મનુષ્ય માટે ઊંઘ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સ્વસ્થ રહેવા માટે ખાવા-પીવાની સાથે વ્યક્તિ માટે ઊંઘ પણ જરૂરી છે. જો તમારી ઊંઘ અધૂરી છે તો તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર અસર થશે. નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિને કારણે, રોગો તરત જ તમારા પર હુમલો કરશે. ઊંઘ મહત્વપૂર્ણ છે પરંતુ યોગ્ય સમયે સૂવું એ તેનાથી પણ વધુ મહત્વનું છે. હા, આજકાલ વર્ક કલ્ચરમાં સાંજ, રાત્રિ અને હાઇબ્રિડ મોડ પર કામ કરવામાં આવે છે, જેના કારણે લોકોની ઊંઘની સાઇકલ પર ક્યાંકને ક્યાંક અસર પડી છે. જેના કારણે લોકોની ઊંઘ વધુ અકાળ અને અધૂરી બની છે. આવો જાણીએ આ અંગે નિષ્ણાતો શું કહે છે દિવસ અને રાતની ઊંઘ વચ્ચેનો તફાવત.
સૂવું એ પણ દિનચર્યાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ભારતના ગેસ્ટ્રો નિષ્ણાત ડો.શિવ કુમાર સરીન કહે છે કે દિવસ અને રાતની ઊંઘમાં ઘણો તફાવત છે અને યોગ્ય સમયે ઊંઘ લેવી જરૂરી છે કારણ કે ઊંઘનું પણ એક ચક્ર હોય છે. ડૉક્ટરોનું કહેવું છે કે ઊંઘ આપણા શરીરમાં બેક્ટેરિયાને સક્રિય કરે છે, જે સમય પ્રમાણે પ્રતિક્રિયા આપે છે. રાત્રિની ઊંઘ મેલાટોનિનને સક્રિય કરે છે, જે સ્લીપ હોર્મોન છે. તે જ સમયે, આ હોર્મોન દિવસ દરમિયાન સૂવાથી બહાર પડતું નથી.
રાત્રે ઊંઘ કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
નિષ્ણાતોના મતે, ઊંઘનો કુદરતી સમય રાત્રિનો છે કારણ કે મેલાટોનિન ફક્ત અંધકારમાં જ મુક્ત થાય છે. રાત્રે ઊંઘની ગુણવત્તા દિવસ કરતાં વધુ સારી હોય છે. રાત્રે સૂવાથી આપણું શરીર વધુ સક્રિય બને છે અને બીજા દિવસ માટે સ્વસ્થ થઈ જાય છે. રાત્રે સૂવાથી મગજની કામગીરી પણ સુધરે છે. રાત્રે સૂવાથી આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે. આ કારણોથી ડોક્ટર્સનું કહેવું છે કે રાત્રે 7 થી 8 કલાકની ઊંઘ શરીર માટે ફાયદાકારક રહેશે અને સૂવાનો પણ આ યોગ્ય સમય છે.
જો તમે દિવસની ઊંઘ લો તો શું થશે?
દિવસ દરમિયાન સૂવું અને નિદ્રા લેવી જેને આપણે અંગ્રેજીમાં નેપ કહીએ છીએ તે તદ્દન અલગ છે અને તેની અસર શરીર પર પણ અલગ-અલગ છે. જો તમે થાક અથવા તણાવથી રાહત મેળવવા માંગતા હો, તો તમે દિવસ દરમિયાન 15 થી 20 મિનિટની નિદ્રા લઈ શકો છો. જો તમે દિવસ દરમિયાન 7 કલાકની પૂરતી ઊંઘ મેળવો છો, તો પણ તે ઊંઘના ચક્રને અસર કરે છે અને સ્વાસ્થ્યને નુકસાન પહોંચાડે છે.