ઉત્તરાખંડ દેશની ‘પ્રથમ યોગ નીતિ’ લાગુ કરશે. આ દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બનશે. મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ કહ્યું છે કે રાજ્ય સરકાર દેશની ‘પ્રથમ યોગ નીતિ’ લાગુ કરવા માટે કામ કરી રહી છે. આયુર્વેદ અને યોગને મોટા પાયે એકસાથે લાવીને સ્વાસ્થ્ય ક્ષેત્રે નવી ક્રાંતિ લાવવામાં યોગ નીતિ મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે.
ગુરુવારે પરેડ ગ્રાઉન્ડ ખાતે આયોજિત 10મી વિશ્વ આયુર્વેદ કોંગ્રેસ અને આરોગ્ય એક્સ્પો-2024ને સંબોધિત કરતા મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ દેહરાદૂનમાં આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવા બદલ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો આભાર વ્યક્ત કર્યો અને કહ્યું કે અમારા માટે ગર્વની વાત છે. રાજ્યમાં આયોજિત આ કાર્યક્રમમાં 50 થી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિઓ અને 6000 થી વધુ નિષ્ણાતો ભાગ લઈ રહ્યા છે. એક્સ્પોમાં ઉભા કરાયેલા 250થી વધુ સ્ટોલ વૈશ્વિક સ્તરે આયુર્વેદની સ્વીકૃતિ સાબિત કરી રહ્યા છે.
મુખ્ય પ્રધાન પુષ્કર સિંહ ધામીએ જણાવ્યું હતું કે આ પરિષદ આયુર્વેદના ક્ષેત્રમાં પરસ્પર જ્ઞાનની વહેંચણી અને વિવિધ સંશોધન કાર્યો તેમજ સહકાર અને વ્યવસાય માટે નવી તકોને પ્રોત્સાહન આપશે.
આયુષ ક્ષેત્રે રાજ્ય સરકાર દ્વારા કરવામાં આવી રહેલી કામગીરીની માહિતી આપતાં તેમણે જણાવ્યું હતું કે, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના માર્ગદર્શન હેઠળ રાજ્ય સરકાર પણ રાજ્યમાં આયુર્વેદના પ્રચાર માટે સતત કાર્ય કરી રહી છે. હાલમાં, આપણા રાજ્યમાં 300 આયુષ આધારિત ‘આયુષ્માન આરોગ્ય કેન્દ્રો’ કાર્યરત છે.
ઈ-સંજીવની પોર્ટલ દ્વારા 70 થી વધુ નિષ્ણાતો દ્વારા આયુષ પરામર્શ આપવામાં આવી રહ્યો છે. હવે દરેક જિલ્લામાં 50 બેડ અને 10 બેડની આયુષ હોસ્પિટલો સ્થપાઈ રહી છે.
આ ઉપરાંત સરકાર દરેક જિલ્લામાં એક ગામને મોડેલ આયુષ ગામ તરીકે સ્થાપિત કરીને આયુર્વેદિક વનસ્પતિના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્ય સરકારે આયુષ ઉત્પાદન, સુખાકારી, શિક્ષણ, સંશોધન અને ઔષધીય વનસ્પતિઓના ઉત્પાદનને વેગ આપવા માટે ‘ઉત્તરાખંડ આયુષ નીતિ’ લાગુ કરી છે.
આ સાથે, રાજ્ય સરકાર આયુષ ટેલિ-કન્સલ્ટેશન શરૂ કરવા તેમજ આગામી વર્ષોમાં 50 નવા યોગ અને વેલનેસ કેન્દ્રો સ્થાપવાની પ્રતિબદ્ધતા સાથે કામ કરી રહી છે.
ઉત્તરાખંડમાં અખિલ ભારતીય આયુર્વેદ સંસ્થાન માટે પ્રસ્તાવ
મુખ્યમંત્રી પુષ્કરસિંહ ધામીએ જણાવ્યું હતું કે, રાજ્ય સરકારે ઉત્તરાખંડમાં અખિલ ભારતીય આયુર્વેદ સંસ્થાની સ્થાપના માટે ભારત સરકારના આયુષ મંત્રાલયને વિનંતી કરી છે, આ સંસ્થા આયુર્વેદ શિક્ષણ અને સંશોધન ક્ષેત્રે સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે.
તજજ્ઞોને આહવાન કરતાં મુખ્યમંત્રીશ્રીએ જણાવ્યું કે આપણી વનસ્પતિઓના હિન્દી નામોની સાથે અંગ્રેજી નામોનો પણ પ્રચાર કરવો જોઇએ. તેનાથી સ્થાનિક ઔષધિઓને વૈશ્વિક બજારમાં પહોંચવામાં સરળતા રહેશે.
મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે આપણે પહાડોમાં ‘કિલમોડા’ જાણીએ છીએ, પરંતુ મોટાભાગના લોકો તેનું અંગ્રેજી નામ ‘બેરીબેરિસ’ જાણતા નથી જ્યારે આખી દુનિયા આ નામ જાણે છે અને તેમાંથી દવાઓ બનાવવામાં આવે છે. તેથી અંગ્રેજી નામનો પણ પ્રચાર કરવો જોઈએ.
ઉત્તરાખંડ આયુર્વેદની પ્રજ્ઞા ભૂમિ
મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે દેવભૂમિ ઉત્તરાખંડ પ્રાચીન સમયથી આયુર્વેદની શાણપણ અને ઔષધીય સંપત્તિની ભૂમિ છે. આપણા રાજ્યમાં જોવા મળતી ઔષધીય વનસ્પતિઓએ આયુર્વેદને આરોગ્યના મૂળભૂત તત્વ તરીકે સ્થાપિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે.
તેમણે કહ્યું કે આયુર્વેદ વિશ્વની એક એવી વિશિષ્ટ ચિકિત્સા પદ્ધતિ છે, જે પ્રાચીન સમયથી માનવ સભ્યતાના સ્વાસ્થ્યને સુનિશ્ચિત કરતી આવી છે. આયુર્વેદ માત્ર ઔષધિઓ અને દવાઓ પૂરતો મર્યાદિત નથી પરંતુ આયુર્વેદ જીવન જીવવાની એક વિશેષ કળા છે.
તે આપણને યોગ્ય જીવનશૈલી વિશે જણાવે છે, તેનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર રોગોને દૂર કરવાનો નથી પરંતુ તેનું અંતિમ લક્ષ્ય રોગને થતા અટકાવવાનું છે. મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે, કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવતા ‘રાષ્ટ્રીય આયુષ મિશન’ અને ‘નેચર ટેસ્ટ કેમ્પેઈન’ જેવા વિવિધ કાર્યક્રમો આજે શહેરોથી લઈને ગામડાઓ સુધી આરોગ્ય પ્રસ્થાપિત કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે. એક્સ્પોનું ઔપચારિક ઉદ્ઘાટન કર્યા બાદ મુખ્યમંત્રીએ સ્ટોલનું પણ નિરીક્ષણ કર્યું હતું.
