પ્રખ્યાત ઉદ્યોગપતિ એલોન મસ્કની માલિકીના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X અને ભારત સરકાર વચ્ચે ડિજિટલ સેન્સરશીપને લઈને ચાલી રહેલો વિવાદ હવે કોર્ટમાં પહોંચી ગયો છે. કેન્દ્ર સરકારે કર્ણાટક હાઈકોર્ટમાં એક સોગંદનામું દાખલ કરીને X ના દાવાઓને ફગાવી દીધા છે. સરકારે કહ્યું કે X એ ‘સહયોગ પોર્ટલ’ ને ખોટી રીતે સેન્સરશીપ પોર્ટલ ગણાવ્યું છે, જે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ અને નિંદનીય છે.
X એ કયા આરોપો લગાવ્યા?
X એ તાજેતરમાં કર્ણાટક હાઈકોર્ટમાં કેન્દ્ર સરકાર વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કર્યો હતો. Xનો આરોપ છે કે ભારત સરકાર IT કાયદાની કલમ 69(A)નો દુરુપયોગ કરી રહી છે અને યોગ્ય પ્રક્રિયાનું પાલન કર્યા વિના ઓનલાઈન સામગ્રીને અવરોધિત કરી રહી છે. X દાવો કરે છે કે આનાથી ઓનલાઈન અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા પર અસર પડી રહી છે.
Xનો મુખ્ય આરોપ ‘સહયોગ પોર્ટલ’ પર છે, જે સરકારે સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ અને સરકારી એજન્સીઓ વચ્ચે વધુ સારા સંકલન માટે બનાવ્યું છે. X કહે છે કે સરકાર આ પોર્ટલનો ઉપયોગ સીધી સામગ્રીને બ્લોક કરવા માટે કરી રહી છે, જે IT કાયદાની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન છે.
કેન્દ્ર સરકારની સ્પષ્ટતા
કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલા સોગંદનામામાં, સરકારે X ના આરોપોને સંપૂર્ણપણે પાયાવિહોણા ગણાવ્યા અને કહ્યું કે X ખોટી રીતે તેના હિતોને વપરાશકર્તાઓના અધિકારો સાથે જોડવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે. સરકારે કહ્યું, “X જેવી વૈશ્વિક સોશિયલ મીડિયા કંપનીએ આવી પરિભાષાનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. આ કેસ ફક્ત તેની જવાબદારીઓથી બચવાનો પ્રયાસ હોય તેવું લાગે છે.” સરકારે સ્પષ્ટતા કરી કે સહકાર પોર્ટલ સુરક્ષિત ડિજિટલ વાતાવરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે અને તેને સેન્સરશીપ પોર્ટલ કહેવું ગેરમાર્ગે દોરનારું છે.
આ કેવા પ્રકારનો કેસ છે?
આ ચર્ચા અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા વિરુદ્ધ ડિજિટલ નિયમન વિશે છે. જ્યારે X સતત સરકાર પર વધુ પડતા નિયમનનો આરોપ લગાવી રહ્યું છે, ત્યારે કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે તે ડિજિટલ સ્પેસને સુરક્ષિત રાખવા માટે જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યું છે.
