ભારતીય ઈતિહાસમાં મુઘલ સામ્રાજ્યનું પોતાનું આગવું સ્થાન છે. ભારતમાં મુઘલ સામ્રાજ્યની સ્થાપના બાબર દ્વારા કરવામાં આવી હતી, જેણે એક નવા યુગની શરૂઆત કરી હતી. મુગલાઈ રાંધણકળા એ મુઘલોનું બીજું યોગદાન છે, જે ખૂબ જ લોકપ્રિય બન્યું છે. જેમાં બિરયાની, કોરમા, કબાબ, હલીમ અને નિહારી જેવી વાનગીઓનો સમાવેશ થાય છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે મુગલોની ફેવરિટ ડિશ બિરયાની, કોરમા કે કબાબ નહીં પરંતુ ભારતીય વાનગી છે. ચાલો તેના વિશે વિગતવાર જાણીએ.
મુઘલોને આ શાકાહારી ખોરાક પસંદ હતો
મુઘલ સમ્રાટોની રાંધણકળા માત્ર પર્શિયન અને મધ્ય એશિયાઈ પરંપરાઓથી પ્રભાવિત ન હતી. તેણે શાકાહારી વાનગીઓની સાથે ભારતીય રાંધણ પદ્ધતિઓનો પણ તેના શાહી મેનુમાં સમાવેશ કર્યો. તમને જણાવી દઈએ કે મુગલ બાદશાહોના આહારમાં ખીચડી પણ ઉમેરવામાં આવતી હતી. આ તમને વિચિત્ર લાગશે, પરંતુ જૂના રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે મુઘલ શાસકો, ખાસ કરીને અકબર અને જહાંગીર ખીચડીના ખૂબ શોખીન હતા.
દરરોજ 1,200 કિલો ખીચડી બનાવવામાં વપરાય છે
એવું કહેવાય છે કે અકબરને ખીચડી એટલો બધો પ્રેમ હતો કે તેનો દરબારી અબુલ ફઝલ દરરોજ લગભગ 30 મણ (1,200 કિલો) ખીચડી તૈયાર કરતો હતો. આ ખીચડીને એક સામુદાયિક વાનગી બનાવીને દરેક સાથે વહેંચવામાં આવી હતી. આ અકબરની ઉદારતા દર્શાવે છે.
આ સિવાય જહાંગીરને ખીચડી પણ પસંદ હતી, પરંતુ તેના માટે તેને પિસ્તા અને કિસમિસથી સજાવી મસાલેદાર વર્ઝન તરીકે તૈયાર કરવામાં આવી હતી. આ ખાસ વાનગીને ‘લજીજાન’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું, જેનો અર્થ થાય છે ‘સ્વાદિષ્ટ’.
જે રીતે મુઘલોએ ભારતમાં બિરયાની અને કોરમા વગેરેનો પરિચય કરાવ્યો હતો, તેવી જ રીતે ખીચડી, લાપસી, પુરી અને લાડુ જેવી વાનગીઓ મુઘલ બાદશાહોને રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ સાંસ્કૃતિક વિનિમયમાં હિંદુ રસોઈયાઓ, ખાસ કરીને બ્રાહ્મણો, શાહી રસોડામાં કામ કરતા હતા.
