કારવીના ફૂલો : દક્ષિણ ગુજરાતમાં સહ્યાદ્રી પર્વતમાળાની ગોદમાં આવેલો તાપી જિલ્લો અનેક પ્રકારની વનસંપત્તિથી ભરપૂર છે. આ વિસ્તારમાં ઘણી મિલકતો છે જેના માટે સ્થાનિક ગ્રામજનો અને આદિવાસીઓ લાંબા સમયથી રાહ જુએ છે. સ્ટ્રોબિલેન્થેસ કેલોસસ (કાર્વી ફૂલો) પણ એક એવો છોડ છે, જે લગભગ દસ વર્ષ પછી મોટી સંખ્યામાં ઉગ્યો છે. મધના ઉત્પાદનમાં ફૂલોની આ વિશેષ જાતનું ઘણું મહત્વ છે. જેના કારણે મધમાખી ઉછેર કેન્દ્ર સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતો અને સ્થાનિક લોકોને તેમાંથી રોજગારી પણ મળી છે. વન વિભાગ પણ તેમને મદદ કરી રહ્યું છે. આ ફૂલ તેના ઔષધીય ગુણોને કારણે ખાસ છે. ખેડૂત અશોક પટેલે જણાવ્યું હતું કે સુરત અને તાપી જિલ્લામાં 3 હજારથી વધુ મધમાખીની પેટીઓ રાખવામાં આવી છે. પટેલ પાસે 6 હજાર મધમાખીની પેટીઓ છે અને તેમાં 20 કરોડથી વધુ મધમાખીઓ છે.
અન્ય મધ કરતાં જાડા અને ઘાટા રંગમાં
સુરત જિલ્લા વન વિભાગના ડીસીએફ આનંદ કુમારના જણાવ્યા અનુસાર ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર ફૂલોના ઉપયોગ માટે મધમાખીની પેટીઓ રાખવામાં આવી છે. મધમાખીઓ આ ફૂલોમાંથી મધ એકત્રિત કરશે. તે તેમને અન્ય સ્થળોએ પણ પરાગનયન કરશે, જેના કારણે આ ફૂલો આસપાસના વિસ્તારોમાં વધુ માત્રામાં ઉગે છે. જંગલી મધમાખીઓ દ્વારા એકત્ર કરવામાં આવેલું કારવી મધ અન્ય પ્રકારના મધ કરતાં ઘટ્ટ અને ઘાટા રંગનું હોય છે અને તેનો ઉપયોગ પેટના રોગોના ઈલાજ માટે થાય છે.
ભારતમાં સ્ટ્રોબિલેન્થેસની 350 માંથી 46 જાતો
આ ફૂલો સ્ટ્રોબિલેન્થેસ પ્રજાતિના છે, જેનું પ્રથમવાર વૈજ્ઞાનિક રીતે 19મી સદીમાં વર્ણન કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રજાતિની લગભગ 350 જાતો જોવા મળે છે, જેમાંથી ઓછામાં ઓછી 46 જાતો ભારતમાં જોવા મળે છે. સ્ટ્રોબિલેન્થેસ કેલોસસ મજબૂત દાંડી ધરાવે છે, જે તેના પાંદડાઓ સાથે સામાન્ય રીતે સ્થાનિક આદિવાસીઓ દ્વારા તેમની ઝૂંપડીઓના બાંધકામમાં ખંજવાળની સામગ્રી તરીકે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
આ પણ વાંચો – CM ભૂપેન્દ્ર પટેલની હાજરીમાં BJP નેતાએ આપ્યું મોટું નિવેદન, કરી આવી વાત