Pune: મહારાષ્ટ્રના પુણે શહેરમાં 46 વર્ષીય ડૉક્ટર અને તેમની પુત્રી ઝિકા વાયરસથી સંક્રમિત મળી આવ્યા છે. આ મામલો સામે આવ્યા બાદ આરોગ્ય વિભાગમાં દોડધામ મચી ગઈ હતી. વિભાગના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે ડોક્ટર અને તેમની પુત્રીની તબિયત સ્થિર છે.
તાજેતરમાં ડૉક્ટરને તાવ આવ્યો હતો અને તેના શરીર પર ફોલ્લીઓ દેખાયા હતા. આ પછી તેને ખાનગી હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. તેમના લોહીના નમૂનાઓ હોસ્પિટલમાં લેવામાં આવ્યા હતા અને શહેર સ્થિત નેશનલ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ વાયરોલોજી (NIV) માં પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવ્યા હતા.
એજન્સી અનુસાર, પુણે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (PMC)ના સ્વાસ્થ્ય અધિકારીએ જણાવ્યું કે જ્યારે 21 જૂને ડૉક્ટરનો બ્લડ રિપોર્ટ આવ્યો ત્યારે જાણવા મળ્યું કે તે ઝીકા વાયરસથી સંક્રમિત છે. ડૉક્ટર શહેરના એરંડવાને વિસ્તારનો રહેવાસી છે. તેમનો ટેસ્ટ પોઝિટિવ આવ્યા બાદ પરિવારના પાંચ સભ્યોના બ્લડ સેમ્પલ પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવ્યા હતા, જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે તેમની 15 વર્ષની પુત્રી પણ ઝિકા વાયરસથી સંક્રમિત હતી.
ઝિકા વાયરસ સંક્રમિત એડીસ મચ્છરના કરડવાથી ફેલાય છે, જે ડેન્ગ્યુ અને ચિકનગુનિયા જેવા ચેપ ફેલાવવા માટે પણ જાણીતું છે. આ વાયરસની ઓળખ સૌપ્રથમ 1947માં યુગાન્ડામાં થઈ હતી. પુણે શહેરમાં ઝીકા વાયરલના બે કેસની માહિતી પછી પીએમસીના આરોગ્ય વિભાગે સર્વેલન્સ શરૂ કર્યું છે.
જો કે આ વિસ્તારમાં અન્ય કોઈ શંકાસ્પદ કેસ મળ્યા નથી, તેમ છતાં અધિકારીઓએ મચ્છરોથી બચવા માટે ફોગિંગ અને ફ્યુમિગેશન જેવા સાવચેતીનાં પગલાં લેવાનું શરૂ કર્યું છે.
રાજ્યના આરોગ્ય વિભાગે સામાન્ય લોકોને જાગૃત કરવાનું શરૂ કર્યું છે. વિસ્તારની સગર્ભા મહિલાઓના સ્વાસ્થ્ય પર નજર રાખવા સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. ઝીકા વાઈરસ સામાન્ય રીતે કોઈ ગંભીર ખતરો પેદા કરતું નથી, પરંતુ જો સગર્ભા સ્ત્રીને ચેપ લાગે તો તે ગર્ભમાં માઇક્રોસેફલીનું કારણ બની શકે છે.
ઝિકા વાયરસ કેવી રીતે ઓળખવો
ઝિકા વાયરસના લક્ષણો ખૂબ જ સામાન્ય છે. જેમાં શરીર પર લાલ ચકામા, તાવ, સ્નાયુઓ અને સાંધામાં દુખાવો અને માથાનો દુખાવોનો સમાવેશ થાય છે. ઝિકા વાયરસથી સંક્રમિત મોટાભાગના લોકોમાં લક્ષણો નથી હોતા.
આ વાયરસ સામે રક્ષણ મેળવવાનો ઉપાય શું છે?
અમેરિકાના સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન (CDC) મુજબ, ઝિકા માટે કોઈ રસી કે સારવાર નથી. નિષ્ણાતો કહે છે કે ઝિકાનો ચેપ લાગ્યા પછી પૂરતો આરામ લેવો અને સતત પાણી પીવું ખૂબ જ જરૂરી છે. પુષ્કળ પાણી પીવાથી શરીર હાઇડ્રેટ રહે છે અને આરામ કરવાથી શરીરને એનર્જી મળે છે. જો આનાથી ચેપ લાગે છે, તો લક્ષણો અને સારવાર વિશે જાગૃતિ મહત્વપૂર્ણ છે.
ઝીકા મચ્છરોથી ફેલાતો હોવાથી ઝિકાથી બચવા માટે મચ્છરોથી બચવું ખૂબ જ જરૂરી છે. મચ્છર સ્પ્રે છંટકાવ અત્યંત મદદરૂપ થઈ શકે છે. સગર્ભા સ્ત્રીઓને આ વાયરસથી સૌથી વધુ જોખમ છે, કારણ કે તેઓ ઝિકા વાયરસ માટે સૌથી વધુ સંવેદનશીલ હોય છે. જો ઝીકા વાયરસ સગર્ભા સ્ત્રીના ગર્ભમાં ફેલાય છે, તો તે અજાત બાળકમાં મગજની ખામીઓનું કારણ બની શકે છે. તેથી, સગર્ભા સ્ત્રીઓએ ખાસ કરીને સાવચેત રહેવું જોઈએ.
ઝિકા વાયરસનો પ્રથમ કેસ ક્યારે થયો હતો?
ઝિકા વાયરસનો પ્રથમ કેસ યુગાન્ડામાં 1947માં નોંધાયો હતો. તે સમયે વાંદરાઓમાં ઝિકાની પુષ્ટિ થઈ હતી. માણસોમાં ઝિકાનો પ્રથમ કેસ વર્ષ 1952માં નોંધાયો હતો. 2007માં યાપ આઇલેન્ડમાં ઝિકા વાયરસનો મોટા પાયે પ્રકોપ જોવા મળ્યો હતો. આ પછી, 2013-2014 માં, ઝિકા ચેપે ફ્રેન્ચ પોલિનેશિયામાં પાયમાલી મચાવી. પછીના વર્ષે, ઝિકા બ્રાઝિલમાં વ્યાપકપણે ફેલાઈ ગયો. ઓક્ટોબર 2015 થી જાન્યુઆરી 2016 ની વચ્ચે બ્રાઝિલમાં લગભગ 4,000 બાળકો ઝિકા વાયરસ સાથે જન્મ્યા હતા.
