વિશ્વનો સૌથી મોટો અને સૌથી જૂનો આઇસબર્ગ A23a હવે વિનાશક પરિસ્થિતિ તરફ આગળ વધી રહ્યો છે. આ વિશાળ હિમશિલા દક્ષિણ એટલાન્ટિક મહાસાગરમાં બ્રિટનના દૂરસ્થ ટાપુ જૂથ દક્ષિણ જ્યોર્જિયાની ખૂબ નજીક પહોંચી ગઈ છે. વૈજ્ઞાનિકો અને પર્યાવરણવિદોને ડર છે કે જો આ હિમશિલા ટાપુ સાથે અથડાય તો ત્યાં રહેતા હજારો પેંગ્વિન અને સીલ જેવા જીવોના જીવ જોખમમાં મુકાઈ શકે છે.
શું ખતરો છે?
આ હિમશિલા હાલમાં દક્ષિણ જ્યોર્જિયાથી માત્ર 280 કિલોમીટર દૂર છે અને ઝડપથી તેની તરફ આગળ વધી રહી છે. નિષ્ણાતોને ડર છે કે જો તે ટાપુ સાથે અથડાય તો આઇસબર્ગના ટુકડા થઈ જશે, જે દરિયાઈ જીવોનો ખોરાક મેળવવાનો માર્ગ રોકી શકે છે. 2004 માં પણ આવી જ એક ઘટના બની હતી જ્યારે A38 નામનો એક આઇસબર્ગ ટાપુ નજીક અથડાયો હતો, જેના કારણે હજારો પેંગ્વિન અને સીલ ભૂખમરાથી મૃત્યુ પામ્યા હતા.
આ હિમશિલા કેટલો મોટો છે?
A23a આશરે 3,500 ચોરસ કિલોમીટરનું કદ ધરાવે છે, જે લગભગ ઇંગ્લેન્ડના કોર્નવોલ કાઉન્ટી જેટલું મોટું છે. ૧૯૮૬માં જ્યારે તે એન્ટાર્કટિકાના ફિલ્ચનર આઇસ શેલ્ફથી અલગ થયું ત્યારે તેનું પ્રારંભિક કદ ૩,૯૦૦ ચોરસ કિલોમીટર હતું. આ હિમશિલા ૪૦૦ મીટર સુધી ઉંચી છે, જે બ્રિટનની સૌથી ઊંચી ઇમારત, ધ શાર્ડ કરતા પણ મોટી છે.
દરિયાઈ જીવસૃષ્ટિ અને પર્યાવરણ પર શું અસર પડશે?
દક્ષિણ જ્યોર્જિયાને ‘આઇસબર્ગ એલી’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જ્યાં મોટા હિમશિલાઓ વારંવાર દેખાય છે. વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે હિમશિલા પીગળવાથી સમુદ્રમાં કાર્બનનું સ્તર વધી શકે છે, જે દરિયાઈ પર્યાવરણમાં અસ્થિરતાનું કારણ બની શકે છે. દરિયાઈ સંશોધક માર્ક બેલ્ચિયર કહે છે, “જો આ હિમશિલા ટાપુ સાથે અથડાય છે, તો તે ફક્ત માછલીઓ અને દરિયાઈ જીવોને જ અસર કરશે નહીં, પરંતુ ત્યાંના પર્યાવરણીય સંતુલનને પણ ખલેલ પહોંચાડશે.”
ઉપગ્રહ દ્વારા દેખરેખ રાખવામાં આવી રહી છે
બ્રિટિશ એન્ટાર્કટિક સર્વે અને અન્ય વૈજ્ઞાનિક ટીમો ઉપગ્રહ દ્વારા આઇસબર્ગનું નિરીક્ષણ કરી રહી છે. આ વિશાળ હિમશિલાના પીગળવાથી સમુદ્રમાં થતા ફેરફારોનો અભ્યાસ સંશોધકો કરી રહ્યા છે. “હિમશિલા પીગળવાથી દરિયાના પાણીમાં એવા તત્વો ઉમેરી રહ્યા છે જે દરિયાઈ જીવન માટે નવા ખતરાઓ ઉભા કરી શકે છે,” સંશોધક લૌરા ટેલરે જણાવ્યું.
વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે વાતાવરણમાં પરિવર્તન અને સમુદ્રના તાપમાનમાં વધારો થવાને કારણે એન્ટાર્કટિકાના હિમનદીઓ ઝડપથી પીગળી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, ભવિષ્યમાં મોટા હિમશિલાઓ પણ તૂટી શકે છે અને મહાસાગરોમાં વિનાશ મચાવી શકે છે. દક્ષિણ જ્યોર્જિયા નજીક પહોંચેલા આ હિમશિલાની દરેક ગતિવિધિ પર દુનિયા નજર રાખી રહી છે.