જ્યાં સુધી મહિલાઓ દરેક ક્ષેત્રમાં સ્વતંત્ર અને સશક્ત ન બને ત્યાં સુધી સમાજનો વિકાસ શક્ય નથી. દર વર્ષે, વિશ્વભરના દેશો મહિલાઓના અધિકારો, સમાનતા અને તેમના યોગદાનને માન આપવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી કરે છે. આ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ સમાજમાં મહિલાઓની ભૂમિકાને સ્વીકારવાનો અને તેમને આગળ વધવા માટે પ્રેરણા આપવાનો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ દર વર્ષે 8 માર્ચે ઉજવવામાં આવે છે. મહિલા દિવસ ફક્ત એક દિવસની ઉજવણી નથી, પરંતુ મહિલા સશક્તિકરણ અને સમાનતા તરફ એક પગલું છે. ચાલો જાણીએ કે મહિલા દિવસની ઉજવણી ક્યારે અને શા માટે શરૂ થઈ અને તેની જરૂરિયાત કેવી રીતે અનુભવાઈ. આ લેખમાં આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસનો ઇતિહાસ અને મહત્વ સમજાવવામાં આવી રહ્યું છે.
મહિલા દિવસનો ઇતિહાસ
મહિલા દિવસની ઉજવણી 20મી સદીમાં શરૂ થઈ હતી. ૧૯૦૮ માં, અમેરિકામાં કામ કરતી મહિલાઓએ ન્યૂયોર્કમાં ઓછા વેતન, લાંબા કામના કલાકો અને મતદાનના અધિકારની માંગણી સાથે પ્રદર્શન કર્યું.
એક વર્ષ પછી, ૧૯૦૯માં, અમેરિકાની સમાજવાદી પાર્ટીએ ૨૮ ફેબ્રુઆરીના રોજ પ્રથમ રાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી કરી. પાછળથી, ક્લેરા ઝેટકીન નામના સમાજવાદી નેતાએ ૮ માર્ચને આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ તરીકે જાહેર કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો.
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ સૌપ્રથમ 1911 માં જર્મની, ઑસ્ટ્રિયા, ડેનમાર્ક અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડમાં ઉજવવામાં આવ્યો હતો. ૧૯૭૫માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન) એ ૮ માર્ચને આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ તરીકે સત્તાવાર રીતે જાહેર કર્યો.
મહિલા દિવસનું મહત્વ
- મહિલા સશક્તિકરણને પ્રોત્સાહન આપવું
- લિંગ સમાનતા તરફ કામ કરવું
- મહિલાઓના અધિકારોનું રક્ષણ
- મહિલાઓની સામાજિક, રાજકીય અને આર્થિક ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપવું
- કાર્યસ્થળ પર મહિલાઓના શિક્ષણ, આરોગ્ય અને તેમના અધિકારોને મજબૂત બનાવવું.
મહિલા દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?
દર વર્ષે મહિલા દિવસ નિમિત્તે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટ કાર્ય કરનાર મહિલાઓનું સન્માન કરવામાં આવે છે. તે જ સમયે, મહિલાઓના અધિકારો અને જાગૃતિ માટે રેલીઓ અને સેમિનાર જેવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. મહિલાઓના સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ અને કારકિર્દી સંબંધિત વિષયો પર ચર્ચા કરવામાં આવે છે.
મહિલા દિવસ 2025 થીમ
દર વર્ષે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહિલા દિવસ માટે એક થીમ નક્કી કરે છે. 2024 ની થીમ ઇન્સ્પાયર ઇન્ક્લુઝન છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓને સમાન તક અને ભાગીદારી પૂરી પાડવાનો છે.
આ વર્ષે મહિલા દિવસ 2025 ની થીમ એક્સિલરેટ એક્શન છે. આ થીમ તમામ મહિલાઓ અને છોકરીઓ માટે અધિકારો, સમાનતા અને સશક્તિકરણ પર આધારિત છે.
