UNESCO: આસામના અહોમ વંશની મણ-દફન પ્રણાલી – ‘મોઈદમ્સ’ યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સૂચિમાં સામેલ છે. UNESCO પ્રતિષ્ઠિત યાદીમાં સામેલ થનારી તે ઉત્તર-પૂર્વની પ્રથમ સાંસ્કૃતિક સંપત્તિ બની છે. ભારતમાં ચાલી રહેલી વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટી (WHC)ના 46મા સત્ર દરમિયાન તેને વર્લ્ડ હેરિટેજની યાદીમાં સામેલ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
અગાઉ, ભારતે વર્ષ 2023-24માં યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સૂચિમાં સમાવેશ માટે ‘મોઈદમ્સ’ નામાંકિત કર્યા હતા. આ અંગે ખુશી વ્યક્ત કરતા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારત માટે આ ખૂબ જ આનંદ અને ગર્વની વાત છે કે ‘મોઈદમ્સ’ને WHCની યાદીમાં સ્થાન મળ્યું છે.
UNESCO પીએમ મોદીએ તેને ભવ્ય અહોમ સંસ્કૃતિનું પ્રતિક ગણાવ્યું હતું
ઇન્સ્ટાગ્રામ પર પોસ્ટ કરતાં, તેમણે કહ્યું, “ચરાઈદેવમાં મોઈદમ પૂર્વજો માટે અત્યંત આદર સાથે ભવ્ય અહોમ સંસ્કૃતિનું પ્રદર્શન કરે છે. UNESCO મને આશા છે કે વધુ લોકો મહાન અહોમ શાસન અને સંસ્કૃતિ વિશે શીખશે. ખુશી છે કે મોઈદામને વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.” પીટીઆઈ દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, મોઈદમ એક પ્રકારનો અનોખો દફન ટેકરો છે, જેનું બંધારણ પિરામિડ જેવું છે. આનો ઉપયોગ તાઈ-અહોમ વંશ દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો, જેણે આસામ પર લગભગ 600 વર્ષ શાસન કર્યું હતું.
આ મોઈદામનો ઉપયોગ તાઈ-અહોમ વંશ દ્વારા તેમના વંશના સભ્યોને તેમની પ્રિય વસ્તુઓ સાથે દફનાવવા માટે કરવામાં આવતો હતો. યુનેસ્કોની વેબસાઈટ મુજબ, ‘મોઈદમ્સ’માં ગુંબજવાળા ચેમ્બર (ચૌ-ચાલી) હોય છે, જે ઘણીવાર બે માળની હોય છે. પ્રવેશ માટે કમાનવાળો રસ્તો છે. UNESCO અર્ધવર્તુળાકાર માટીના ટેકરાની ટોચ પર ઇંટો અને માટીના સ્તરો નાખવામાં આવે છે. ટેકરાનો આધાર બહુકોણીય દિવાલ અને કમાનવાળા પ્રવેશદ્વાર દ્વારા મજબૂત કરવામાં આવ્યો છે. ખોદકામ દરેક ગુંબજવાળા ચેમ્બરની મધ્યમાં એક ઊંચું પ્લેટફોર્મ દર્શાવે છે, જ્યાં મૃતદેહો મૂકવામાં આવ્યા હતા.
