કેન્દ્રીય કાયદા અને ન્યાય પ્રધાન અર્જુન રામ મેઘવાલ સોમવારે 16 ડિસેમ્બરે લોકસભામાં એક દેશ એક ચૂંટણી બિલ 2024 રજૂ કરશે. આ બિલને ચર્ચા માટે સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ (JPC)ને મોકલવામાં આવશે. એકસાથે લોકસભાની ચૂંટણી યોજવા માટે પ્રથમ સુધારો બિલ રજૂ કરવામાં આવશે. બીજું બિલ દિલ્હી અને જમ્મુ-કાશ્મીર અને પુડુચેરીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે કરાવવા માટે લાવવામાં આવશે.
કેબિનેટે એક દેશ એક ચૂંટણી બિલને મંજૂરી આપી
કેન્દ્રીય કેબિનેટે ગુરુવારે ‘એક દેશ, એક ચૂંટણી’ બિલને મંજૂરી આપી દીધી છે. અગાઉ સપ્ટેમ્બરમાં કેન્દ્રીય કેબિનેટે ‘એક દેશ, એક ચૂંટણી’ પર કોવિંદ સમિતિના અહેવાલને મંજૂરી આપી હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 2019માં 73માં સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર સૌથી પહેલા એક દેશ, એક ચૂંટણીનો પોતાનો વિચાર રજૂ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે દેશના એકીકરણની પ્રક્રિયા હંમેશા ચાલુ રહેવી જોઈએ. વડાપ્રધાને 2024માં સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર પણ આ વિચાર વ્યક્ત કર્યો હતો.
આ પ્રસ્તાવનો ઉદ્દેશ્ય સમગ્ર દેશમાં લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે કરાવવાનો છે. હાલમાં, પાંચ વર્ષની મુદત પૂરી થયા પછી અથવા કોઈ કારણસર સરકારનું વિસર્જન થાય ત્યારે લોકસભા અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ અલગ-અલગ યોજાય છે. ભારતીય બંધારણમાં તેની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. વિવિધ રાજ્યોની વિધાનસભાનો કાર્યકાળ અલગ-અલગ સમયે પૂર્ણ થાય છે, તે મુજબ તે રાજ્યમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાય છે. જો કે, કેટલાક રાજ્યો એવા છે જ્યાં વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણી એક સાથે યોજાય છે. જેમાં અરુણાચલ પ્રદેશ, આંધ્ર પ્રદેશ, ઓડિશા અને સિક્કિમ જેવા રાજ્યોનો સમાવેશ થાય છે. રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, તેલંગાણા, છત્તીસગઢ અને મિઝોરમ જેવા રાજ્યોમાં લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા જ ચૂંટણીઓ યોજાઈ હતી, જ્યારે હરિયાણા, જમ્મુ અને કાશ્મીર, મહારાષ્ટ્ર અને ઝારખંડમાં લોકસભાની ચૂંટણી પૂરી થયાના છ મહિનામાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી લાંબા સમયથી એક દેશ, એક ચૂંટણીના સમર્થક છે. વડાપ્રધાને 2019ના સ્વતંત્રતા દિવસે એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણીનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો. ત્યારથી, ભાજપ ઘણા પ્રસંગોએ ‘એક દેશ, એક ચૂંટણી’ની વાત કરે છે.
