ઘણા લોકો શેર માર્કેટમાં ફક્ત એટલા માટે પ્રવેશતા નથી કારણ કે તેઓને તેના વિશે કોઈ જાણકારી નથી. આ ઉપરાંત, માહિતીના અભાવને કારણે, તેઓ આમાં પૈસા ગુમાવવાનું પણ ટાળે છે. હવે માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબી આ માટે આગળ આવ્યું છે. સેબીએ નોમિનેશન અંગેના નિયમોને સૂચિત કર્યા છે. આ મુજબ, નોમિની એવા રોકાણકારો વતી કામ કરી શકશે જેઓ સમજી વિચારીને નાણાકીય નિર્ણયો લેવામાં અસમર્થ છે.
આ સાથે સેબીએ એક નિયમ પણ બનાવ્યો છે કે દરેક સહભાગી (જેમ કે બેંક અથવા બ્રોકર) તેના લાભાર્થી માલિકને (જેના નામે શેર અથવા રોકાણ છે) કોઈને તેનો નોમિની બનાવવાનો વિકલ્પ આપશે. જેથી લાભાર્થી માલિકના મૃત્યુ અથવા અસમર્થતાના કિસ્સામાં, તેના શેર અથવા રોકાણ તેના નોમિની પાસે જઈ શકે અથવા તે તેના પર કોઈ નિર્ણય લઈ શકે.
સેબીની સૂચનામાં શું છે?
સેબીએ નોટિફિકેશનમાં જણાવ્યું હતું કે, ‘આ નોમિની એવા રોકાણકારો વતી ટ્રાન્ઝેક્શન કરવા માટે અધિકૃત હશે જેઓ સમજી-વિચારીને રોકાણ કરતા નથી. ધ્યેય ‘નોમિનેશન’ ફીચર્સ માટે એક સમાન ધોરણ લાગુ કરવાનો છે.
તેનો હેતુ રોકાણકારો માટે વસ્તુઓ સરળ બનાવવાનો છે
જો સિક્યોરિટીના બે અથવા વધુ માલિકો હોય, તો તેઓ સંયુક્ત રીતે એક વ્યક્તિને નોમિની તરીકે પસંદ કરી શકે છે. સબ-માલિકના મૃત્યુ પર, આ નોમિની સમગ્ર મિલકતનો કબજો લેશે. આ સિવાય, ડિપોઝિટરી અને સહભાગી નોમિની સંબંધિત કોઈપણ કાર્ય માટે જવાબદાર રહેશે નહીં. આ નિયમોનો અમલ કરવા માટે, સેબીએ ડિપોઝિટરીઝ અને પાર્ટિસિપન્ટ્સ રેગ્યુલેશન્સમાં ફેરફારો કર્યા છે જે 28 નવેમ્બરથી અમલમાં આવ્યા છે.
SDP ને સ્વૈચ્છિક બનાવવું
સેબીએ બુધવારે સ્પષ્ટતા પણ કરી હતી કે સ્પેસિફાઇડ ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ (SDPs) બનાવવું એ સ્વૈચ્છિક છે. SDP એ ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ છે જેને સેબી દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે. તેમાં ગેરવર્તણૂકને રોકવા અને તેનો સામનો કરવાનાં પગલાં પણ શામેલ છે જેમ કે નોંધણી વિના સલાહ આપવી અથવા ખોટા દાવા કરવા. હાલમાં SDPS ને નિયંત્રિત કરવાનો કોઈ નિયમ નથી.