ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ બેંકિંગ ક્ષેત્ર માટે એક મોટો નિર્ણય લીધો છે, જે બેંકો અને નોન-બેંકિંગ નાણાકીય કંપનીઓ (NBFC) ને મોટી રાહત આપશે. હવે બેંકો દ્વારા NBFC ને આપવામાં આવતી લોન પર જોખમનું ભારણ ઘટાડીને 100% કરવામાં આવ્યું છે, જે પહેલા 125% હતું. આનાથી બેંકોની તરલતા વધશે અને NBFCs માટે ભંડોળ પૂરું પાડવામાં સરળતા રહેશે. આ નિર્ણય પછી, ઇન્ડસઇન્ડ બેંક અને બંધન બેંકના શેરમાં જબરદસ્ત ઉછાળો આવ્યો છે. બેંકિંગ ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો માને છે કે આનાથી લોન વૃદ્ધિ વધશે અને સમગ્ર નાણાકીય ક્ષેત્રને નવી ઉર્જા મળશે.
RBI એ NBFC ને આપવામાં આવેલી લોન પર જોખમનું વજન ઘટાડ્યું
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ના નવા ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાના આગમન પછી, બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં ઘણા મોટા ફેરફારો થઈ રહ્યા છે. ૨૫ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૨૫ ના રોજ, RBI એ બેંકો દ્વારા નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ કંપનીઓ (NBFCs) ને આપવામાં આવતી લોન પર વેઇટેજ (જોખમ વજન) ઘટાડવાની જાહેરાત કરી. પહેલા તે ૧૨૫% હતું, જે હવે ઘટાડીને ૧૦૦% કરવામાં આવ્યું છે. અગાઉના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે નવેમ્બર 2023 માં તેને વધારીને 125% કર્યો હતો. હવે આ નિર્ણયથી બેંકો અને NBFC બંનેને ફાયદો થશે, પરંતુ NBFC ને મહત્તમ લાભ મળશે. આ જાહેરાત બાદ, ઇન્ડસઇન્ડ બેંક અને બંધન બેંકના શેરમાં 4-5% નો વધારો જોવા મળ્યો.
બેંકો અને NBFC ને ફાયદો થશે
આ નિર્ણય અંગે, વૈશ્વિક વિશ્લેષક મેક્વેરીએ જણાવ્યું હતું કે નવેમ્બર 2023 થી અત્યાર સુધી, અસુરક્ષિત લોન વૃદ્ધિ 25% થી ઘટીને 10% થઈ ગઈ હતી, પરંતુ હવે તેમાં સુધારો જોવા મળશે. આનો સૌથી વધુ ફાયદો ઇન્ડસઇન્ડ બેંક અને બંધન બેંકને થશે, કારણ કે તેમનો માઇક્રોફાઇનાન્સ ક્ષેત્રમાં મોટો હિસ્સો છે. CLSA ના અહેવાલ મુજબ, આ નિર્ણય સમગ્ર બેંકિંગ ક્ષેત્ર માટે સકારાત્મક છે અને બંધન બેંકને ખાસ કરીને વધુ ફાયદો થશે. મોર્ગન સ્ટેનલીના મતે, આનાથી બેંકોના CET-1 રેશિયોમાં 10-80 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો થશે, જેનાથી તેમની મૂડી સ્થિતિ મજબૂત થશે. અહેવાલો અનુસાર, બેંકોનું NBFC અને MFI (માઈક્રોફાઇનાન્સ) એક્સપોઝર નોંધપાત્ર છે, જેમાં SBI, ઇન્ડસઇન્ડ બેંક, બંધન બેંક, એક્સિસ બેંક અને કોટક બેંક મુખ્ય હિસ્સો ધરાવે છે.
સરકારી અને ખાનગી બેંકોને કેટલો ફાયદો મળે છે?
મોતીલાલ ઓસ્વાલના અહેવાલ મુજબ, બંધન બેંક, ઇન્ડસઇન્ડ બેંક, IDFC ફર્સ્ટ બેંક, RBL બેંક અને કેટલીક નાની ફાઇનાન્સ બેંકોને આ નિર્ણયથી સૌથી વધુ ફાયદો થશે. આનાથી બેંકોની તરલતા અને મૂડીની સ્થિતિ મજબૂત થશે, જેનાથી તેમના ઇક્વિટી પર વળતર (RoE) માં પણ સુધારો થશે. પ્રભુદાસ લીલાધરના અહેવાલ મુજબ, સપ્ટેમ્બર 2023માં NBFCsનો ક્રેડિટ ગ્રોથ 30.5% હતો, જે ડિસેમ્બર 2024માં ઘટીને 9.3% થયો હતો, પરંતુ આ નિર્ણયથી તેમાં વધારો થશે. જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોને પણ ફાયદો થશે કારણ કે તેમનો NBFC માં વધુ રોકાણ છે. બેંક ઓફ બરોડા, કેનેરા બેંક, SBI અને બેંક ઓફ ઈન્ડિયાને સૌથી વધુ ફાયદો થશે, જ્યારે ખાનગી ક્ષેત્રમાં ઇન્ડસઇન્ડ બેંક, કર્ણાટક બેંક અને ફેડરલ બેંકને પણ તેનો ફાયદો થશે. આ નિર્ણય બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં નવી ઉર્જા લાવશે અને NBFC ને વધુ સુવિધા આપશે.
