંને રાજ્યોના ચૂંટણી પરિણામો 8મી ઓક્ટોબરે એટલે કે આવતીકાલે આપણી સામે હશે. આવતીકાલે જ ખબર પડશે કે આ બંને રાજ્યોમાં કઈ પાર્ટીઓ સરકાર બનાવશે. ખેર, આજે આ સમાચારમાં આપણે આ રાજ્યોમાં કોની સરકાર બની રહી છે તેની વાત નહીં કરીએ. તેના બદલે અમે તમને જણાવીશું કે મતોની ગણતરી કેવી રીતે થાય છે.
મતદાન પછી શું થાય છે
ચૂંટણીના દિવસે, મતદારોએ મતદાન મથકો પર મતદાન કર્યા પછી, તમામ મતપત્રો એકત્રિત કરવામાં આવે છે અને વિવિધ મતદાન મથકોથી ચૂંટણી કાર્યાલયોમાં સુરક્ષિત રીતે લઈ જવામાં આવે છે. અહીં તેમને મત ગણતરીના દિવસ સુધી કડક સુરક્ષા હેઠળ રાખવામાં આવ્યા છે.
ગણતરી કેવી રીતે થાય છે?
મત ગણતરી માટે ખાસ કેન્દ્રો બનાવવામાં આવે છે જે ચૂંટણી પંચ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. મતગણતરીના દિવસે અહીં મત ગણતરી માટે જરૂરી તમામ સાધનો અને સ્ટાફ હાજર હોય છે. આ ઉપરાંત મતગણતરીનાં દિવસે સુરક્ષા દળો પણ તૈનાત કરવામાં આવે છે, જેથી કોઈ ખલેલ ન પડે. જ્યારે મતોની ગણતરી શરૂ થાય છે, ત્યારે સૌથી પહેલા EVM અને VVPAT ની તપાસ કરવામાં આવે છે. જેથી જાણી શકાય કે તેમની સ્થિતિ સાચી છે.
આ પણ ધ્યાન રાખવા જેવી બાબતો છે
જ્યાં મતોની ગણતરી કરવામાં આવે છે તે સ્થળે અનેક કાઉન્ટિંગ ટેબલ લગાવવામાં આવ્યા છે. જુદા જુદા ટેબલ પર જુદા જુદા ઉમેદવારો માટે મતોની ગણતરી કરવામાં આવે છે. મત ગણતરી માટે એક ખાસ ટીમ છે, જેમાં ચૂંટણી પંચના અધિકારીઓ અને અન્ય કર્મચારીઓ સામેલ છે. આ ટીમનું કામ એ સુનિશ્ચિત કરવાનું છે કે મત ગણતરીમાં કોઈપણ પ્રકારની ભૂલ ન થાય.
NOTA મતોનું શું થશે?
ઉમેદવારો ઉપરાંત EVM મશીનમાં NOTA વોટનો વિકલ્પ પણ છે. તેનો અર્થ એ કે મતદાર પાસે ‘ઉપરોક્તમાંથી કોઈ નહીં’ એટલે કે (NOTA) પસંદ કરવાનો વિકલ્પ હશે. જો કે, કોઈપણ ઉમેદવારની જીત કે હારમાં NOTA મતની કોઈ ભૂમિકા નથી. જો વિધાનસભા અથવા લોકસભામાં મતદાન દરમિયાન 50 ટકા NOTA મત પડે તો પણ ત્યાંની ચૂંટણી રદ થતી નથી. એટલે કે, NOTA મતો જ દર્શાવે છે કે કોઈપણ વિધાનસભા અથવા લોકસભા મતવિસ્તારના લોકો તેમના ચૂંટણી લડી રહેલા ઉમેદવારોથી ખુશ નથી.