Diplomatic Passport : જનતા દળ (સેક્યુલર) સાંસદ પ્રજ્વલ રેવન્ના સામેના જાતીય સતામણીના કેસમાં રાજદ્વારી પાસપોર્ટ ચર્ચામાં આવ્યા છે. દારલાલ રેવન્ના રાજદ્વારી પાસપોર્ટ પર જર્મની ગયા હતા અને તેના માટે રાજકીય મંજૂરી પણ લીધી ન હતી.
કહેવાય છે કે પૂર્વ પીએમ એચ.ડી. દેવેગૌડાના પૌત્ર રેવન્ના લોકસભા ચૂંટણી માટે તેમના હાસન મતવિસ્તારમાં મતદાન થયાના એક દિવસ પછી 27 એપ્રિલે ભારત છોડી ગયા હતા. જનતા દળ (સેક્યુલર) પહેલા જ હાસનના સાંસદને પાર્ટીમાંથી સસ્પેન્ડ કરી ચૂક્યું છે.
વિદેશ મંત્રાલયે શું કહ્યું?
પીટીઆઈ અનુસાર, વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે 2 મેના રોજ જણાવ્યું હતું કે ‘ઉક્ત સાંસદની જર્મનીની મુલાકાત અંગે અમારી પાસેથી કોઈ રાજકીય મંજૂરી માંગવામાં આવી નથી કે જારી કરવામાં આવી નથી.’
વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તાએ કહ્યું, ‘દેખીતી રીતે, કોઈ વિઝા નોટ પણ જારી કરવામાં આવી ન હતી. રાજદ્વારી પાસપોર્ટ ધારકોને જર્મની જવા માટે વિઝાની જરૂર નથી. મંત્રાલયે અન્ય કોઈ દેશ માટે કોઈ વિઝા નોટ જારી કરી નથી.
અગાઉ, કર્ણાટકના મુખ્ય પ્રધાન સિદ્ધારમૈયાએ 1 મેના રોજ વડા પ્રધાનને રેવન્નાના રાજદ્વારી પાસપોર્ટને રદ કરવા માટે તાત્કાલિક પગલાં લેવા વિનંતી કરી હતી, જેનો ઉપયોગ JD(S) નેતા દ્વારા વિદેશ પ્રવાસ માટે કરવામાં આવ્યો હતો.
રાજદ્વારી પાસપોર્ટ શું છે?
રાજદ્વારી પાસપોર્ટ, તેમના મરૂન કવર દ્વારા ઓળખી શકાય. તેઓ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા હેઠળ જે વિશેષાધિકારોનો આનંદ માણે છે તેના સંદર્ભમાં આ સામાન્ય પાસપોર્ટથી અલગ પડે છે.
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, રાજદ્વારી અને વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીઓને તેમની આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરી અથવા સત્તાવાર ફરજો માટે રાજદ્વારી પાસપોર્ટ જારી કરવામાં આવે છે. સાંસદો, મંત્રીઓ, રાજદ્વારીઓ અને કેટલાક ઉચ્ચ અધિકારીઓને પણ આ પાસપોર્ટ મળે છે.
રાજદ્વારી પાસપોર્ટ પાંચ વર્ષ કે તેથી ઓછા સમય માટે માન્ય છે. જો કે, પાસપોર્ટ ધારક કેટલો ઊંચો હોદ્દો ધરાવે છે અથવા તે કયા પ્રકારના કામ માટે બહાર જતો રહે છે તેના આધારે પણ માન્યતા નક્કી થાય છે.
સામાન્ય નાગરિકોને આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરી માટે વિઝાની જરૂર હોય છે, કેટલાક દેશોમાં રાજદ્વારી પાસપોર્ટ ધારકોને મુક્તિ મળે છે.
પ્રજ્વલ રેવન્નાનો કેસ વાસ્તવમાં 2011માં જર્મની સાથે ભારતના વિઝા મુક્તિ કરાર સાથે સંબંધિત છે. આ કરાર ભારતીય રાજદ્વારી પાસપોર્ટ ધારકોને 90 દિવસ સુધી વિઝા વિના જર્મની જવાની મંજૂરી આપે છે.
જો કે, વિઝા મુક્તિ હોવા છતાં, રાજદ્વારી પાસપોર્ટ ધરાવનાર વ્યક્તિઓએ વિદેશમાં વ્યક્તિગત પ્રવાસ માટે અગાઉથી રાજકીય મંજૂરી મેળવવી જરૂરી છે.
