તાજેતરના મહિનાઓમાં, ભારતે સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદ સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવાના પ્રયાસો તેજ કર્યા હતા, જેમને રવિવારે સત્તા પરથી હટાવવામાં આવ્યા હતા. આ પ્રયાસ હેઠળ આતંકવાદ સામે સહકાર મહત્વનો એજન્ડા હતો. બંને દેશો અલ કાયદા અને આઈએસ જેવા સંગઠનોના પ્રસારને રોકવા માટે સંપર્કમાં હતા. હવે આ સંગઠનો સાથે સંકળાયેલા આતંકવાદી સંગઠનોના હાથમાં સીરિયાની સત્તા જવાનો ખતરો છે.
તે સ્પષ્ટ છે કે પશ્ચિમ એશિયામાં ભારતીય હિતો અનુસાર નવા સંબંધો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહેલા ભારતીય રાજદ્વારીઓને સીરિયામાં ઘણા પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. લગભગ સાડા ત્રણ વર્ષ પહેલા અફઘાનિસ્તાનમાં અને ત્રણ મહિના પહેલા બાંગ્લાદેશમાં શાસન પરિવર્તનના કારણે પડકારોનો સામનો કરી રહેલી ભારતીય મુત્સદ્દીગીરીએ હવે સીરિયામાં શાસન પરિવર્તન સાથે સંતુલિત થવું પડશે.
ભારતે સંબંધો મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો
તાજેતરના વર્ષોમાં, ભારત સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદ સાથે તેના સંબંધોને મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું, જે યુએસ અને તેના સહયોગીઓના નિશાના પર છે. 29 નવેમ્બર, 2024 ના રોજ બંને દેશોના વિદેશ મંત્રાલયો વચ્ચે ચર્ચા થઈ હતી, જેમાં દ્વિપક્ષીય સંબંધોના તમામ પરિમાણો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. ભારત દ્વારા સીરિયાને આપવામાં આવતી વાર્ષિક સહાયમાં વધારો કરવાની તૈયારી હતી.
તાજેતરમાં, ભારતે અસદ સરકારને ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને અન્ય આરોગ્ય સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં મદદની ઓફર કરી હતી. રાષ્ટ્રપતિ અસદે પોતે ભારતીય કંપનીઓને સીરિયામાં રોકાણ કરવા આમંત્રણ આપ્યું હતું. વિદેશ મંત્રાલયના રાજદ્વારી સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, દમાસ્કસમાં હાલમાં સ્થિતિ એકદમ અસ્થિર છે. સત્તા સ્થાનાંતરણની પ્રક્રિયા જટિલ અને લાંબી હોઈ શકે છે, આવી સ્થિતિમાં ભારત તેના હિતમાં રાહ જુઓ અને જુઓની નીતિને વળગી રહેશે.
ભારત માટે ચિંતા વધી
રાષ્ટ્રપતિ અસદ બાદ ઉગ્રવાદી જૂથો સીરિયા પર કબજો કરી લે તેવી શક્યતાઓથી ભારત ચિંતિત છે. ભારત અને સીરિયા વચ્ચે નવેમ્બરમાં થયેલી વાટાઘાટોમાં આતંકવાદ સામે સહયોગ મુખ્ય મુદ્દો હતો. વિડંબના એ છે કે જે આતંકવાદી સંગઠનો પર અંકુશ લગાવવાના હેતુથી ભારતીય વિદેશ મંત્રાલય અસદ સરકારના અધિકારીઓ સાથે વાત કરી રહ્યું હતું તે જ આતંકવાદી સંગઠનો હવે સીરિયા પર પોતાનું શાસન સ્થાપિત કરવાના જોખમમાં છે. ભારત હંમેશા વૈશ્વિક આતંકવાદનો વિરોધ કરતું આવ્યું છે.
ભૂતકાળમાં, જ્યારે ઇસ્લામિક સંગઠને સીરિયામાં પગ ફેલાવ્યો હતો, ત્યારે તેમાં ઘણા ભારતીયોની સંડોવણીના સમાચાર પણ સામે આવ્યા હતા. આતંકવાદી સંગઠન હયાત તાહિર અલ-શામ કે જે ઈસ્લામિક ઓર્ગેનાઈઝેશન (આઈએસ)ની નજીકનું સંગઠન છે, તેને અસદને સત્તા પરથી હટાવવા માટે જવાબદાર ગણવામાં આવે છે. સીરિયામાં સત્તા માટેની સંભવિત લડાઈ આ સંગઠનોને મજબૂત બનાવી શકે છે.
પીએમ મોદીએ અપીલ કરી હતી
તમને જણાવી દઈએ કે સીરિયાએ હંમેશા આતંકવાદ સામેની લડાઈમાં ભારતને મદદ કરવાની વાત કરી છે. વર્ષ 2105માં નવી દિલ્હીમાં સીરિયાના રાજદૂત રિયાદ કામેલ અબ્બાસે પણ આતંકવાદીઓ સામેની લડાઈમાં ભારતની મદદ માંગી હતી. જ્યારે વડાપ્રધાન મોદીએ આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને સારા અને ખરાબ આતંકવાદીઓ વચ્ચે ભેદ ન કરવાની અપીલ કરી ત્યારે સીરિયાએ તેનું સમર્થન કર્યું હતું.