Vinay Mohan Kwatra: અમેરિકામાં ભારતના નવા રાજદૂતના નામની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયે વરિષ્ઠ ભારતીય વિદેશ સેવા (IFS) અધિકારી વિનય મોહન ક્વાત્રાને અમેરિકામાં ભારતના રાજદૂત તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે.
ક્વાત્રા વિદેશ સચિવ પદેથી નિવૃત્ત થયા હતા
તમને જણાવી દઈએ કે ક્વાત્રા આ મહિને વિદેશ સચિવ પદ પરથી નિવૃત્ત થયા હતા. હવે તેમને અમેરિકામાં નવી જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે. જાન્યુઆરીમાં તરનજીત સિંહ સંધુની નિવૃત્તિ બાદ આ પદ ખાલી હતું. ક્વાત્રાનો કાર્યકાળ આ વર્ષે 30 એપ્રિલે પૂરો થયો હતો પરંતુ કેન્દ્ર સરકારે તેમનો કાર્યકાળ છ મહિના માટે લંબાવ્યો હતો. ક્વાત્રાના સ્થાને વિક્રમ મિસરીને વિદેશ સચિવ બનાવવામાં આવ્યા છે. વિદેશ સચિવ બનતા પહેલા વિનય મોહન ક્વાત્રા ચીન, અમેરિકા અને ફ્રાન્સમાં ભારતના રાજદૂત તરીકે કામ કરી ચૂક્યા છે.
ક્વાત્રા 1988 બેચના IFS અધિકારી છે.
વિનય મોહન ક્વાત્રા 1988 બેચના ભારતીય વિદેશ સેવા (IFS) અધિકારી છે. ક્વાત્રાને મોદી સરકારના ફેવરિટ ઓફિસરોમાંથી એક માનવામાં આવે છે. આ પહેલા ક્વાત્રા નેપાળમાં ભારતના રાજદૂત પણ રહી ચૂક્યા છે. ક્વાત્રાને ભારત અને નેપાળ વચ્ચેના સંબંધો સુધારવાનો શ્રેય પણ આપવામાં આવ્યો છે. તેમણે ગ્રેજ્યુએટ સ્કૂલ ઓફ ઈન્ટરનેશનલ સ્ટડીઝ, જીનીવામાંથી આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોમાં ડિપ્લોમા મેળવ્યો છે. ક્વાત્રાએ જીનીવામાં ભારતના કાયમી મિશનમાં સચિવ તરીકે પણ સેવા આપી છે.
ભારત-અમેરિકાના સંબંધોમાં ખળભળાટ વચ્ચે ક્વાત્રાની નિમણૂક
અમેરિકી રાજદૂત તરીકે વિનય ક્વાત્રાની નિમણૂક એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે ભારત-અમેરિકાના સંબંધોમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. અમેરિકાએ તાજેતરમાં પીએમ મોદીની રશિયા મુલાકાત પર પણ સવાલો ઉઠાવ્યા હતા અને રશિયા સાથે ભારતના સંબંધો પર નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી. આ સિવાય ખાલિસ્તાન સમર્થક ગુરપતવંત સિંહ પન્નુની હત્યાનું કાવતરું ઘડનારાઓ વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવા માટે અમેરિકા દ્વારા ભારત પર દબાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ભારતીય મૂળના વિવેક ગુપ્તાની ચેક રિપબ્લિકમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને અમેરિકી સત્તાવાળાઓના કહેવા પર તેને અમેરિકા મોકલવામાં આવ્યો હતો.
આ અધિકારીઓ પણ નિવૃત્તિ બાદ રાજુદત બની ગયા છે
2011 માં, યુપીએ શાસન દરમિયાન, ભારત સરકારે નિરૂપમા રાવને વિદેશ સચિવના પદ પરથી નિવૃત્તિ લીધા પછી યુએસ એમ્બેસેડર તરીકે નિયુક્ત કર્યા. તેણીએ 2011 થી 2013 સુધી આ પદ સંભાળ્યું હતું. તેમના પછી વર્તમાન વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર, અરુણ કુમાર સિંહ, નવતેજ સરના, હર્ષ વર્ધન શ્રિંગલા અને તરનજીત સિંહ સંધુએ આ કાર્યભાર સંભાળ્યો. જો કે, તે બધા નિવૃત્ત થયા નથી. જો કે, અન્ય ઘણા નિવૃત્ત IFS અધિકારીઓ છે જેમણે આ મહત્વપૂર્ણ પદ સંભાળ્યું છે. આ પૈકી, 1966 બેચના IFS અધિકારી કંવલ સિબ્બલ નવેમ્બર 2003માં વિદેશ સચિવના પદ પરથી નિવૃત્ત થયા બાદ 2004 થી 2007 સુધી રશિયામાં ભારતના રાજદૂત હતા. આ સિવાય 1974 બેચના IFS અધિકારી રંજન મથાઈ 2013માં વિદેશ સચિવના પદ પરથી નિવૃત્ત થયા હતા. તે જ વર્ષે ડિસેમ્બરમાં બ્રિટનમાં ભારતીય હાઈ કમિશનરના પદ પર તેમની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી.
