કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે લોકસભામાં વન નેશન વન ઈલેક્શન બિલ રજૂ કર્યું છે. આ પહેલા બિલ પર ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ થયું હતું, જેના પર કેટલાક સાંસદોએ વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. આ પછી, સ્લિપ દ્વારા મતદાન કરવામાં આવ્યું હતું, આ મતદાનમાં બિલની તરફેણમાં કુલ 269 અને વિરોધમાં 198 મત પડ્યા હતા. હાલમાં બિલ અંગે આગળની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે.
અગાઉ, વન નેશન વન ઇલેક્શનના ફાયદાઓની ગણતરી કરતી વખતે કેન્દ્ર સરકારે સંસદમાં કહ્યું હતું કે દેશમાં એક સાથે ચૂંટણી યોજવાથી તેના પર થતા ખર્ચમાં ઘટાડો થશે. આ સિવાય અલગ-અલગ ચૂંટણી યોજવાથી વહીવટીતંત્ર અને સુરક્ષા દળો પર વધુ બોજ પડે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એકસાથે થઈ ચૂકી છે. આ સિવાય દુનિયામાં ઘણા એવા દેશ છે જ્યાં આ સિસ્ટમ પહેલાથી જ લાગુ છે.
ભારતમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે ક્યારે યોજાઈ હતી?
માહિતી અનુસાર, દેશ પ્રજાસત્તાક બન્યા પછી, 1951 થી 1967 વચ્ચે, દર પાંચ વર્ષે તમામ રાજ્યોમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે યોજાતી હતી. આ પછી, દેશના કેટલાક રાજ્યોનું પુનર્ગઠન કરવામાં આવ્યું અને ઘણા નવા રાજ્યોની રચના કરવામાં આવી, જે પછી વર્ષ 1968 માં આ સિસ્ટમને નાબૂદ કરવી પડી.
વિશ્વના આ 9 દેશોમાં વન નેશન વન ઈલેક્શન સિસ્ટમ પહેલાથી જ અમલમાં છે
મળતી માહિતી મુજબ અમેરિકા, ફ્રાન્સ, સ્વીડન, બેલ્જિયમ, ઈન્ડોનેશિયા, જર્મની, જાપાન, ફિલિપાઈન્સ અને દક્ષિણ આફ્રિકામાં વન નેશન વન ઈલેક્શનની સિસ્ટમ પહેલાથી જ લાગુ છે. જો કે વિપક્ષે સંસદમાં એક દેશ, એક ચૂંટણીના અમલમાં અનેક પડકારો ટાંક્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારતમાં લોકસભા અને વિધાનસભાનો કાર્યકાળ પાંચ વર્ષનો હોય છે, પરંતુ તે પહેલા પણ વિસર્જન કરી શકાય છે. આવી સ્થિતિમાં એક દેશ, એક ચૂંટણીનો અમલ કેવી રીતે થશે?
ફ્રાન્સમાં, જે પક્ષ નેશનલ એસેમ્બલીમાં બહુમતી મેળવે છે તે વડા પ્રધાનની નિમણૂક કરે છે.
જો દુનિયાના એવા દેશોની વાત કરીએ જ્યાં એક સાથે ચૂંટણી યોજાય છે તો અમેરિકામાં દર ચાર વર્ષે નવેમ્બરના પહેલા મંગળવારે રાષ્ટ્રપતિ, કોંગ્રેસ અને સેનેટ માટે મતદાન થાય છે. અહીં રાષ્ટ્રપતિ, રાજ્યપાલ અને સ્થાનિક અધિકારીઓ તેમની ઓફિસમાં મતદાન કરે છે. એ જ રીતે, ફ્રાન્સમાં, રાષ્ટ્રપતિ અને નેશનલ એસેમ્બલી માટેની ચૂંટણી દર પાંચ વર્ષે એક સાથે યોજાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે ફ્રાન્સમાં નેશનલ એસેમ્બલીમાં બહુમતી મેળવનારી પાર્ટી વડાપ્રધાનની નિમણૂક કરે છે. સ્વીડનમાં, સંસદ અને સ્થાનિક સરકાર માટેની ચૂંટણી દર ચાર વર્ષે એકવાર યોજાય છે. મ્યુનિસિપલ અને કાઉન્ટી કાઉન્સિલ માટે મતદાન પણ તે જ દિવસે થાય છે.