આજે સમગ્ર ભારતમાં રાષ્ટ્રીય કન્યા દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. વર્ષ 2008 માં, ભારત સરકારના મહિલા અને બાળ વિકાસ વિભાગે છોકરીઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ દિવસની ઉજવણી શરૂ કરી. રાષ્ટ્રીય કન્યા દિવસની ઉજવણી લોકોને કન્યાઓના અધિકારો, તેમના સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ અને તેમની સલામતી વિશે જાગૃત કરવા અને માહિતી આપવા માટે કરવામાં આવે છે. આજે, રાષ્ટ્રીય કન્યા દિવસના આ અવસર પર, અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ. ભારત સરકાર દ્વારા છોકરીઓ માટે ચલાવવામાં આવી રહેલી લગભગ પાંચ લાભદાયી યોજનાઓ. આ યોજનાઓનો લાભ છોકરીઓને કેવી રીતે મળે છે તે જાણો.
બેટી બચાવો બેટી પઢાવો યોજના
ભારત સરકારે છોકરીઓના લિંગ ગુણોત્તરને વધારવા અને લોકોને છોકરીઓના અધિકારો વિશે જાગૃત કરવા અને તેમને સમાજમાં સમાન ભાગીદાર બનાવવા માટે આ યોજના શરૂ કરી હતી. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આ યોજનાની શરૂઆત 2015માં હરિયાણાથી કરી હતી. આ સરકારી યોજના સમગ્ર દેશમાં લાગુ કરવામાં આવી છે. આ યોજના હેઠળ, છોકરીઓના શિક્ષણ અંગે જાગૃતિ લાવવામાં આવે છે. આ યોજનાએ સ્ત્રી ભ્રૂણ હત્યા રોકવામાં પણ ઘણી મદદ કરી છે.
સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના
ભારત સરકારે વર્ષ 2015 માં બેટી બચાવો બેટી પઢાઓ યોજના શરૂ કરી હતી. આ અંતર્ગત સરકારે દીકરીઓના ભવિષ્યને સુરક્ષિત કરવા માટે બચત યોજના પણ શરૂ કરી હતી. આ યોજના હેઠળ, બાળકીના માતા-પિતા અથવા વાલીઓ 10 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીઓ માટે બેંક ખાતા ખોલાવી શકે છે. આમાં, જમા રકમ પર સારું વ્યાજ મળે છે. આના દ્વારા દીકરીના લગ્ન અને તેના ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે સારું ભંડોળ એકત્ર કરી શકાય છે.
કસ્તુરબા ગાંધી કન્યા શાળા યોજના
આ યોજના ભારત સરકાર દ્વારા વર્ષ 1997 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજના હેઠળ, ગ્રામીણ અને પછાત વિસ્તારોમાં છોકરીઓના શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવાનો ઉદ્દેશ્ય હતો. આ યોજના હેઠળ, સરકારી શાળાઓમાં ધોરણ 6 થી ધોરણ 12 સુધીની છોકરીઓને મફત રહેણાંક શિક્ષણ આપવામાં આવે છે. આ યોજનામાં, અનુસૂચિત જાતિ, અનુસૂચિત જનજાતિ અને લઘુમતી સમુદાયોની છોકરીઓને વિશેષ લાભ આપવામાં આવે છે.
કન્યા સમૃદ્ધિ યોજના
આ યોજના ભારત સરકાર દ્વારા વર્ષ 2004 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય છોકરીઓનો સામાજિક અને આર્થિક વિકાસ કરવાનો હતો. આ યોજના હેઠળ છોકરીઓના જન્મ પર સરકાર દ્વારા નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે. આ સાથે, છોકરીઓને તેમના અભ્યાસ દરમિયાન વર્ગો પાસ કર્યા પછી રોકડ પ્રોત્સાહન પણ આપવામાં આવે છે.
મફત સાયકલ યોજના
આ યોજના કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સીધી રીતે લાગુ કરવામાં આવી નથી. તે ભારતના વિવિધ રાજ્યોમાં લાગુ પડે છે. જો આપણે આ યોજના વિશે વાત કરીએ, તો તે ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોની છોકરીઓ અને સરકારી શાળાઓમાં ભણતી છોકરીઓ માટે છે. આમાં સરકાર દ્વારા મફત સાયકલ આપવામાં આવે છે. જેથી તેમને શાળાએ જતી વખતે કોઈ મુશ્કેલીનો સામનો ન કરવો પડે.
