પાકિસ્તાનની રાજધાની ઇસ્લામાબાદમાં મુસ્લિમ દેશોના સૌથી મોટા સંગઠન દ્વારા બોલાવવામાં આવેલા સમિટમાં ભાગ લેવાનો તાલિબાને સ્પષ્ટ ઇનકાર કર્યો હતો. હકીકતમાં, તાલિબાનના નેતૃત્વ હેઠળની અફઘાન સરકારે મુસ્લિમ બહુમતી ધરાવતા દેશોમાં કન્યા શિક્ષણની ચર્ચા કરવા માટે ઇસ્લામાબાદમાં આયોજિત બે દિવસીય પરિષદમાં ભાગ લીધો ન હતો. આ પરિષદનું આયોજન ઓર્ગેનાઇઝેશન ઓફ ઇસ્લામિક કોઓપરેશન (OIC) દ્વારા તાલિબાન પર છોકરીઓના શિક્ષણ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવા માટે દબાણ લાવવા માટે કરવામાં આવ્યું હતું.
આ સમિટનું શીર્ષક “મુસ્લિમ સમુદાયોમાં કન્યા શિક્ષણ: પડકારો અને તકો” હતું. પાકિસ્તાનના શિક્ષણ પ્રધાન ખાલિદ મકબુલ સિદ્દીકીએ પુષ્ટિ આપી કે તાલિબાન સરકારને આમંત્રણ મોકલવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ કોઈ પ્રતિનિધિ પરિષદમાં હાજર રહ્યો ન હતો.
પાક-અફઘાન તણાવ વચ્ચે તાલિબાનનું વલણ
આ ઘટનાક્રમ એવા સમયે બન્યો છે જ્યારે પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાન વચ્ચે તણાવ ખૂબ જ વધારે છે. ડિસેમ્બર 2024 માં તહરીક-એ-તાલિબાન પાકિસ્તાન (TTP) દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલામાં 16 પાકિસ્તાની સૈનિકો માર્યા ગયા બાદ, પાકિસ્તાને તાલિબાન પર TTP ને તેની જમીનનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપવાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
પાકિસ્તાન દાયકાઓથી તાલિબાનને ટેકો આપી રહ્યું છે. ઉપરાંત, 2021 માં તાલિબાનોએ કાબુલ પર કબજો કર્યા પછી, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી કે તેઓ TTP સામે કાર્યવાહી કરશે. પરંતુ તાલિબાને ટીટીપી સામે કોઈ કાર્યવાહી કરી નથી.
કોન્ફરન્સમાં મલાલા યુસુફઝાઈનું ભાષણ
આ સંમેલનમાં નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર વિજેતા અને કન્યા શિક્ષણ માટેની બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર મલાલા યુસુફઝાઈએ હાજરી આપી હતી. તેણીએ છોકરીઓના શિક્ષણના અધિકારોને સુરક્ષિત કરવા અને અફઘાન મહિલાઓ અને છોકરીઓ સામેના ગુનાઓ માટે તાલિબાનને જવાબદાર ઠેરવવા પર ભાર મૂક્યો.
મહિલા શિક્ષણને ટેકો આપવા બદલ 2012 માં ટીટીપી દ્વારા મલાલાને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી. તેમણે કહ્યું, “મુસ્લિમ નેતાઓ સાથે આ મહત્વપૂર્ણ પરિષદમાં જોડાવા માટે હું ઉત્સાહિત છું. હું રવિવારે છોકરીઓના શાળાએ જવાના અધિકારોના રક્ષણ વિશે વાત કરીશ અને તાલિબાનને તેમના ગુનાઓ માટે જવાબદાર ઠેરવવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકીશ.
તાલિબાન હેઠળ શિક્ષણમાં ઘટાડો: યુનેસ્કો રિપોર્ટ
યુનેસ્કોએ પોતાના અહેવાલમાં કહ્યું છે કે તાલિબાન શાસન પછી અફઘાનિસ્તાનમાં શિક્ષણમાં છેલ્લા બે દાયકામાં થયેલી પ્રગતિ સંપૂર્ણપણે ખોવાઈ ગઈ છે. અફઘાનિસ્તાનને વિશ્વનો એકમાત્ર એવો દેશ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યો છે જ્યાં છોકરીઓ શિક્ષણથી સંપૂર્ણપણે વંચિત છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, તાલિબાન સત્તામાં આવ્યા પછી 1.4 મિલિયન છોકરીઓને શાળાએ જવાથી રોકવામાં આવી છે. ૨.૫ મિલિયન છોકરીઓને શિક્ષણના અધિકારથી વંચિત રાખવામાં આવે છે, જે ૮૦% અફઘાન શાળાએ જતી છોકરીઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ડિસેમ્બર 2022 માં તાલિબાને ઉચ્ચ શિક્ષણ પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો, જેના કારણે 100,000 થી વધુ યુવતીઓને યુનિવર્સિટીઓમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી.