હિંદુ ધર્મ ગ્રંથોમાં પૂર્ણિમા અને અમાવસ્યા બંને તિથિઓનું વિશેષ મહત્વ છે. હિન્દુ માન્યતાઓ અનુસાર, પૂર્ણિમા અને અમાવસ્યા પર પવિત્ર નદીમાં સ્નાન અને દાન કરવું ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે. માન્યતા અનુસાર જે કોઈ પૂર્ણિમા અને અમાવસ્યા તિથિએ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરે છે અને પછી દાન કરે છે તેને પુણ્ય ફળ મળે છે. આ વર્ષે પોષ મહિનામાં આવતી અમાવસ્યાનું ખૂબ મહત્વ છે.
પોષ મહિનામાં આવતી અમાવસ્યા સોમવારે છે. હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, જ્યારે પણ કોઈ પણ અમાવસ્યા સોમવારે આવે છે, તેને સોમવતી અમાવસ્યા કહેવામાં આવે છે. સોમવતી અમાવસ્યા પર ભગવાન ભોલેનાથ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવી જોઈએ. આ દિવસે ભગવાન ભોલેનાથ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવાથી વિશેષ ફળ પ્રાપ્ત થાય છે.
આ સાથે પિતૃઓનું તર્પણ અને પિંડ દાન સોમવતી અમાવસ્યા પર કરવા જોઈએ. આમ કરવાથી પિતૃઓ આશીર્વાદ આપે છે. તેથી, હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, ચાલો જાણીએ કે આ વર્ષની છેલ્લી અમાવસ્યા કયા દિવસે છે. તેમજ અમાવસ્યાના દિવસે સ્નાન અને દાન કરવાનો શુભ સમય કયો છે?
પંચાંગ અનુસાર, પૌષ મહિનાની છેલ્લી અમાવસ્યા અથવા આ વર્ષની 30મી ડિસેમ્બરે છે. આ દિવસ સોમવાર છે. 30 ડિસેમ્બરે અમાવસ્યાનો પ્રારંભ સવારે 4:01 કલાકે થશે. અમાવસ્યાની તિથિ 31મી ડિસેમ્બરે સવારે 3.56 કલાકે પૂરી થશે. ઉદય તિથિ અનુસાર વર્ષની છેલ્લી અમાવસ્યા 30 ડિસેમ્બરે જ હશે.
સ્નાન અને દાન માટેનો શુભ સમય
વર્ષના અંતિમ અમાવસ્યાના દિવસે બ્રહ્મ મુહૂર્ત એ સ્નાન અને દાન કરવાનો શ્રેષ્ઠ સમય છે. આ મુહૂર્ત સવારે 5.24 થી 6.19 સુધી છે. અભિજીત મુહૂર્ત બપોરે 12:03 થી 12:45 સુધી છે. પોષ મહિનાની આ અમાવાસ્યાના દિવસે વૃદ્ધિની સંભાવના સવારથી શરૂ થઈને રાત્રે 8.32 સુધી રહે છે.
સોમવતી અમાવસ્યાનું મહત્વ
જો અમાવસ્યાની તિથિ સોમવારના દિવસે આવે છે તો તેનું મહત્વ વધુ બની જાય છે. જે લોકો સોમવતી અમાવસ્યા પર ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરે છે તેઓ શુભ ફળ પ્રાપ્ત કરે છે. આ સાથે ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ બની રહે છે. આ સિવાય જે કોઈ અમાવસ્યા પર પિતૃઓને તર્પણ અને પિંડ દાન અર્પણ કરે છે તે પિતૃઓના પાપોથી મુક્ત થઈ જાય છે.