આંતરરાષ્ટ્રીય નાગરિક ઉડ્ડયન દિવસ: ભારત સરકાર દ્વારા 2016 માં પ્રાદેશિક કનેક્ટિવિટી સ્કીમ (RCS)-UDAN શરૂ કરવામાં આવી હતી જેથી સામાન્ય નાગરિકો માટે સસ્તું હવાઈ મુસાફરી અને શહેરો વચ્ચે સરળ જોડાણને પ્રોત્સાહન મળે. ગુજરાતમાં મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વ હેઠળની રાજ્ય સરકારે આ યોજનાના અમલીકરણ પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની મહત્વાકાંક્ષી પહેલ ‘ઉડે દેશ કા આમ નાગરિક’ એટલે કે UDAN યોજનાએ ગુજરાતમાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે. છેલ્લા 8 વર્ષમાં, આ યોજના હેઠળ, રાજ્યમાં પોરબંદર, કંડલા, કેશોદ, જામનગર સિવિલ એન્ક્લેવ, ભાવનગર અને મુન્દ્રા જેવા 6 પ્રાદેશિક એરપોર્ટ સફળતાપૂર્વક કાર્યરત થયા છે.
RCS-UDAN પહેલે ગુજરાતમાં એર ટ્રાફિકને નોંધપાત્ર રીતે વેગ આપ્યો છે. GUJSIAL ડેટા અનુસાર, અત્યાર સુધીમાં (2017 થી નવેમ્બર 2024) 7.93 લાખથી વધુ મુસાફરોએ પ્રાદેશિક એરપોર્ટ પરથી હવાઈ મુસાફરીનો આનંદ માણ્યો છે. આ હવાઈ માર્ગોમાં મુંબઈ-કંડલા, અમદાવાદ-મુન્દ્રા, અમદાવાદ-દીવ અને સુરત-દીવ જેવા મુખ્ય માર્ગો પરની હવાઈ ફ્લાઈટ્સનો સમાવેશ થાય છે.
તાજેતરમાં અમદાવાદ-કેશોદ, અમદાવાદ-જલગાંવ અને અમદાવાદ-નાંદેડ જેવા રૂટ પણ આ નેટવર્કમાં ઉમેરવામાં આવ્યા છે, જેના કારણે ગુજરાતની પ્રાદેશિક એર કનેક્ટિવિટી વધુ સારી બની છે. ગુજરાત સરકારના નાગરિક ઉડ્ડયન વિભાગના કમિશનર ડો. ધવલ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર, રાજ્ય સરકાર ગુજરાતમાં ઉડ્ડયન માળખાકીય સુવિધાઓ અને એર કનેક્ટિવિટીને સુધારવા માટે સંપૂર્ણ પ્રતિબદ્ધતા સાથે કામ કરી રહી છે. મુખ્ય પ્રધાન ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વ હેઠળની રાજ્ય સરકાર પ્રાદેશિક એરપોર્ટ માટે વિવિધ સુવિધાઓ અને પ્રોત્સાહનો સાથે એમઆરઓ (મેન્ટેનન્સ, રિપેર અને ઓવરહોલ) અને ફ્લાઈંગ ટ્રેનિંગ ક્ષેત્રોની વધતી જતી માંગને પહોંચી વળવા સતત પ્રયત્નશીલ છે.
VGF, અગ્નિ અને સુરક્ષા સેવાઓ પર ₹184 કરોડનો ખર્ચ કર્યો
ગુજરાત સરકારે RCS-UDAN હેઠળ બનેલા 6 પ્રાદેશિક એરપોર્ટ પર 2017 થી નવેમ્બર 2024 સુધીમાં 20% વાયેબિલિટી ગેપ ફંડિંગ (VGF) અને અગ્નિ અને સુરક્ષા સેવાઓ માટે લગભગ ₹184 કરોડનો ખર્ચ કર્યો છે. પ્રાદેશિક એરપોર્ટનો ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ખર્ચ કેન્દ્ર સરકાર ઉઠાવે છે.
VGF એટલે કે વાયેબિલિટી ગેપ ફંડ અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલ અન્ય આકર્ષક આર્થિક પ્રોત્સાહનો રાજ્યમાં પ્રાદેશિક હવાઈ મુસાફરીના સંચાલનમાં ઘણી મદદ કરી રહ્યા છે. પ્રાદેશિક હવાઈ મુસાફરી હેઠળ કાર્યરત હવાઈ માર્ગો માટે રાજ્ય સરકારની VGF પહેલ હેઠળ વિશેષ આર્થિક મુક્તિની જોગવાઈ આપવામાં આવી છે. જેના કારણે નાની એરલાઈન્સને આ રૂટ પર હવાઈ મુસાફરી શરૂ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવી રહી છે.
હાલમાં સુરત-અમદાવાદ, સુરત-રાજકોટ અને સુરત-અમરેલી સહિત 5 રૂટ પર ચાલતી ફ્લાઈટ્સ માટે રાજ્ય સરકાર દ્વારા VGF એટલે કે વાયેબિલિટી ગેપ ફંડની સુવિધા આપવામાં આવી રહી છે. VGFને કારણે, અત્યાર સુધીમાં 1.06 લાખથી વધુ મુસાફરોએ આ રૂટ પર પોસાય તેવા ભાડામાં હવાઈ મુસાફરીનો આનંદ માણ્યો છે.
સાબરમતી રિવરફ્રન્ટ ખાતે સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી અને વોટર એરડ્રોમ
RCS-UDAN યોજના હેઠળ, ગુજરાત સરકાર સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી અને સાબરમતી રિવરફ્રન્ટ ખાતે તેના મહત્વાકાંક્ષી વોટર એરોડ્રોમ પ્રોજેક્ટ્સ પર એર કનેક્ટિવિટી સેવાઓ પુનઃશરૂ કરવાના તમામ પ્રયાસો કરી રહી છે. આ ઉપરાંત, આરસીએસ અને સ્ટેટ વીજીએફ સ્કીમ બંને હેઠળ વધારાના રૂટ શરૂ કરવાની યોજના પણ પ્રગતિમાં છે, જે અંતર્ગત વડોદરા, રાજકોટ, અંબાજી અને પાલિતાણા જેવા શહેરોને જોડવામાં આવશે.
RCS-UDAN યોજના હેઠળ ચાલી રહેલા આ પ્રયાસોથી, ગુજરાતની સમગ્ર ઉડ્ડયન ઇકોસિસ્ટમ આગામી સમયમાં વધુ સુધરશે અને આ પ્રોજેક્ટ્સ રાજ્યના પ્રવાસન અને આર્થિક વિકાસમાં પણ મહત્ત્વનું યોગદાન આપશે.
