આજે, 25 જાન્યુઆરીના રોજ, દેશભરના લોકો આ ખાસ દિવસની ઉજવણી કરી રહ્યા છે. દેશના મતદારોને ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે ભારતમાં દર વર્ષે 25 જાન્યુઆરીએ રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ લોકશાહીની ઉજવણી પણ કરે છે અને અસંખ્ય વ્યક્તિઓને, ખાસ કરીને પ્રથમ વખત મત આપનારાઓને, સંપૂર્ણ ઉત્સાહ અને ઉર્જા સાથે ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં સક્રિયપણે ભાગ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે.
ઇતિહાસ અને મહત્વ
યુવા મતદારોને ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવા પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, પ્રથમ રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ 25 જાન્યુઆરી, 2011 ના રોજ ઉજવવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં તત્કાલીન વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહના નેતૃત્વ હેઠળની કેન્દ્ર સરકારે આ માટે કાયદા મંત્રાલયના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી હતી. તે સમયે, ભૂતપૂર્વ માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી અંબિકા સોનીએ કહ્યું હતું કે 18 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કરનારા નવા મતદારો મતદાર યાદીમાં પોતાના નામ નોંધાવવામાં ઓછો રસ દાખવી રહ્યા છે.
આ મુદ્દાને ઉકેલવા માટે, ચૂંટણી પંચે સમગ્ર ભારતમાં તમામ મતદાન મથકો પર દર વર્ષે 1 જાન્યુઆરીના રોજ 18 વર્ષની ઉંમર પ્રાપ્ત કરનારા તમામ લાયક મતદારોને ઓળખવા માટે રાષ્ટ્રવ્યાપી પ્રયાસ શરૂ કરવાનો નિર્ણય લીધો. આવા મતદારોની નોંધણી કરવામાં આવશે અને દર વર્ષે 25 જાન્યુઆરીએ તેમને ચૂંટણી ફોટો ઓળખ કાર્ડ (EPIC) આપવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ 2025 થીમ
રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ 2025 ની થીમ છે. “મતદાન કરતાં વધુ મહત્વનું કંઈ નથી, હું ચોક્કસ મતદાન કરીશ”. આ થીમ ગયા વર્ષની થીમના વેગને આગળ ધપાવે છે, જેમાં મતદાનને મૂળભૂત અધિકાર અને જવાબદારી તરીકે ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો.
રાષ્ટ્રીય મતદાતા દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે?
આ દિવસે નવા મતદારોને તેમના મતદાર ઓળખપત્ર આપવામાં આવે છે. નાગરિકોને મતદાનના મહત્વ વિશે શિક્ષિત કરવા અને મતદાર નોંધણીને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે કાર્યક્રમો યોજવામાં આવે છે. ચૂંટણીમાં સક્રિય ભાગીદારીના મહત્વને પ્રોત્સાહન આપવા માટે દેશભરમાં રેલીઓ, ચર્ચાઓ અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. ચૂંટણી પંચ એવા વ્યક્તિઓ અને સંગઠનોનું સન્માન કરે છે જેમણે મતદાતા જાગૃતિ ફેલાવવામાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.