ઉત્તર પ્રદેશના સંભલમાં શાહી જામા મસ્જિદના સર્વેના સમાચાર સામે આવતાં જ દેશની અન્ય ઘણી મસ્જિદો પણ રડાર પર આવી ગઈ છે. આ યાદીમાં પહેલું નામ વારાણસીની ઉદય પ્રતાપ કોલેજ (યુપી કોલેજ)નું છે. યુપી કોલેજ સ્થિત મસ્જિદ પર પણ સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. 24 નવેમ્બરે સંભલમાં રમખાણો ફાટી નીકળ્યા હતા અને 29 નવેમ્બરે યુપી કોલેજની મસ્જિદ પણ ચર્ચામાં આવી હતી.
શું છે સમગ્ર મામલો?
શુક્રવાર, 29 નવેમ્બરના રોજ, 100 થી વધુ લોકો શુક્રવારની નમાજ અદા કરવા માટે યુપી કોલેજ પહોંચ્યા હતા. કોલેજમાં ભેગી થયેલી ભીડને જોઈને પોલીસ પણ સતર્ક થઈ ગઈ હતી. આ દરમિયાન કોલેજના વિદ્યાર્થીઓએ પણ હનુમાન ચાલીસાના પાઠ શરૂ કર્યા હતા. વિવાદ વધતો જોઈને મસ્જિદના દરવાજાને તાળું મારી દીધું હતું. થોડા દિવસો પછી જ્યારે દરવાજો એક નહીં પરંતુ બે તાળાથી બંધ જોવા મળ્યો તો સર્વત્ર હંગામો મચી ગયો.
મસ્જિદ પર કોનો અધિકાર?
યુપી કોલેજમાં વધી રહેલા વિવાદને જોતા અહીં બહારના લોકોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ લગાવી દેવામાં આવ્યો છે. પોલીસનું કહેવું છે કે માત્ર કોલેજના લોકોને જ અંદર જવા દેવામાં આવે છે. રેવન્યુ રેકોર્ડ મુજબ જે જમીન પર મસ્જિદ બની છે તે યુપી કોલેજનો ભાગ છે. યુપી સુન્ની વક્ફ બોર્ડે પણ યુપી કોલેજ પરથી પોતાનો દાવો પાછો ખેંચી લીધો છે.
રેકોર્ડમાં મસ્જિદનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી
વારાણસીના ડીએમ એસ રાજલિંગમનું કહેવું છે કે મસ્જિદની આખી જમીન યુપી કોલેજની મિલકત છે. તેને ખાનગી મિલકત તરીકે દર્શાવવામાં આવી છે. જો કે, આ જમીન પર મસ્જિદ હોવાનો કોઈ રેકોર્ડ નથી. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ છે કે યુપી કોલેજમાં મસ્જિદ ક્યારે અને કોણે બનાવી?
ઈતિહાસના પાના પર નજર કરીએ તો ટોંકના નવાબે 19મી સદી દરમિયાન આ મસ્જિદ બનાવી હતી. મસ્જિદના કેરટેકર મોહમ્મદ નઝીર કહે છે કે 1867માં રાજસ્થાનના નવાબ મોહમ્મદ અલી ખાનને અંગ્રેજોએ વારાણસીમાં કેદ કરી દીધા હતા. તેને આઝાદ કરવા અંગ્રેજોએ શરત મૂકી કે તે ટોંક પાછા નહીં જાય. આવી સ્થિતિમાં ટોંકના નવાબ વારાણસીમાં સ્થાયી થયા.
મુસ્લિમ વક્ફ બોર્ડે સાપના છિદ્રમાં આંગળી નાખી છે.
1909માં સ્થપાયેલી ઉદય પ્રતાપ કોલેજે વારાણસીમાં 100 એકર જમીન પર પોતાનો દાવો કરીને ઘણી મુશ્કેલી વેઠવી પડી છે. 17 હજાર વિદ્યાર્થીઓ સાથેનું આખું કેમ્પસ ઉદય પ્રતાપ સિંહ જુદેવ દ્વારા ખરીદેલી જમીન પર બનાવવામાં આવ્યું છે.
દિવસમાં 5 વખત નમાઝ અદા કરવામાં આવે છે
દિવસમાં 5 વખત નમાઝ અદા કરવામાં આવે છેમોહમ્મદ નઝીરે જણાવ્યું કે ટોંકના નવાબે તે દરમિયાન બે મસ્જિદોનું નિર્માણ કરાવ્યું હતું. પ્રથમ મસ્જિદ યુપી કોલેજમાં છે અને બીજી મસ્જિદ ત્યાંથી 500 મીટરના અંતરે આવેલી છે. બંને મસ્જિદોમાં 5 વખત નમાઝ પઢવામાં આવે છે. આસપાસના વિસ્તારના લોકો પણ મસ્જિદોમાં નમાઝ અદા કરવા આવે છે. દરરોજ 25-30 લોકો મસ્જિદમાં નમાઝ અદા કરે છે, જ્યારે શુક્રવારે આ આંકડો 200 સુધી પહોંચે છે.
અગાઉ પણ વિરોધ પ્રદર્શનો થયા છે
યુપી કોલેજના પ્રિન્સિપાલ ધર્મેન્દ્ર કુમાર સિંહનું કહેવું છે કે આ મસ્જિદ વાસ્તવમાં એક કબર છે. વિદ્યાર્થીઓના અસંખ્ય ઇનકાર છતાં, તેનો વ્યાપ વધતો જ રહ્યો. ભૂતકાળમાં પણ ઘણા લોકો મસ્જિદનો વિરોધ કરી ચૂક્યા છે. જોકે બહારના લોકોએ ક્યારેય તેના પર ધ્યાન આપ્યું નથી.
શા માટે શરૂ થયો વિવાદ?
તમને જણાવી દઈએ કે 2018માં યુપી સુન્ની વક્ફ બોર્ડે મસ્જિદ સહિત યુપી કોલેજ પર પોતાનો દાવો કર્યો હતો. વકફ બોર્ડે કહ્યું કે આ મિલકત વકફ બોર્ડની છે. જોકે, વિવાદ વધ્યા બાદ વકફ બોર્ડે યુપી કોલેજ પરથી પોતાનો દાવો પાછો ખેંચી લીધો હતો. આ દરમિયાન કોલેજ કેમ્પસમાં હાજર મસ્જિદ પણ ચર્ચામાં આવી હતી.
