‘થ્રી સ્ટેટ ફોર્મ્યુલા’ શું છે? જેમાંથી ભાજપ મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રીની પસંદગી કરશે

મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણી 2024માં મહાયુતિને ત્રણ-ચતુર્થાંશથી વધુ બહુમતી મળી હતી. હવે મુખ્યમંત્રીના ચહેરાને લઈને ત્રણેય પક્ષો વચ્ચે મંથન ચાલી રહ્યું છે. જોકે, બીજેપીના બંને સહયોગી શિંદે અને અજિતે કહ્યું છે કે ત્રણેય પક્ષો સાથે બેસીને મુખ્યમંત્રીનો ચહેરો નક્કી કરશે. ગૃહમંત્રી અમિત શાહ બાદ આજે ભાજપના દેવેન્દ્ર ફડણવીસ, એનસીપીના અજિત પવાર અને શિવસેનાના એકનાથ શિંદે દિલ્હીમાં બેઠક કરશે.

મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીમાં ભાજપે 149 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી અને 132 બેઠકો જીતી હતી. સૌથી મોટી પાર્ટી હોવાના કારણે સીએમ પદ પર ભાજપનો દાવો વધુ મજબૂત માનવામાં આવી રહ્યો છે. બીજી તરફ 80 સીટો પર ચૂંટણી લડી રહેલી શિંદે સેના પાસે 57 ધારાસભ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં શિંદેની પાર્ટી પણ સીએમ માટે દાવો કરી રહી છે. જો ભાજપના સૂત્રોનું માનીએ તો હાલ રાજ્યમાં ત્રણ ફોર્મ્યુલા દ્વારા મુખ્યમંત્રી બની શકે છે.

સીએમ આશ્ચર્યજનક ચહેરો હોઈ શકે છે

મહારાષ્ટ્રમાં સરકારની રચનાને લઈને એક વાત સ્પષ્ટ છે કે ભાજપ ગઠબંધનમાં તમામ પક્ષોને મદદ કરવા માટે બે ડેપ્યુટી સીએમની પણ નિમણૂક કરશે. આવી સ્થિતિમાં મુખ્યમંત્રીની પસંદગી માટે ત્રણ ફોર્મ્યુલા હાલ રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચાનો વિષય છે. પ્રથમ રાજસ્થાન ફોર્મ્યુલા. રાજસ્થાનમાં ચૂંટણીમાં જીત બાદ ભાજપ હાઈકમાન્ડે સીએમ પદ માટે ભજનલાલ શર્માની પસંદગી કરી હતી. ભજનલાલ શર્મા પહેલીવાર ધારાસભ્ય બન્યા અને પછી સીધા સીએમ બન્યા. આવી સ્થિતિમાં એવી પણ ચર્ચા છે કે ભાજપ કોઈ નવા ચહેરાને સીએમની કમાન સોંપી શકે છે.

કેબિનેટના વરિષ્ઠ સાથીદારો પણ સીએમની રેસમાં છે

બીજી ફોર્મ્યુલા એમપીની છે. એમપીમાં ભાજપને મહારાષ્ટ્રની જેમ ત્રણ-ચતુર્થાંશ બહુમતી મળી છે. આ પછી પાર્ટીએ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણની જગ્યાએ મોહન યાદવને કમાન સોંપી હતી. મોહન યાદવ અગાઉ શિવરાજ કેબિનેટમાં મંત્રી હતા. આવી સ્થિતિમાં ભાજપ દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અથવા શિંદે કેબિનેટમાં મંત્રી રહી ચૂકેલા કોઈપણ નેતાને કમાન સોંપી શકે છે.

શિંદે નીતિશ કુમારની જેમ સીએમ બની શકે છે

ત્રીજી ફોર્મ્યુલા બિહારની છે. 2020માં બિહારમાં NDAને બહુમતી મળી હતી. પરિણામોમાં નીતિશ કુમારની પાર્ટી જેડીયુ ત્રીજી પાર્ટી બની ગઈ હતી. આમ છતાં ભાજપે ચૂંટણી પહેલા આપેલું વચન નિભાવીને નીતિશ કુમારને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા. આવી સ્થિતિમાં ભાજપ કહે છે કે મહારાષ્ટ્રની ચૂંટણી એકનાથ શિંદેના નેતૃત્વમાં લડવામાં આવી રહી છે, આવી સ્થિતિમાં તે બિહારની ફોર્મ્યુલા હેઠળ શિંદેને સીએમ બનાવી શકે છે.

ચોથું સૂત્ર શું કહે છે?

આ ત્રણ ફોર્મ્યુલા ઉપરાંત એક ફોર્મ્યુલા એવી પણ છે કે ભાજપ અને શિવસેનાએ અઢી વર્ષ માટે પોતાનો સીએમ ચહેરો નક્કી કરવો જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં પહેલા અઢી વર્ષ માટે બીજેપી અને બાકીના અઢી વર્ષ માટે શિવસેના સીએમ રહેશે. સૂત્રોનું માનીએ તો પાર્ટી મહારાષ્ટ્રમાં સીએમની કમાન નવા ચહેરાને સોંપી શકે છે, જ્યારે ફડણવીસને રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની જવાબદારી સોંપવામાં આવી શકે છે.