ભલે વર્ષ 2024માં IPO માર્કેટમાં ઝડપથી વૃદ્ધિ થઈ હોય, રોકાણકારોએ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ આ વર્ષે લિસ્ટેડ મોટાભાગની કંપનીઓ તેમનો પ્રારંભિક નફો જાળવી શકી નથી. જે કંપનીઓના શેર શરૂઆતમાં ઊંચા ભાવે વેચાયા હતા તેમના ભાવ પાછળથી ઘટ્યા હતા.
20 ડિસેમ્બર, 2024 સુધીમાં, મુખ્ય બોર્ડ પર સૂચિબદ્ધ 81 કંપનીઓમાંથી અડધાથી વધુ (48 કંપનીઓ)એ લિસ્ટિંગ પછી 10% કે તેથી વધુ નફો મેળવ્યો છે. પરંતુ આમાંથી માત્ર 20 કંપનીઓએ જ તેમનો નફો જાળવી રાખ્યો અથવા વધાર્યો. વધુમાં, 33 કંપનીઓ (એક તૃતીયાંશ કરતાં વધુ)એ લિસ્ટિંગ પર 25% કે તેથી વધુનો નફો કર્યો હતો, પરંતુ તેમાંથી માત્ર 9 કંપનીઓ જ આ લાભને જાળવી અથવા વધારવામાં સક્ષમ હતી.
ઘણી કંપનીઓએ નફો કર્યો નથી
આ ઉપરાંત, 62 કંપનીઓ જેઓ તેમના IPO કિંમત કરતાં વધુ કિંમતે લિસ્ટેડ હતી, તેમાંથી 26 કંપનીઓએ 24 ડિસેમ્બર સુધી કોઈ નફો કર્યો નથી. આ વિશ્લેષણ એ ધ્યાનમાં લેતું નથી કે આ કંપનીઓ કેટલા સમયથી બજારમાં છે. મતલબ કે, ટૂંકા ગાળા માટે (એક અઠવાડિયું કે એક મહિનો) લિસ્ટેડ કંપનીઓના શેરનું વળતર ભવિષ્યમાં બદલાઈ શકે છે.
વર્ષ 2024 એ એક રેકોર્ડ બનાવ્યો
પ્રાઇમરી માર્કેટમાં IPOના સંદર્ભમાં 2024 એક રેકોર્ડ વર્ષ રહ્યું છે. આમાં મુખ્ય યોગદાન ગૌણ બજારમાં તેજી અને વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો (FPIs)ની સતત ભાગીદારી છે. છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં સેકન્ડરી માર્કેટમાં FPIનું વેચાણ ચાલુ રહ્યું હોવા છતાં. NSDLના ડેટા અનુસાર, 24 ડિસેમ્બર સુધી, FPIs એ પ્રાથમિક બજારમાં (IPO અને સંસ્થાકીય ખરીદી સહિત) આશરે રૂ. 1.2 લાખ કરોડનું રોકાણ કર્યું છે, જ્યારે તેઓએ સેકન્ડરી માર્કેટમાં રૂ. 1.1 લાખ કરોડના શેરનું વેચાણ કર્યું છે.
1.5 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા
આ વર્ષે 20 ડિસેમ્બર સુધી, કંપનીઓએ મુખ્ય બોર્ડ (SME પ્લેટફોર્મ સિવાય) પર IPO દ્વારા રૂ. 1.5 લાખ કરોડ એકત્ર કર્યા છે, જે 2023માં આશરે રૂ. 50,000 કરોડ કરતાં ઘણું વધારે છે. આ વર્ષે 24 ડિસેમ્બર સુધીમાં લિસ્ટેડ કંપનીઓની કુલ માર્કેટ મૂડી 10% વધીને રૂ. 12.8 લાખ કરોડ થઈ છે. વિશ્લેષણ કરાયેલ કંપનીઓમાં, વિભોર સ્ટીલ ટ્યુબ્સે સૌથી વધુ 179% નફો કર્યો હતો. તે પછી BLS ઈ-સર્વિસ (129%) અને પ્રીમિયર એનર્જી (120%) આવે છે.
દરેક IPO નફાની ગેરંટી નથી
આજકાલ IPOમાં પૈસા રોકવાની રેસ ચાલી રહી છે. પરંતુ રોકાણ કરતી વખતે સાવચેતી રાખવી ખૂબ જ જરૂરી છે. શરૂઆતની ચમક જોયા પછી ઉતાવળમાં રોકાણ ન કરો. કોઈપણ કંપનીના શેરમાં રોકાણ કરતા પહેલા તેના ફંડામેન્ટલ્સ, બિઝનેસ મોડલ અને ભવિષ્યની સંભાવનાઓનું સંપૂર્ણ વિશ્લેષણ કરો. માત્ર ઊંચા લિસ્ટિંગ લાભને કારણે રોકાણ ન કરો. લાંબા ગાળા માટે રોકાણ કરો અને ઉતાવળા નિર્ણયો લેવાનું ટાળો. યાદ રાખો, દરેક IPO નફાની બાંયધરી આપતું નથી.
