મોટાભાગના આર્થિક નિષ્ણાતો માને છે કે આવનારા સમયમાં ભારતની જીડીપી વૃદ્ધિ શાનદાર રહેશે કારણ કે આપણો આર્થિક પાયો ઘણો મજબૂત છે. અહીં વિકાસની પણ અપાર સંભાવના છે. વાસ્તવિક જીડીપી વૃદ્ધિ 2024-25 માટે 6.6 ટકા અને 2025-26ના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં 6.9 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. ચાલો જાણીએ કે અન્ય આર્થિક મોરચે સ્થિતિ કેવી રહેશે.
બિઝનેસ ડેસ્ક, નવી દિલ્હી કોરોના મહામારી પછીના કેટલાક વર્ષો ભારતીય અર્થતંત્ર માટે ખૂબ સારા રહ્યા છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ભારતે સતત 6 થી 8 ટકા જીડીપી વૃદ્ધિ હાંસલ કરી છે. પરંતુ, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 ના સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ભારતનો વિકાસ દર ઘટીને 5.4 ટકા થયો હતો. સાત ક્વાર્ટરમાં આ સૌથી નીચું સ્તર છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, ફુગાવો ઝડપથી વધ્યો, જેની સીધી અસર વપરાશ પર પડી. ચાલો જાણીએ કે 2025 ભારતની અર્થવ્યવસ્થાના સંદર્ભમાં કેવું રહેશે. મોંઘવારી વધશે, RBI વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરશે કે નહીં.
શું 2024-25ના ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં અર્થતંત્ર સુધરશે?
કેન્દ્રીય નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે સપ્ટેમ્બરમાં જીડીપી વૃદ્ધિમાં 5.4 ટકાના ઘટાડાને ‘કામચલાઉ આંચકો’ ગણાવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે આગામી ક્વાર્ટરમાં ભારતનો વિકાસ દર મજબૂત રહેશે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના અર્થશાસ્ત્રીઓનું પણ કહેવું છે કે 2024-25ના ત્રીજા ત્રિમાસિક ગાળા માટે અર્થતંત્રમાં સુધારો થઈ રહ્યો હોવાના સંકેતો છે. આનું કારણ તહેવારોની સિઝનમાં સારું વેચાણ છે. તે જ સમયે, ગ્રામીણ માંગમાં સતત સુધારો થઈ રહ્યો છે.
શું ફેબ્રુઆરી MPCમાં વ્યાજ દરમાં ઘટાડો થશે?
હવે તમામની નજર આર્થિક વૃદ્ધિની ગતિને વેગ આપવા માટે આરબીઆઈના ફેબ્રુઆરી 2025ના MPC પર છે. સેન્ટ્રલ બેંકની મોનેટરી પોલિસી પેનલ નવા ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાના નેતૃત્વમાં પ્રથમ વખત મળશે. આ બેઠક કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26 પછી તરત જ થશે, જેમાં મોદી સરકારના ત્રીજા તબક્કા માટે આર્થિક અને રાજકોષીય રોડમેપ રજૂ કરવામાં આવશે. વૈશ્વિક તણાવ અને અમેરિકામાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના રાષ્ટ્રપતિ બનવાને જોતા તેનું મહત્વ ઘણું વધી જશે.
શું ભારતનો આર્થિક વિકાસ મજબૂત રહેશે?
મોટાભાગના આર્થિક નિષ્ણાતો માને છે કે આવનારા સમયમાં ભારતની જીડીપી વૃદ્ધિ શાનદાર રહેશે, કારણ કે આપણો આર્થિક પાયો ઘણો મજબૂત છે. અહીં વિકાસની પણ અપાર સંભાવના છે. 2024-25 માટે વાસ્તવિક જીડીપી વૃદ્ધિ 6.6 ટકા અને 2025-26ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં 6.9 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) અનુસાર, આગામી નાણાકીય વર્ષના જૂન ક્વાર્ટરમાં વૃદ્ધિ 7.3 ટકા સુધી જઈ શકે છે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાની દિશા પણ 20 જાન્યુઆરીએ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળનાર ટ્રમ્પની નીતિઓ પર ઘણો નિર્ભર રહેશે.
ભારતની અર્થવ્યવસ્થાનું ઉજ્જવળ ભવિષ્ય છે.
ICRAના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ અદિતિ નાયર કહે છે કે વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતા, ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ અને ટેરિફ સંબંધિત જોખમો વચ્ચે ભારતીય અર્થતંત્ર માટે આર્થિક દૃષ્ટિકોણ એકદમ તેજસ્વી દેખાય છે. તેમણે કહ્યું, “આગામી નાણાકીય વર્ષ 2026 માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ પણ અર્થતંત્રની દિશા નક્કી કરશે. તે સરકારની નીતિઓનું વધુ સારું પ્રતિબિંબ આપશે. જો કે, રૂપિયો ગયા મહિનાની જેમ હેડલાઇન્સમાં રહી શકે છે.”