માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારો માટે એક નવી પહેલ શરૂ કરવા જઈ રહી છે. આ હેઠળ, નિષ્ક્રિય અને દાવા વગરના મ્યુચ્યુઅલ ફંડ (MF) ખાતાઓને શોધવા માટે એક નવું પોર્ટલ આવશે. સેબીએ મંગળવારે આ નવું પ્લેટફોર્મ વિકસાવવાની દરખાસ્ત કરી છે અને 7 જાન્યુઆરી સુધી તેના પર લોકોની ટિપ્પણીઓ માંગી છે.
સેબીના જણાવ્યા અનુસાર, ‘મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ટ્રેસિંગ એન્ડ રીટ્રીવલ આસિસ્ટન્ટ’ (MITR) નામનું પ્રસ્તાવિત સર્વિસ પ્લેટફોર્મ (પોર્ટલ) રજિસ્ટ્રાર અને ટ્રાન્સફર એજન્ટ (RTA) દ્વારા વિકસાવવામાં આવશે. આ પ્લેટફોર્મ રોકાણકારોને ભૂલી ગયેલા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણો શોધવામાં અને હાલના ધોરણો અનુસાર KYC અપડેટ કરવામાં મદદ કરશે. તે જ સમયે, તે કપટપૂર્ણ રિડેમ્પશનના જોખમને ઘટાડવા માટે સુરક્ષા પગલાંના સમાવેશને પ્રોત્સાહિત કરશે.
આ પ્લેટફોર્મ અનક્લેઈમ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ફોલિયોને ઘટાડવામાં મદદ કરશે અને પારદર્શક નાણાકીય ઇકોસિસ્ટમ બનાવવામાં યોગદાન આપશે. પ્લેટફોર્મનું સંચાલન બે યોગ્ય આરટીએ દ્વારા સંયુક્ત રીતે કરી શકાય છે – કોમ્પ્યુટર એજ મેનેજમેન્ટ સર્વિસીસ લિમિટેડ (CAMS) અને Kfin Technologies Limited.
પ્લેટફોર્મ કેવી રીતે કામ કરશે
નિષ્ક્રિય મ્યુચ્યુઅલ ફંડ એકાઉન્ટ્સ એવા છે કે જેમાં છેલ્લા 10 વર્ષથી રોકાણકાર દ્વારા કોઈ વ્યવહાર અથવા દાવો કરવામાં આવ્યો નથી. સેબી આવા ખાતાઓનો ડેટાબેઝ તૈયાર કરશે, જેને સૂચિત પોર્ટલ સાથે લિંક કરવામાં આવશે. રોકાણકારો તેમની ઓળખની ચકાસણી કરીને તેમના ખોવાયેલા ખાતા અહીં શોધી શકશે.
આ માટે, રોકાણકારે આ પ્લેટફોર્મ પર લોગ ઇન કરવું પડશે અને તેનો PAN નંબર અથવા અન્ય વિગતો દાખલ કરવી પડશે. સિસ્ટમ પછી નિષ્ક્રિય અથવા દાવો ન કરાયેલ ફોલિયો વિશે માહિતી પ્રદર્શિત કરશે.
નિષ્ક્રિય ખાતાઓ શું છે?
સેબીએ જણાવ્યું હતું કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારો ક્યારેક તેમના રોકાણ પર નજર રાખી શકતા નથી. આનું કારણ એ હોઈ શકે છે કે રોકાણ ભૌતિક સ્વરૂપમાં ન્યૂનતમ KYC વિગતો સાથે કરવામાં આવ્યું છે. આ ઉપરાંત, PAN, ઈમેલ આઈડી અથવા માન્ય સરનામાની ઉપલબ્ધતા ન હોવાને કારણે, તે પણ શક્ય છે કે આ MF એકાઉન્ટ્સ યુનિટધારકના સંકલિત એકાઉન્ટ સ્ટેટમેન્ટમાં દૃશ્યમાન ન હોય. આ રીતે, આ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ એકાઉન્ટ્સ નિષ્ક્રિય થઈ જાય છે, જે તેમને કપટપૂર્ણ ઉપાડ માટે અત્યંત સંવેદનશીલ બનાવે છે.
રોકાણકારોને આવા ફાયદા
1. આ પ્લેટફોર્મ નિષ્ક્રિય અને દાવા વગરના ફોલિયોનો કેન્દ્રિય ડેટાબેઝ બનાવશે.
2. રોકાણકારો તેમના રોકાણને સરળતાથી ટ્રેક કરી શકશે, પછી ભલે તેઓ ગમે તેટલા જૂના હોય.
3. આ સેવા ડિજિટલ હશે, જેનાથી રોકાણકારો કોઈપણ સમયે તેમના ખાતાની સ્થિતિ તપાસી શકશે.
4. નિષ્ક્રિય ખાતાઓનો ઉપયોગ છેતરપિંડી માટે થઈ શકે છે. આ પ્લેટફોર્મ આવા જોખમોને ઘટાડશે.
5. દાવો ન કરેલા ખાતાઓમાં પડેલા ભંડોળનો ઉપયોગ ફરીથી સક્રિય કરી શકાય છે.