જમ્મુ અને કાશ્મીરના કટરાથી બનિહાલ સુધીના ભૌગોલિક રીતે પડકારરૂપ માર્ગ પર હાઇ સ્પીડ ટ્રેનના સફળ ટ્રાયલ સાથે ભારતીય રેલ્વેના ઇતિહાસમાં એક નવો અધ્યાય ઉમેરાયો. ઉત્તરી સર્કલના રેલ્વે સુરક્ષા કમિશનર (CRS) દિનેશ ચંદ દેશવાલે બુધવારે આ માહિતી આપી હતી. દેશવાલની આ ટિપ્પણીને કાશ્મીર અને દેશના બાકીના ભાગો વચ્ચે સીધી રેલ સેવાઓની વહેલી શરૂઆત માટે સકારાત્મક સંકેત માનવામાં આવી રહી છે. જોકે, મુસાફરોએ થોડી વધુ રાહ જોવી પડશે. તેમણે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે તેઓ આજે બે દિવસીય વૈધાનિક નિરીક્ષણ પૂર્ણ થયા બાદ એકત્રિત કરવામાં આવેલા ડેટાનું વિશ્લેષણ કરશે, ત્યારબાદ જ કેન્દ્ર આ બહુપ્રતિક્ષિત રેલ સેવા શરૂ કરવા અંગે નિર્ણય લેશે.
કટરા રેલ્વે સ્ટેશનથી રવાના થયેલી હાઇ સ્પીડ ટ્રેન સફળતાપૂર્વક બનિહાલ પહોંચ્યા બાદ પત્રકારો સાથે વાત કરતા દેશવાલે કહ્યું કે તેમની ટીમ કટરા પરત ફરશે અને કાશ્મીર માટે સીધી ટ્રેન સેવા શરૂ કરવા અંગે કોઈ નિર્ણય લેતા પહેલા તમામ એકત્રિત ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું હતું કે, “કટરાથી બનિહાલ સુધી ભૌગોલિક રીતે પડકારજનક સ્થિતિમાં 180 ડિગ્રીના ખૂણા પર વધતા ટ્રેક પર 110 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ટ્રેનની સફળ અજમાયશએ રેલવેના ઇતિહાસમાં એક નવો અધ્યાય ઉમેર્યો છે. ટ્રાયલ અમે આનાથી સંતુષ્ટ છીએ.
રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે પણ આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે. આ સફળ અજમાયશનો વિડિયો શેર કરતાં તેમણે લખ્યું, “કટરા-બનિહાલ વિભાગ માટે યુએસબીઆરએલ પ્રોજેક્ટના છેલ્લા તબક્કાનું સીઆરએસ સુરક્ષા નિરીક્ષણ શરૂ થયું.”
સીઆરએસ અનુસાર, ટેસ્ટ ટ્રેન સવારે 10.30 વાગ્યે કટરા સ્ટેશનથી નીકળી હતી અને દોઢ કલાકમાં બનિહાલ સ્ટેશન પહોંચી હતી. ટ્રેને બપોરે 2 વાગ્યે કટરા જવાની તેની પરત મુસાફરી શરૂ કરી હતી અને બપોરે 3.30 વાગ્યા સુધીમાં ગંતવ્ય સ્થાને પહોંચવાની અપેક્ષા છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. CRS અનુસાર, આ ટ્રેક પર આ છેલ્લી ટેસ્ટ છે. નવી બનેલી રેલ્વે લાઇનના બે દિવસીય વૈધાનિક નિરીક્ષણ માટે કટરા પહોંચેલા દેશવાલે જણાવ્યું હતું કે કાશ્મીર અને દેશના બાકીના ભાગો વચ્ચે રેલ સેવાઓ શરૂ કરવા અંગેનો અંતિમ નિર્ણય કેન્દ્ર સરકાર લેશે.
“હું તેના વિશે વાત કરવાની સ્થિતિમાં નથી (રેલ સેવાઓની શરૂઆત). વૈધાનિક નિરીક્ષણ આજે સાંજ સુધીમાં પૂર્ણ થઈ જશે અને તમામ એકત્રિત ડેટાનું ઉત્તર રેલવેની માર્ગદર્શિકા અનુસાર વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે,” તેમણે કહ્યું. CRS અનુસાર, કટરા-બનિહાલ સેક્શન પર અત્યાર સુધીનું નિરીક્ષણ અને પરીક્ષણ સંતોષકારક રહ્યું છે. “અમારું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઉત્તમ છે અને ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં અમારા અહેવાલના આધારે નિષ્પક્ષ નિર્ણય લેવામાં આવશે,” તેમણે કહ્યું.
રેલ્વે પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે ગયા મહિને રિયાસી-કટરા વિભાગને પૂર્ણ કરવાની જાહેરાત કરી હતી, જે લગભગ ત્રણ દાયકાના કામ પછી કાશ્મીરને દેશના બાકીના ભાગો સાથે જોડવામાં નોંધપાત્ર વિકાસ તરીકે જોવામાં આવી હતી. 4 જાન્યુઆરીએ કટરા-બનિહાલ સેક્શન પર ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેનનું સફળ પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. રેલવેએ ગયા મહિને રૂટના વિવિધ વિભાગો પર છ ટ્રાયલ હાથ ધર્યા છે, જેમાં બે મુખ્ય સ્ટોપ અંજી ખાડ અને ચેનાબ બ્રિજનો સમાવેશ થાય છે.
કુલ 272 કિમી લાંબા ઉધમપુર-શ્રીનગર-બારામુલ્લા રેલ લિંક (USBRL) પ્રોજેક્ટમાંથી 209 કિમી રૂટ પર વિવિધ તબક્કામાં રેલ ટ્રાયલ હાથ ધરવામાં આવી છે. કાશ્મીરને દેશના બાકીના ભાગો સાથે રેલ દ્વારા જોડવાની મહત્વાકાંક્ષી યોજના 1997 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી પરંતુ ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય, ભૌગોલિક અને હવામાનશાસ્ત્રીય પડકારોને કારણે અનેક અવરોધોનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, એમ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.