પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ‘આર્થિક પ્રગતિ’ લાવવા માટે 2020 માં ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં નવી ટેકનોલોજી સાથે ગામ સર્વેક્ષણ અને મેપિંગ (અથવા માલિકી) યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ ડ્રોન વડે જમીનનું સર્વેક્ષણ કરવાનો અને GIS ટેક્નોલોજી દ્વારા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં વસ્તીવાળી જમીનનું સીમાંકન કરવાનો હતો. 27 ડિસેમ્બરે 10 રાજ્યોના 50 હજાર ગામડાઓના 58 લાખ લોકોને સ્વામિત્વ પ્રોપર્ટી કાર્ડનું વિતરણ કરવામાં આવશે.
જમીનના માલિકી હકોને સુનિશ્ચિત કરવાથી જમીનના વિવાદો ઘટશે અને ગ્રામ્ય સ્તરના આયોજનમાં મદદ મળશે. 27 ડિસેમ્બરે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી છત્તીસગઢ, ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, મિઝોરમ, ઓડિશા, પંજાબ, રાજસ્થાન અને ઉત્તર પ્રદેશ ઉપરાંત જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખના બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના લોકોને આ કાર્ડ આપશે. તે શું છે?
કેન્દ્ર સરકારે ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં જમીન માલિકોને ઓનરશિપ કાર્ડ આપવાની યોજના બનાવી હતી. આ માટે જમીન માલિકોને એક કાર્ડ આપવામાં આવશે જેના પર તેમની પાસે માલિકી હક્ક હશે. તેની મદદથી બેંકો પાસેથી લોન લેવી સરળ બનશે. આ કાર્ડમાં લોકોની જમીન સંબંધિત તમામ માહિતી ડિજિટલ રીતે સંગ્રહિત કરવામાં આવશે, પંચાયતી રાજ મંત્રાલય દ્વારા કહેવામાં આવ્યું છે કે અગાઉ ઘણા રાજ્યોમાં ગામડાઓના રહેણાંક વિસ્તારોનો નકશો નહોતો. જેના કારણે બેંકો પાસેથી લોન મેળવવામાં મુશ્કેલીઓ પડી હતી. નવા પ્રયાસ પછી, ઘણા મિલકત માલિકો તેમના પ્રોપર્ટી કાર્ડ દ્વારા બેંક લોન મેળવી શક્યા છે, જેને હવે કાનૂની માન્યતા પણ મળી છે.
મંત્રાલયના સચિવ વિવેક ભારદ્વાજે કહ્યું કે સ્વામિત્વ યોજના હેઠળ 3.17 ગામોમાં ડ્રોન સર્વે પૂર્ણ કરવામાં આવ્યો છે. વસ્તીવાળા અને બિન વસ્તીવાળા વિસ્તારોનું ડ્રોન સર્વે આ યોજનાનો પ્રથમ તબક્કો છે. અત્યાર સુધીમાં 1.49 લાખ ગામોમાં 2.19 કરોડથી વધુ પ્રોપર્ટી કાર્ડ જનરેટ થયા છે. કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ યોજના હેઠળ માર્ચ 2026 સુધીમાં તમામ લાભાર્થીઓને કાર્ડ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. જો કે અગાઉનું લક્ષ્ય માર્ચ 2025 હતું.