અમેરિકા અને ચીન આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) ક્ષેત્રમાં એકાધિકાર માટે લડી રહ્યા છે. ચીનની એક નાની સ્ટાર્ટઅપ કંપની ડીપસીકે ઓપનએઆઈ જેવી અમેરિકન એઆઈ જાયન્ટ્સને વાસ્તવિકતાનો પરિચય આપ્યો છે.
હવે ભારત પણ ChatGPT જેવું મોડેલ લાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. આઈટી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં ભારતના એઆઈ મિશન વિશે વાત કરી. મંત્રીએ કહ્યું છે કે ભારત પોતાના મોટા ભાષા મોડેલ એટલે કે LLM પર કામ કરી રહ્યું છે અને તે 10 મહિનામાં તૈયાર થઈ જશે.
અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું છે કે, ‘અમે ફ્રેમવર્ક તૈયાર કરી લીધું છે અને તે આજે લોન્ચ થઈ રહ્યું છે. અમારું ધ્યાન ભારતીય સંદર્ભ અને સંસ્કૃતિ સાથે સુસંગત AI મોડેલો બનાવવા પર રહેશે.
આઇટી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું છે કે ડીપસીક એઆઈને 2,000 GPU સાથે તાલીમ આપવામાં આવી હતી, ચેટજીપીટીને 25,000 GPU સાથે તાલીમ આપવામાં આવી હતી અને અમારી પાસે 15,000 હાઇ-એન્ડ GPU છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં મજબૂત કમ્પ્યુટ સુવિધાઓ છે જે આપણી AI મહત્વાકાંક્ષાઓને ટેકો આપશે.
સરકારે ૧૮,૦૦૦ GPU સાથે કમ્પ્યુટ સુવિધા બનાવી છે. તે ટૂંક સમયમાં સ્ટાર્ટઅપ્સ, સંશોધકો અને વિકાસકર્તાઓ માટે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.
GPU શા માટે આટલા મહત્વપૂર્ણ છે?
કોઈપણ ભાષા મોડેલને તાલીમ આપવા માટે ઉચ્ચ કક્ષાના GPU જરૂરી છે. મોટા ભાષા મોડેલોને તાલીમ આપવા માટે GPU એટલે કે ગ્રાફિક્સ પ્રોસેસિંગ યુનિટનો ઉપયોગ થાય છે.
આ મૂળભૂત રીતે ગ્રાફિક્સ કાર્ડ છે, પરંતુ તે ખાસ કરીને AI માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે. જોકે આ કામ સામાન્ય GPU થી પણ કરી શકાય છે, પરંતુ તે એટલું ઝડપી અને કાર્યક્ષમ નથી.
ઝેરોધાના સ્થાપક નીતિન કામથે તાજેતરમાં પીએમ મોદી સાથે એક પોડકાસ્ટ કર્યો હતો. ડીપસીકના તોફાન પછી, કામતે હવે એક X પોસ્ટમાં લખ્યું છે કે ભારત AI ક્ષેત્રમાં ઘણું પાછળ છે.
તેમણે આ માટે એક કારણ આપ્યું કે ફક્ત GPU ખરીદીને, આપણે ભારત પાસેથી ક્રાંતિકારી AI એપ્લિકેશનો બનાવવાની અપેક્ષા રાખી શકતા નથી. યોગ્ય પ્રતિભા અને નવીનતાને આગળ ધપાવવા માટે ઉત્તેજન આપતી ઇકોસિસ્ટમ વિના, વિશ્વના તમામ GPUs અર્થહીન છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આપણી પ્રતિભા અમેરિકા અને અન્ય દેશોમાં જાય છે. ભારતમાં આ ક્ષેત્રમાં વધુને વધુ સંશોધન અને નવીનતા થઈ શકે તે માટે વધુ સારી સંશોધન અને નવીનતા સુવિધાઓ દ્વારા આને અટકાવી શકાય છે.
એલએલએમ અને જીપીયુ
GPU એક સમયે જટિલ મેટ્રિક કામગીરી કરી શકે છે. GPUs સમાંતર પ્રક્રિયા માટે રચાયેલ છે જે એકસાથે હજારો કાર્યો કરી શકે છે. કારણ કે LLM ગણતરીઓ સમાંતર રીતે કરવામાં આવે છે. મોટા ભાષા મોડેલોને તાલીમ આપવા માટે ઘણી ગણતરીત્મક શક્તિની જરૂર પડે છે, જે AI મોડેલો માટે GPU ને વધુ મહત્વપૂર્ણ બનાવે છે. આ જ કારણ છે કે NVIDEA આજે આટલી મોટી કંપની બની ગઈ છે.
ભારતમાં AI મિશન
ઇન્ડિયા એઆઈ મિશન હેઠળ, ટેકનોલોજી ઉપરાંત અન્ય ક્ષેત્રોમાં એઆઈનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આમાં આરોગ્યસંભાળ, શિક્ષણ, કૃષિ અને હવામાન આગાહીનો સમાવેશ થાય છે.
નોંધનીય છે કે ગયા વર્ષે માર્ચમાં, ઇન્ડિયાએઆઈ મિશનને કેબિનેટની મંજૂરી મળી હતી. આશરે ૧૦ હજાર કરોડ રૂપિયાના AI મિશનમાં ભારતમાં AI કમ્પ્યુટિંગ ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવવા અને AI સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રોત્સાહન આપવાનો સમાવેશ થાય છે.
