આ દિવસોમાં, દેશના મોટાભાગના, ખાસ કરીને ઉત્તરના રાજ્યોમાં પ્રદૂષણનું સ્તર અત્યંત જોખમી બની રહ્યું છે, જે આપણા સ્વાસ્થ્યને ખરાબ રીતે અસર કરી રહ્યું છે. PM2.5 ના વધુ પડતા સંપર્કમાં હૃદયરોગનું જોખમ વધે છે. PM2.5 એ પ્રદૂષણના નાના કણો છે, જે શ્વસન માર્ગ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પ્રદૂષણને કારણે હાર્ટ એટેકના કેસમાં પણ વધારો થયો છે. તેનું કારણ એ છે કે હવાના કણો નસોમાં અટવાઈ જાય છે અને હૃદયના ધબકારા અનિયમિત થઈ જાય છે.
PM2.5 શું છે?
PM2.5 એ પ્રદૂષિત હવાના નાના કણો અથવા ટીપાં છે, જે એટલા નાના છે કે તેમને જોવું શક્ય નથી. આ કણો સરળતાથી આપણા ફેફસાં સુધી પહોંચે છે. આ કણો કેમિકલ સહિત વાહનો, ફેક્ટરીઓ અને બાંધકામ ક્ષેત્રોમાંથી આવતા પ્રદૂષણનું પરિણામ છે. તે જંગલોમાંથી ફેલાતા ધુમાડા અને પરાળની આગને કારણે પણ વધે છે. આનાથી બચવા માટે માસ્ક પહેરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
હાર્ટ એટેકનું જોખમ કેમ વધી રહ્યું છે?
- PM2.5 થી PM10- આ નાના કણો શ્વાસ દ્વારા લોહીમાં ભળી જાય છે અને હૃદયની ધમનીઓમાં સોજો અને અવરોધ પેદા કરે છે, જેનાથી હૃદય રોગની શક્યતા વધી જાય છે.
- ઓક્સિડેટીવ તણાવ- પ્રદૂષકો શરીરમાં ઓક્સિડેટીવ તણાવ વધારે છે, જે હૃદયની કામગીરીને અસર કરે છે.
- હાઈ બીપી- હવાનું પ્રદૂષણ પણ બ્લડ પ્રેશર વધારે છે, જેનાથી હાર્ટ એટેકનો ખતરો વધી જાય છે.
સંશોધનમાં મોટો ખુલાસો
ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ, હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી દ્વારા કરવામાં આવેલ સંશોધન દર્શાવે છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ ત્રણ વર્ષથી વધુ સમય સુધી PM2.5ના સંપર્કમાં રહે છે, તો તેને તમામ કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોનું જોખમ રહેલું છે, ખાસ કરીને ઇસ્કેમિક હૃદય રોગ, સેરેબ્રોવેસ્ક્યુલર રોગ, હૃદયની નિષ્ફળતા. અને એરિથમિયાનું જોખમ વધે છે. એટલું જ નહીં, સંશોધન કહે છે કે પીએમ 2.5ના લાંબા સમય સુધી સંપર્કમાં રહેવાથી શરીરની અંદર એલડીએલની માત્રા પણ વધી શકે છે. એલડીએલ એટલે ગંદું કોલેસ્ટ્રોલ, જે હૃદયની બીમારીઓનું જોખમ વધારે છે.
તેની પુષ્ટિ કેવી રીતે થઈ?
વાસ્તવમાં, સંશોધન ટીમે ઉંદરોને લાંબા સમય સુધી PM2.5ના સંપર્કમાં રાખ્યા હતા. જે પછી તેણે જોયું કે ઉંદરોને કાર્ડિયો સંબંધિત સમસ્યા હતી અને તેમનું લોહીનો પ્રવાહ પણ અન્ય અંગો સુધી યોગ્ય રીતે પહોંચી રહ્યો ન હતો.
PM10 કેટલું જોખમી છે?
PM10 અત્યંત જોખમી અને જીવલેણ છે. જો તમે તેના સંપર્કમાં આવો છો, તો ચોક્કસપણે હાર્ટ એટેકનું જોખમ રહેલું છે. હવાનું આ સ્તર પણ કેન્સરનું કારણ બની શકે છે. જેના કારણે શરીરની અંદર લોહી ગંઠાઈ જાય છે અને હૃદયની નસો જામી શકે છે. PM10 ક્યારેક શરીરમાં મોટા લોહીના ગંઠાવાનું નિર્માણ કરી શકે છે, જે કોઈપણ સમયે હાર્ટ એટેક તરફ દોરી શકે છે.
