PM JANMAN:કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા દેશના નબળા આદિવાસી જૂથોના સર્વાંગી વિકાસ માટે PM-જનમન યોજના શરૂ કરવામાં આવી છે. ગયા વર્ષે, 100 જિલ્લાઓમાં એક વિશાળ ઝુંબેશ હાથ ધરવામાં આવી હતી, જેમાં 18 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓના લગભગ 500 બ્લોક અને 15 હજાર આદિવાસી પ્રભુત્વ ધરાવતા ગામોને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા. આ વર્ષે આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ, ગુજરાત, ઝારખંડ, કર્ણાટક, કેરળ, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, ઓડિશા, રાજસ્થાન, તમિલનાડુ, તેલંગાણા, ત્રિપુરા, ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ અને આંદામાન નિકોબાર ટાપુઓના 194 જિલ્લાઓમાં 28700 ગામડાઓ અને આ અભિયાન 10.7 લાખ પરિવારો સુધી પહોંચવા માટે શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. આ ઝુંબેશ દરમિયાન, રાજ્યથી જિલ્લા, બ્લોક અને ગામડાઓ અને સંવેદનશીલ આદિવાસી જૂથોમાં શિક્ષણ, આરોગ્ય અને અન્ય મુદ્દાઓ પર જાગૃતિ ફેલાવવાનું કાર્ય કરવામાં આવશે.
અભિયાનનો હેતુ શું છે?
આ અભિયાનનો ઉદ્દેશ્ય નબળા આદિવાસી જૂથોના પરિવારોને સરકારી યોજનાઓનો લાભ આપવાનો અને આવા ગામોમાં પાયાની સુવિધાઓ વિકસાવવાનો છે. આ અભિયાન અંતર્ગત આદિવાસી સમુદાયોને કેન્દ્ર અને રાજ્યની યોજનાઓ અને તે અંતર્ગત મળતા લાભો વિશે માહિતી આપવામાં આવશે. હાટ બજાર, સામુદાયિક સેવા કેન્દ્ર, ગ્રામ પંચાયત, આંગણવાડી, બહુહેતુક કેન્દ્ર, વન ધન વિકાસ કેન્દ્ર, કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્ર જેવા સ્થળોનો ઉપયોગ કાર્યક્રમોના આયોજન માટે કરવામાં આવશે. આ માટે માયભારતના સ્વયંસેવકો, નેહરુ યુવક કેન્દ્રો, કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રો, NSS, NCC, SHG, FPO અને અન્ય સંસ્થાઓની મદદ લેવામાં આવશે. આ સમયગાળા દરમિયાન, આધાર કાર્ડ, સમુદાય પ્રમાણપત્ર, જન ધન એકાઉન્ટ અને ફોરેસ્ટ રાઈટ્સ એક્ટ (FRA) ના લાભાર્થીઓને લીઝ આપવામાં આવશે. ઉપરાંત, આરોગ્ય શિબિરનું પણ આયોજન કરવામાં આવશે, જેમાં સિકલ સેલ સ્ક્રીનીંગ પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે. નોંધનીય છે કે પીએમ-જનમન યોજના હેઠળ, અનુસૂચિત જનજાતિ માટે વિકાસ નાણાકીય વર્ષ 2023-24 થી 2025-26 માટે 24104 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે. આમાં 9 મંત્રાલયોની ભાગીદારી છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ યોજના 15 નવેમ્બર 2023 ના રોજ બિરસા મુંડાની જન્મજયંતિ પર શરૂ કરી હતી.
