ઘણા લોકો મૂંઝવણમાં હતા કે આ વખતે દિવાળી ક્યારે છે, જ્યારે કેટલાક લોકો બે જૂથમાં વહેંચાયેલા હતા. જ્યારે કેટલાક લોકો 31મી ઓક્ટોબરે દિવાળી ઉજવવાની વાત કરી રહ્યા હતા તો કેટલાક લોકો 1લી નવેમ્બરે દિવાળી ઉજવવાનું વિચારી રહ્યા હતા. દિવાળીની તારીખને લઈને આ મૂંઝવણ હવે દૂર થઈ ગઈ છે. ધાર્મિક નેતાઓ અને વિદ્વાનોએ બેઠક યોજીને ચોક્કસ તારીખ જાહેર કરી છે. ચાલો જાણીએ કે દિવાળીની તારીખને લઈને મૂંઝવણ કેમ હતી, ધર્મગુરુઓએ કઈ તારીખને સાચી જાહેર કરી છે અને શા માટે?
દિવાળીની તારીખને લઈને મૂંઝવણ કેમ હતી?
હિન્દુ પરંપરામાં, દિવાળીનો તહેવાર કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાવાસ્યાના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે કારતક અમાવસ્યા તિથિ 31 ઓક્ટોબરે બપોરે 3:52 વાગ્યે શરૂ થશે અને 1લી નવેમ્બરે સાંજે 6:16 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. અમાવસ્યા તિથિનો આ સમયગાળો સમસ્યાનું મૂળ હતો. આ જૂથ દલીલ કરે છે કે અમાવસ્યા તિથિ 31 ઓક્ટોબરની સાંજથી શરૂ થતી હોવાથી દિવાળી 31 ઓક્ટોબરે જ ઉજવવી જોઈએ. જ્યારે અન્ય જૂથનું માનવું છે કે ઉદયતિથિના નિયમ મુજબ દિવાળી 1લી નવેમ્બરે જ ઉજવવી જોઈએ. તેથી, આ વખતે દિવાળીની તારીખને લઈને ઘણી મૂંઝવણ હતી.
ધાર્મિક નેતાઓએ આ તારીખને યોગ્ય ગણાવી હતી
15 ઑક્ટોબર, 2024, મંગળવારે સેન્ટ્રલ સંસ્કૃત યુનિવર્સિટી, જયપુરમાં આયોજિત અખિલ ભારતીય શૈક્ષણિક પરિષદની વિદ્વતાપૂર્ણ સભામાં સર્વાનુમતે નિર્ણય લેવામાં આવ્યો કે 31 ઑક્ટોબર, 2024ના રોજ દિવાળીની ઉજવણી કરવી એ યોગ્ય અને શાસ્ત્રોક્ત છે. ઇન્ડિયન એકેડેમિક કાઉન્સિલે એક રીલીઝ જારી કરીને જણાવ્યું હતું કે, “31 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ સમગ્ર ભારતમાં દિવાળીના મહાન તહેવાર, દીપાવલીની ઉજવણી કરવી તે શાસ્ત્રો અનુસાર છે અને અન્ય કોઈપણ દિવસે દિવાળીની ઉજવણી કરવી તે શાસ્ત્રો અનુસાર નથી.”
અખિલ ભારતીય એકેડેમિક કાઉન્સિલની વિદ્વાન સભા, જાણીતા જ્યોતિષી પ્રો. રામપાલ જી શાસ્ત્રીની અધ્યક્ષતામાં પૂર્ણ થયું હતું. આ સેમિનારમાં દેશભરમાંથી 100 થી વધુ જ્યોતિષીઓ, વિદ્વાનો અને ધર્મગુરુઓએ ભાગ લીધો હતો. બધાની સંમતિ મળ્યા બાદ જ દિવાળીની ઉજવણીની તારીખ 31 ઓક્ટોબર, 2024 નક્કી કરવામાં આવી હતી.
દિવાળી 31 ઓક્ટોબરે જ કેમ ઉજવાય?
અમાવસ્યાની તિથિને ધ્યાનમાં રાખીને વિદ્વાન સભામાં જ્યોતિષીઓ, વિદ્વાનો અને ધર્મગુરુઓએ નક્કી કર્યું કે દિવાળીનો તહેવાર એક તહેવાર છે જે રાત્રે ઉજવવામાં આવે છે. અમાવસ્યાના દિવસે અને રાત્રે પૂજા કરવાનું શાસ્ત્રોમાં મહત્વ છે. દિવાળીના દિવસે રાત્રે લક્ષ્મીની પૂજા પણ કરવામાં આવે છે. અમાવસ્યા તિથિ 31મી ઑક્ટોબરની રાત્રે રહેશે, પરંતુ તે 1લી નવેમ્બરની રાત પહેલાં પૂરી થઈ જશે. પ્રતિપદા તિથિ 1 નવેમ્બરની રાત્રે હશે. શાસ્ત્રો અનુસાર 31 ઓક્ટોબરની રાત્રે દિવાળીની પૂજા કરવી યોગ્ય છે. દરેક વ્યક્તિએ આ વર્ષે 31મી ઓક્ટોબરે દિવાળી ઉજવવી જોઈએ.
આ પણ વાંચો – ધનતેરસનો તહેવાર શા માટે ઉજવવામાં આવે છે? શું છે તેના પાછળની કથા