સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સે લોકો માટે વૈશ્વિક સ્તરે વાતચીત કરવાનું અને માહિતી શેર કરવાનું પહેલા કરતાં વધુ સરળ બનાવ્યું છે. જોકે, આ પ્લેટફોર્મ્સ દ્વારા આપવામાં આવતી સુલભતાએ હાનિકારક પ્રથાઓને પણ જન્મ આપ્યો છે. તાજેતરના વર્ષોમાં, નફરતભર્યા ભાષણ અને હિંસા માટે ઉશ્કેરણી મુખ્ય મુદ્દાઓ બની ગયા છે. કારણ કે, લોકો પાસે હવે મોટા પ્રેક્ષકોને હાનિકારક સંદેશાઓ પ્રસારિત કરવાની શક્તિ છે. આનાથી આ પ્લેટફોર્મ ગેરકાયદેસર સામગ્રીનું સંચાલન કેવી રીતે કરે છે અને આવા સંદેશાઓના પ્રસારણને રોકવા માટે શું કરી શકાય તે અંગે ચિંતાઓ ઉભી થઈ છે.
ટેક કંપનીઓએ કાર્યવાહી કરી
આને રોકવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલામાં, મેટા, ગૂગલ, ટિકટોક અને એક્સે યુરોપિયન કાયદા નિર્માતાઓને તેમના પ્લેટફોર્મ પર ગેરકાયદેસર દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ સામે મજબૂત પગલાં લેવા પ્રતિબદ્ધતા વ્યક્ત કરી છે. સોમવારે, યુરોપિયન કમિશને ડિજિટલ સર્વિસીસ એક્ટ (DSA) હેઠળ સ્વૈચ્છિક પ્રતિજ્ઞાઓના સુધારેલા સમૂહમાં આ પ્રતિબદ્ધતાઓનો સમાવેશ કર્યો. ધ વર્જના અહેવાલ મુજબ, આ અપડેટ ગેરકાયદેસર સામગ્રી મધ્યસ્થતા સંબંધિત DSA આવશ્યકતાઓનું પાલન કેવી રીતે કરવું તે અંગે પ્લેટફોર્મ્સને સ્પષ્ટ માર્ગદર્શન આપવાનો પ્રયાસ કરે છે.
ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, યુટ્યુબ, સ્નેપચેટ અને લિંક્ડઇન જેવા અનેક પ્લેટફોર્મ્સે ‘ગેરકાયદેસર દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ ઓનલાઇન પ્લસનો સામનો કરવા માટેની આચારસંહિતા’ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. આ સુધારેલ કોડ 2016 ના સંસ્કરણ પર બનેલ છે, જે દ્વેષપૂર્ણ ભાષણનો સામનો કરવા માટે નવા ધોરણોની રૂપરેખા આપે છે. અપડેટ કરાયેલ કોડમાં દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ શોધવા અને દૂર કરવામાં વધુ પારદર્શિતા લાવવાની હાકલ કરવામાં આવી છે. વધુમાં, પ્લેટફોર્મ્સને તેમના દ્વેષપૂર્ણ ભાષણના મધ્યસ્થતાનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે તૃતીય-પક્ષ ઓડિટની મંજૂરી આપવાની અને સબમિશનના 24 કલાકની અંદર ઓછામાં ઓછા બે-તૃતીયાંશ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ રિપોર્ટ્સની સમીક્ષા કરવાની જરૂર પડશે.
EU કમિશનરનું નિવેદન
EU કમિશનર માઈકલ મેકગ્રાથે આ પ્રતિબદ્ધતાઓના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડતા કહ્યું: ‘દ્વેષ અને ધ્રુવીકરણ EUના મૂલ્યો અને મૂળભૂત અધિકારોને જોખમમાં મૂકે છે અને આપણા લોકશાહીની સ્થિરતાને નબળી પાડે છે.’ ઇન્ટરનેટ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણની નકારાત્મક અસરોને વધારી રહ્યું છે. ધ વર્જના અહેવાલ મુજબ, તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે અપડેટેડ કોડ આ વધતા પડકારનો મજબૂત પ્રતિભાવ આપવામાં મદદ કરશે.
આચારસંહિતા સ્વૈચ્છિક હોવા છતાં, તેનો અમલ ન કરતી કંપનીઓ માટે કોઈ દંડ નથી. આ નવા પ્રતિબદ્ધતાઓના સમૂહની અસરકારકતા આ પ્લેટફોર્મ્સ તેમના પ્રતિજ્ઞાઓનું પાલન કરવાની તૈયારી પર આધારિત રહેશે.