કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં 8મા પગાર પંચની જાહેરાત કરી છે. આ પછી, લોકો પગાર પંચ વિશે વધુને વધુ જાણવા માંગે છે. અત્યાર સુધીમાં દેશમાં સાત પગાર પંચ લાગુ કરવામાં આવ્યા છે. દરેક પગાર પંચ પછી, કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓના પગારમાં વધારો થાય છે. દેશની આઝાદી પછીના પહેલા અને બીજા પગાર પંચ વિશે અમે તમને પહેલાથી જ કહ્યું છે. હવે વાત કરીએ દેશમાં લાગુ થયેલા ત્રીજા પગાર પંચ વિશે.
ત્રીજું પગાર પંચ ક્યારે લાગુ કરવામાં આવ્યું? તેના અમલ પહેલા કેન્દ્ર સરકારી કર્મચારીઓનો પગાર કેટલો હતો? પગાર વધારો કેટલો થયો? આજના સમયની સરખામણીમાં આ પગાર કેટલો ઓછો હતો? આ બધું પછી જાણીશું…
ત્રીજા પગાર પંચ પહેલા કેટલો પગાર આપવામાં આવતો હતો?
ત્રીજા પગાર પંચના અમલ પહેલા, બીજા પગાર પંચની રચના ઓગસ્ટ 1957 માં કરવામાં આવી હતી. તેનો કાર્યકાળ ઓગસ્ટ ૧૯૫૯ સુધી હતો. આ પગાર પંચમાં, સમાજવાદી મોડેલ અપનાવવામાં આવ્યું હતું અને અર્થતંત્ર અને જીવનનિર્વાહના ખર્ચને સંતુલિત કરવા પર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું. બીજા પગાર પંચ સમયે, કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ માટે લઘુત્તમ પગાર ૮૦ રૂપિયા પ્રતિ માસ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી. એટલે કે, બીજા પગાર પંચમાં કેન્દ્રીય કર્મચારીઓના પગારમાં ૧૪.૨ ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
ત્રીજા પગાર પંચમાં પગારમાં કેટલો વધારો થયો?
દેશમાં ત્રીજા પગાર પંચની રચના એપ્રિલ ૧૯૭૦ થી માર્ચ ૧૯૭૧ દરમિયાન કરવામાં આવી હતી. આ પગાર પંચના અધ્યક્ષ રઘુબીર દયાલ હતા. ત્રીજા પગાર પંચે ખાનગી અને સરકારી ક્ષેત્રો વચ્ચે પગાર સમાનતા પર ભાર મૂક્યો હતો અને પગાર માળખામાં હાલની ખામીઓ દૂર કરવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો હતો. આ પગાર પંચમાં, કેન્દ્રીય કર્મચારીઓના પગારમાં બીજા પગાર પંચની તુલનામાં 20.6% નો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. ભલામણોના અમલ પછી, કર્મચારીઓનું લઘુત્તમ વેતન ૮૦ રૂપિયાથી વધીને સીધું ૧૮૫ રૂપિયા થયું. પગાર પંચનો લાભ લગભગ 30 લાખ કર્મચારીઓને આપવામાં આવ્યો હતો, જેનાથી 12.8 અબજ રૂપિયાની નાણાકીય અસર થઈ હતી.
