વર્ષ 2024 સમાપ્ત થવામાં હવે ગણતરીના કલાકો જ બાકી છે. આ વર્ષ ભારત માટે સિદ્ધિઓનું વર્ષ હતું. આ સમયગાળા દરમિયાન દેશવાસીઓને ખુશ રહેવાની ઘણી તકો મળી. અર્થવ્યવસ્થાથી લઈને રમતગમત સુધી, 2024માં કેટલાક એવા સમાચાર પણ મળ્યા, જેણે દેશની સ્થિતિ અને ભારતની પ્રતિષ્ઠા વધારી. નવા વર્ષ (2025) માં પગ મૂકતા પહેલા, ચાલો આ વર્ષની મુખ્ય ઘટનાઓ અને સિદ્ધિઓ પર એક નજર કરીએ.
ભારતની મજબૂત અર્થવ્યવસ્થા
આ વર્ષે ભારતની અર્થવ્યવસ્થાએ સમગ્ર વિશ્વને પ્રભાવિત કર્યું. પશ્ચિમ એશિયામાં સંઘર્ષ અને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ અને અનિશ્ચિતતાઓ હોવા છતાં, ભારતે માર્ચ 2024 ના રોજ પૂરા થતા નાણાકીય વર્ષમાં 8.2% નો ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GDP) વૃદ્ધિ દર હાંસલ કર્યો હતો. ભારત વિશ્વમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓમાં સ્થાન ધરાવે છે. એપ્રિલ 2000-સપ્ટેમ્બર 2024 વચ્ચે ભારતનું વિદેશી પ્રત્યક્ષ રોકાણ (FDI) રેકોર્ડ $1 ટ્રિલિયન સુધી પહોંચશે. સપ્ટેમ્બરમાં, ભારત વિશ્વનો ચોથો સૌથી મોટો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર ધરાવતો દેશ બન્યો. 27 સપ્ટેમ્બરના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં તે $704.885 બિલિયનની સર્વકાલીન ઊંચી સપાટીએ હતો. જો કે, ઊંચા ફુગાવા જેવા પડકારો હજુ પણ ચિંતાનો વિષય છે.
મોદી 3.0 નું લોન્ચિંગ
2024 પણ ચૂંટણીનું વર્ષ હતું. ભારત, યુએસ, યુનાઇટેડ કિંગડમ, પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકા એ 60 થી વધુ દેશોમાં સામેલ હતા જેમણે આ વર્ષે નવી સરકારને ચૂંટવા માટે મતદાન કર્યું હતું. લોકસભા ચૂંટણીમાં નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં NDA ફરી સત્તામાં આવી. જો કે વિરોધ પક્ષોના ઈન્ડિયા બ્લોકે ભાજપના 400-પાસના સૂત્રને વાસ્તવિકતા બનવા ન દીધી, તે મોદી 3.0 ની શરૂઆતને રોકી શક્યું નહીં. નરેન્દ્ર મોદી સતત ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન તરીકે દેશની કમાન સંભાળતાની સાથે જ આર્થિક સુધારા ઝડપી ગતિએ ચાલવાની શક્યતાઓ પણ વધી ગઈ છે.
ICC-T20 વર્લ્ડ કપ વિજેતા
ભારતે દક્ષિણ આફ્રિકાને માત્ર સાત રનથી હરાવીને ICC મેન્સ T20 વર્લ્ડ કપ જીતીને તેમની 13 વર્ષની રાહનો અંત કર્યો. આ જીત ઓસ્ટ્રેલિયા સામે ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ હાર્યાના થોડા મહિના બાદ જ મળી છે. તેથી, આ જીતે હારના ઘાને રુઝાવવાનું કામ કર્યું. 2007 પછી આ બીજી વખત હતું જ્યારે ભારતે ICC મેન્સ T20 વર્લ્ડ કપ જીત્યો હતો. અગાઉ 2007માં પાકિસ્તાનને હરાવીને ટ્રોફી જીતી હતી.
2024 પેરિસ ઓલિમ્પિકમાં ચમકવું
પેરિસ 2024 ઓલિમ્પિકમાં ભારતીય ખેલાડીઓએ પોતાનું કૌશલ્ય બતાવ્યું હતું. મનુ ભાકર પેરિસ 2024 ઓલિમ્પિકમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીતીને ઓલિમ્પિક શૂટિંગ મેડલ જીતનારી પ્રથમ ભારતીય મહિલા બની હતી. તેણે સરબજોત સિંહ સાથે મિક્સ ડબલ 10 મીટર એર પિસ્તોલમાં બ્રોન્ઝ મેડલ પણ જીત્યો હતો. આ સાથે તે એક ઓલિમ્પિકમાં બે મેડલ જીતનારી પ્રથમ ભારતીય પણ બની હતી. સ્વપ્નિલ કુસાલે પુરુષોની 50 મીટર રાઈફલ 3 પોઝિશન શૂટિંગમાં બ્રોન્ઝ જીત્યો, ભારતીય મેન્સ હોકી ટીમે બ્રોન્ઝ જીત્યો અને નીરજ ચોપરાએ ભાલા ફેંકમાં સિલ્વર મેડલ જીત્યો. અમન સેહરાવત કુસ્તીમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીતીને ભારતનો સૌથી યુવા ઓલિમ્પિક મેડલ વિજેતા બન્યો હતો. કુસ્તીબાજ વિનેશ ફોગાટને 100 ગ્રામ વધારે વજન હોવાના કારણે મહિલાઓની 50 કિગ્રા કુસ્તીમાંથી ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવી હતી, જેણે દેશની સુવર્ણની આશાઓ પર પાણી ફરી વળ્યું હતું.
અવકાશમાં બીજી ઊંચી ઉડાન
ISRO એ નવા વર્ષ પહેલા ‘સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરિમેન્ટ’ એટલે કે સ્પેડેક્સ સેટેલાઇટને સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કરીને ફરી એકવાર ઇતિહાસ રચ્યો છે. ISRO બે અવકાશયાનને સ્વદેશી રીતે વિકસિત ડોકીંગ ટેકનોલોજી દ્વારા જોડશે. આ મિશનની સફળતા બાદ ભારત રશિયા, અમેરિકા અને ચીનની બરાબરી પર આવી જશે. અવકાશની દુનિયામાં, અત્યાર સુધી માત્ર રશિયા, અમેરિકા અને ચીને જ પોતાની રીતે ડોકીંગ-અનડોકિંગની ટેક્નોલોજીમાં નિપુણતા મેળવી છે. પરંતુ હવે ભારત પણ આ ગ્રુપમાં સામેલ થવા જઈ રહ્યું છે.
રેકોર્ડ IPO લોન્ચ કર્યા
2024 એ ભારત માટે IPOનું વર્ષ પણ હતું. એક રિપોર્ટ અનુસાર, આ વર્ષે ભારતીય કંપનીઓએ પ્રારંભિક પબ્લિક ઓફરિંગ (IPO)ની મદદથી રૂ. 1.6 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા છે. 2024માં હ્યુન્ડાઈ મોટર ઈન્ડિયા રૂ. 27,870 કરોડનો આઈપીઓ લાવી હતી. LIC પછી આ અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો IPO છે. ફૂડ ડિલિવરી કંપની સ્વિગીનો આઈપીઓ પણ આ વર્ષે આવ્યો હતો. 2025માં પણ ઘણી કંપનીઓના IPO આવવાના છે.
